Black Friday 2020 πότε είναι: Όλα όσα πρέπει να προσέξουν οι καταναλωτές στις αγορές τους

Τόσο η γενική διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή της γενικής γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή όσο και ο πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας Μανώλης Σφακιανάκης συστήνουν στους καταναλωτές τι να προσέξουν και τι να μην κάνουν στις «Black Friday» αγορές τους.

Η αίσθηση του «επείγοντος» στη λήψη απόφασης αγοράς

Ενόψει των εμπορικών προσφορών της «Μαύρης Παρασκευής» στις 27 Νοεμβρίου, η οποία συχνά δημιουργεί την αίσθηση του «επείγοντος» στη λήψη απόφασης αγοράς, η γενική διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή της γενικής γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή συστήνει στους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη διενέργεια των ηλεκτρονικών τους συναλλαγών και να ελέγχουν αν παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες από τα ηλεκτρονικά καταστήματα:

• Η ταυτότητα του προμηθευτή (πλήρης εταιρική επωνυμία, τηλέφωνα επικοινωνίας, email, ταχυδρομική διεύθυνση, ΑΦΜ και αριθμό ΓΕΜΗ).
• Τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος.
• Η συνολική τιμή του προϊόντος (συμπεριλαμβανομένων φόρων, επιβαρύνσεων, εξόδων αποστολής, τυχόν έξοδα σε περίπτωση επιστροφής κλπ). Επιβεβαιώστε ότι η τιμή που καλείστε να πληρώσετε ταυτίζεται με αυτήν που δηλώνεται στην ιστοσελίδα. Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στην περίπτωση που ένα προϊόν πωλείται σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή και να αποφεύγετε τις προσφορές που εμφανίζονται σε αναδυόμενα παράθυρα, αν προέρχονται από άγνωστους ιστοτόπους.
• Η διαθεσιμότητα, ο τρόπος πληρωμής και αποστολής του προϊόντος. Οι συναλλαγές μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας προσφέρουν περισσότερες δικλείδες ασφαλείας για τον καταναλωτή σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν παραδώσει το προϊόν, έναντι της κατάθεσης σε τραπεζικό λογαριασμό.
• Το δικαίωμα αναιτιολόγητης, αζήμιας υπαναχώρησης και επιστροφής του προϊόντος εντός 14 ημερών από την παραλαβή του, καθώς και η πολιτική επιστροφής των προϊόντων της επιχείρησης σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος αυτού.
• Ο σύνδεσμος ηλεκτρονικής επίλυσης καταναλωτικών διαφορών (πανενωσιακή πλατφόρμα ΗΕΔ).
• Πληροφορίες ασφάλειας του ιστότοπου: εμφάνιση εικονιδίου ασφάλειας, δηλ. μια κλειδαριά πάνω αριστερά στον browser, ηλεκτρονική διεύθυνση που ξεκινά με https://).

Τι δεν πρέπει να κάνουν οι καταναλωτές;

• Να μην παρέχουν ευαίσθητα δεδομένα αν δεν είναι απολύτως βέβαιοι για την ασφάλεια της ιστοσελίδας.
• Να αγνοήσουν τις προσφορές που εμφανίζονται στην ανεπιθύμητη αλληλογραφία τους.
• Να προτιμούν να συναλλάσσονται με γνωστά σε αυτούς ηλεκτρονικά καταστήματα.
• Σε περιπτώσεις άγνωστων ηλεκτρονικών καταστημάτων και πριν προχωρήσουν στη συναλλαγή, να διερευνούν τη φήμη τους στο διαδίκτυο.
• Να κρατούν αρχείο με τις συναλλαγές τους.

Για καταγγελίες σχετικά με φαινόμενα παράνομων και παραπλανητικών συμπεριφορών οι καταναλωτές μπορούν να απευθύνονται στην τηλεφωνική γραμμή Καταναλωτή 1520 της γενικής διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή ή να υποβάλλουν τις καταγγελίες τους μέσω της φόρμας καταγγελιών που βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων πατώντας εδώ.

Παράλληλα, μιλώντας στην ΕΡΤ και στην εκπομπή «Συνδέσεις», o πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας Μανώλης Σφακιανάκης αναφέρθηκε στις παγίδες που κρύβουν για τους καταναλωτές διάφορες ιστοσελίδες που περιέχουν υποτιθέμενες προσφορές. Όπως εξήγησε, η πλέον ασφαλής μέθοδος είναι οι αγορές να γίνονται από γνωστές εταιρείες και όχι από ιστοσελίδες αγνώστου προελεύσεως.

«Ο καταναλωτής θα πρέπει πριν ξεκινήσει τις αγορές του να ψάξει να βρει αν υπάρχουν σχόλια και πληροφορίες για τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Αυτή είναι μια ασφαλής μέθοδος για να προφυλαχθούμε», τόνισε ο κ. Σφακιανάκης, προσθέτοντας ότι οι καταναλωτές πρέπει να χρησιμοποιούν πάντα προπληρωμένη κάρτα και όχι την πιστωτική τους ώστε να μην χάσουν πολλά χρήματα στην περίπτωση που παγιδευτούν.

Τι οφείλει να κάνει ο καταναλωτής αν πέσει θύμα επιτηδείων;

Αν πάντως ένας καταναλωτής πέσει θύμα επιτηδείων, τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει είναι τα εξής:

• Να τηλεφωνήσει στην τράπεζα τους ώστε να μπλοκάρει η κάρτα τους.
• Να απευθυνθεί στον Συνήγορο του Καταναλωτή για να κάνουν καταγγελία.
• Να απευθυνθεί στο τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας.

Τέλος, κλείνοντας, ο κ. Σφακιανάκης προέτρεψε τους καταναλωτές να μην παρασύρονται από μεγάλες προσφορές διότι έτσι κινδυνεύουν να χάσουν τον έλεγχο και να αγοράσουν προϊόντα που στην πραγματικότητα δεν χρειάζονται ενώ και στην περίπτωση των αγορών από το διαδίκτυο κάλεσε τους χρήστες του Ίντερνετ να μην ανοίγουν τα μηνύματα που έχουν μπει στην κατηγορία «Ανεπιθύμητα».

Αγορές εξ αποστάσεως λόγω κορωνοϊού

Καθώς οι φετινές αγορές θα πραγματοποιούνται μόνο εξ αποστάσεως με το καταναλωτικό κοινό εξοικειωμένο λόγω του κορωνοϊού στις ηλεκτρονικές αγορές,  μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών αλλά και μεγάλα e-shops ξεκίνησαν νωρίτερα από κάθε άλλη φορά τις διαφημίσεις με πληροφορίες για τις προσφορές των προϊόντων τους που φτάνουν έως και 60% όλες τις ημέρες με κορύφωση την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου. Από την άλλη, βρίσκονται τα μικρά καταστήματα τα οποία δείχνουν αδύναμα να ανταποκριθούν σε αυτή τη νέα κατάσταση.

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής, Βασίλης Κορκίδης σε πρόσφατες δηλώσεις του στο ΑΠΕ ΜΠΕ, «μόνο το 17% των μικρών εμπορικών επιχειρήσεων διαθέτει πλήρως λειτουργικό e-shop» προσθέτοντας ότι «οι μικρότεροι του εμπορίου είναι δικαιολογημένα πιο επιφυλακτικοί γιατί μετά από 9 χρόνια οικονομικής κρίσης και 9 μήνες πανδημίας δεν έχουν τα μεγάλα αποθέματα, ούτε τα περιθώρια κέρδους να ξεπουλήσουν νέο εμπόρευμα με μεγάλες εκπτώσεις, λίγο πριν την αγορά των Χριστουγέννων».

Βέβαια, αξίζει να αναφέρουμε πως από την αγορά χαρακτηρίζεται ενθαρρυντικό το γεγονός ότι δεν έχουν, μέχρι στιγμής, προκύψει σημαντικά προβλήματα σχετικά με τη διανομή των παραγγελιών. Ωστόσο παραμένει άγνωστο αν η «ομαλή» λειτουργία των ηλεκτρονικών αγορών θα συνεχιστεί με δεδομένο ότι ο όγκος των παραγγελιών αναμένεται να απογειωθεί τη «Μαύρη Παρασκευή».