Γονικές παροχές: Πώς φορολογούνται για πρώτη κατοικία

Διπλή φορολογική απαλλαγή ισχύει πλέον για τις οικογένειες στις οποίες οι γονείς αποφασίζουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους οικονομικά για να αγοράσουν δικό τους σπίτι. Με νομοθετική διάταξη που τέθηκε σε ισχύ από τις 31 Ιουλίου, προβλέπεται ότι οι δωρεές – γονικές παροχές χρηματικών ποσών μέχρι 150.000 ευρώ που κάνουν οι γονείς προς τα τέκνα τους είναι αφορολόγητες, εφόσον τα χρήματα διατίθενται από τα τέκνα αποκλειστικά για την αγορά πρώτης κατοικίας με απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης.

Μέχρι τις 30 Ιουλίου οι δωρεές χρηματικών ποσών από τους γονείς προς τα τέκνα φορολογούνταν αυτοτελώς με 10% ανεξαρτήτως ύψους και προορισμού. Στην ουσία, από τις 31 Ιουλίου, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία γονέας αποφασίζει να δωρίσει στο παιδί του ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, προκειμένου να το βοηθήσει οικονομικά στην αγορά πρώτης κατοικίας, ισχύει διπλή φορολογική απαλλαγή: μία απαλλαγή – μέχρι τα 150.000 ευρώ – για το ποσό της δωρεάς ή της γονικής παροχής και μία απαλλαγή – μέχρι τα 200.000 ευρώ, αν το παιδί είναι άγαμο, ή μέχρι τα 250.000 ευρώ, αν το παιδί είναι έγγαμο – για το ποσό της αγοράς της πρώτης κατοικίας.

Η απαλλαγή της δωρεάς μέχρι του ποσού των 150.000 ευρώ ισχύει ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία το τέκνο που λαμβάνει τα χρήματα από τον γονέα του, τα διαθέτει για να αποπληρώσει στεγαστικό δάνειο το οποίο έλαβε για την αγορά πρώτης κατοικίας. Δεν ισχύει όμως σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της δωρεάς ή της γονικής παροχής προορίζεται να καλύψει δαπάνη ανέγερσης οικοδομής. Αντιθέτως, αν το ποσό της δωρεάς-γονικής παροχής χρησιμοποιηθεί για την αγορά του οικοπέδου στο οποίο θα ανεγερθεί η πρώτη κατοικία του τέκνου, απαλλάσσεται από τον φόρο μέχρι τα 150.000 ευρώ.

Οι προϋποθέσεις

Σημειώνεται ότι για να ισχύσει η ευνοϊκή φορολόγηση του δωριζόμενου από τον γονέα προς το τέκνο μεγάλου χρηματικού ποσού, το τέκνο που λαμβάνει το ποσό από τους γονείς του θα πρέπει:

• να αγοράζει κατοικία ή οικόπεδο κατά πλήρη κυριότητα, εντός της Ελληνικής επικράτειας
• να μην έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειας του
• να μην έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογενείας του
• τυχόν άλλα ακίνητα που έχει και πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες να μην βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων.
• Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των ανωτέρω ακινήτων είναι 70 τ.μ. προσαυξανόμενα κατά 25 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του δικαιούχου και κατά 30 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.

Σημειώνεται εξάλλου ότι η απαλλαγή της αγοράς πρώτης κατοικίας από τον φόρο μεταβίβασης χορηγείται για κτίσμα αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ στον άγαμο δικαιούχο ή μέχρι 250.000 ευρώ στον έγγαμο δικαιούχο. Τα όρια αυτά προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι το 2ο και κατά 30.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο από το τρίτο και πάνω.

Επίσης χορηγείται απαλλαγή σε περίπτωση αγοράς οικοπέδου αξίας μέχρι 50.000 ευρώ σε κάθε άγαμο δικαιούχο και μέχρι 100.000 ευρώ σε κάθε έγγαμο. Η απαλλασσόμενη αξία για τον έγγαμο προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον ο δικαιούχος αγοράζει οικόπεδο εξ ολοκλήρου και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.