Η υφυπουργός Υγείας ανέφερε πως η πανδημία βρήκε την ψυχική υγεία υποχρηματοδτούμενη, ενώ αύξησε τις ανάγκες υπηρεσιών. Για αυτό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, «δημιούργησε ειδικό χαρτοφυλάκιο με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των μηχανισμών παροχής των σχετικών υπηρεσιών και προώθησης καινοτόμων πολιτικών, που θα συμβάλουν στην ψυχοκοινωνική κάλυψη του γενικού πληθυσμού και την ενδυνάμωση των ευάλωτων ομάδων».
Ειδικότερα, ανέφερε η κ. Ράπτη, προχωρήσαμε άμεσα και συνεχίζουμε την υλοποίηση μιας σειράς δράσεων, με άμεση προτεραιότητα τα προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για την αντιμετώπιση των ψυχολογικών συνεπειών του Covid 19 στους πολίτες. Λειτούργησε σε 24ωρη βάση η τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, το 10306, όπου αποτελεί έναν δωρεάν δίαυλο επικοινωνίας, που ενημερώνει ανώνυμα και εμπιστευτικά τους πολίτες που αναζητούν ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη σε συνεργασία με την Α’ Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινητείου Νοσοκομείου, την Ομοσπονδία «Αργώ» και το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Δημιουργήθηκαν προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης, με χρήση πλατφόρμας τηλεϊατρικής για τους ασθενείς που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό, για τα μέλη των οικογενειών τους και για το υγειονομικό προσωπικό των νοσοκομείων. Αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του υπουργείου, τρόποι αντιμετώπισης των ψυχολογικών συνεπειών του Covid19, ως πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας. Αναπτύχθηκαν εξ αποστάσεως προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τον γενικό πληθυσμό, με στόχο την υποστήριξη των πολιτών που αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες, με έμφαση στους ανέργους, στους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις και στις οικογένειές τους, στα παιδιά και τους εφήβους.
Ενισχύθηκαν με προσλήψεις ψυχιάτρων οι δομές ψυχικής υγείας της χώρας που ήταν αποδεκατισμένες και με προσωπικό για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών από τη διασπορά του κορωνοϊού. Δημιουργήθηκε το Εθνικό Δίκτυο για τις Εξαρτήσεις, για όσους αντιμετωπίζουν πρόβλημα με καταχρήσεις, χρήση αλκοόλ και παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, το διαδίκτυο και το gaming. Επίσης, εκτός των φορέων του ΚΕΘΕΑ, δημιουργήθηκαν νέες δομές και υπηρεσίες, διευρύνοντας την πρόσβαση σε βοήθεια και ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη, μετά τη θεραπεία. Ήδη λειτουργούν 5 πολυδύναμα κέντρα σε Ρόδο, Πύργο, Ναύπλιο, Καλαμάτα και Χίο, ενώ από τις αρχές του 2021, προβλέπεται η έναρξη λειτουργίας 4 ακόμη πολυδύναμων καθώς και κινητών μονάδων για την υποστήριξη εξαρτημένων και από ναρκωτικά, που διαμένουν σε περιοχές εκτός αστικού ιστού.
Η υφυπουργός Υγείας ανέφερε πως αναπτύσσονται νέες υποστηρικτικές δομές βραχείας διαβίωσης για ασθενείς με αυτισμό και άνοια σε όλη την Ελλάδα και προγράμματα εξ αποστάσεως ψυχοεκπαίδευσης και στήριξης της οικογένειας ή των φροντιστών τους.
Σχετικά με τις Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στη ψύχωση, η κ. Ράπτη ανέφερε πως ο στόχος τους είναι η έγκαιρη ανίχνευση των συμπτωμάτων ψυχικής διαταραχής στο πρώιμο στάδιο εμφάνισής της σε εφήβους και νέους, ώστε να προλαμβάνονται οι μακροχρόνιες επιπτώσεις και να διασφαλίζεται ότι τα παιδιά θα τύχουν αποτελεσματικής θεραπείας και θα έχουν μια πραγματική ευκαιρία σε μια υγιή, ψυχικά, ζωή. Παράλληλα, δημιουργούνται τα Κέντρα Ημέρας και Συμβουλευτικής, με στόχο την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στον φοιτητικό πληθυσμό των πανεπιστημίων, για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, σε συνδυασμό με τις φοιτητικές τους υποχρεώσεις.
Η υφυπουργός Υγείας, αναφέρθηκε όμως και στην δημιουργία του ψηφιακού χάρτη υπηρεσιών ψυχικής υγείας, που θα βελτιώσει την προσβασιμότητα, καθώς θα χαρτογραφηθούν όλες οι δομές και ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να βρίσκει τον πλησιέστερο διαθέσιμο φορέα που τον ενδιαφέρει για το πρόβλημά του. Οι ΑΜΚΕ εντάσσονται στις βασικές δομές παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας. Στον ΟΚΑΝΑ υλοποιούνται 16 προγράμματα χρηματοδούμενα από το ΕΣΠΑ και δημιουργούνται 18 νέες δομές που θα είναι: Πέντε πολυδύναμα κέντρα για την αντιμετώπιση εξαρτήσεων από ουσίες και εθισμούς (αλκοόλ, τζόγος, διαδίκτυο), μία μονάδα για αλκοόλ και νόμιμες εξαρτήσεις, πέντε κινητές μονάδες και έξι Κέντρα Ημέρας αστέγων και μη, σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Εκπονείται η νέα επταετής προγραμματική σύμβαση για την λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων που λειτουργούν στους δήμους, με την συνεργασία του υπουργείου Εσωτερικών, της ΕΕΤΑΑ, της ΚΕΔΕ και του ΟΚΑΝΑ. Προανήγγειλε ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ο εθνικός συντονιστής θα έχει παρουσιάσει το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών, ενώ επίσης θα παρουσιαστεί και το Νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία με ορίζοντα δεκαετίας.
Στόχος μας, είπε η υφυπουργός, είναι «να ενισχύσουμε την πρόληψη και την αποτελεσματικότερη ένταξη της ψυχικής υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα, να στηρίξουμε την αποασυλοποίηση, να καταπολεμήσουμε το στίγμα και να ενθαρρύνουμε την ένταξη στην κοινότητα. Για τους λόγους αυτούς, είπε, «αυξάνουμε τον τακτικό προϋπολογισμό για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης για το 2021 κατά 62%, από 34 εκατομμύρια ευρώ σε 58, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι επιζητούμε – μαζί με τα έκτακτα έσοδα – να φτάσουμε στο 2% των συνολικών δαπανών για την Υγεία, σύμφωνα με τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας». Το χαρτοφυλάκιο θα ενισχυθεί περαιτέρω και με ποσά από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «στον οποίο έχουμε υποβάλει σχετικές προτάσεις για χρηματοδότηση δράσεων στήριξης του πληθυσμού σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας».