Μπορεί τα χρηματιστήρια να πήραν την ανιούσα στο άκουσμα για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Pfizer, ωστόσο αυτό δεν σηματοδοτεί κάποια σημαντική αλλαγή στην πορεία της οικονομίας τώρα, εν μέσω πανδημίας, αλλά ούτε και στο μέλλον. Ένα αποτελεσματικό εμβόλιο θα μπορέσει να δώσει λύση στο πρόβλημα της πανδημίας και να κάνει τα λοκντάουν παρελθόν, ωστόσο δεν σημαίνει ότι η οικονομία θα ανακάμψει κατευθείαν και γραμμικά με την κυκλοφορίας του. Αυτό δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ, σημειώνοντας ότι η ανάκαμψη στην ευρωζώνη κινδυνεύει να είναι «ασταθής», ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης των θεραπειών.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν αρκεί η ανακάλυψη της φαρμακευτικής ουσίας, αλλά να λυθεί ο γρίφος της μαζικής παραγωγής του εμβολίου, της μεταφοράς και της αποθήκευσής του. Όλες αυτές οι διαδικασίες απαιτούν χρόνο και χρήμα που όλα τα κράτη δεν διαθέτουν. «Παρόλο που οι τελευταίες ειδήσεις αναφορικά με το εμβόλιο φαίνονται ενθαρρυντικές, η ανάκαμψη μπορεί να μην είναι γραμμική αλλά μάλλον ασταθής», δήλωσε η Λαγκάρντ στη Φρανκφούρτη, κατά την έναρξη ετήσιου φόρουμ κεντρικών τραπεζών. Το εμβόλιο έρχεται, αλλά οικονομίες και αγορές παραμένουν ευάλωτες στον κορωνοϊό.
Ο εμβολιασμός ενός ικανού αριθμού πολιτών έχει να ξεπεράσει πολλά εμπόδια
Οι διεθνείς χρηματαγορές κατέγραψαν τη Δευτέρα εντυπωσιακές επιδόσεις στον απόηχο της είδησης πως το εμβόλιο για την καταπολέμηση της πανδημίας που αναπτύσσουν από κοινού οι Pfizer και η BioNTech αποτρέπει πάνω από το 90% των λοιμώξεων κορωνοϊού. Ωστόσο, η εμπορική διάθεση του εμβολίου δεν είναι τόσο κοντά όσο πιστεύουν κάποιοι και υπάρχουν αρκετά στάδια που πρέπει να μεσολαβήσουν προκειμένου να εμβολιαστεί ικανός αριθμός πολιτών σε όλο τον κόσμο.
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="1350" width="2400" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Το χρονικό διάστημα από την ανακοίνωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου μέχρι την εμπορική του διάθεση, είναι ένας χρόνος που για τις αγορές θα είναι χρόνος υψηλής μεταβλητότητας.
Αν και η ταχύτητα με την οποία προχωρεί η ανάπτυξη εμβολίων είναι κάτι το ανεπανάληπτο, η κοινή γνώμη μπερδεύει το εμβόλιο της γρίπης (για την οποία έχουμε ένα νέο εμβόλιο κάθε χρόνο) με το εμβόλιο για τον κορωνοϊό. Πρόκειται όμως για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα: στην περίπτωση της γρίπης δεν έχουμε ανάπτυξη εμβολίου. Έχουμε, κατά μια έννοια, επιλογή ενός εμβολίου από τα πολλά που διαθέτουμε στο ράφι.
Κάθε χρόνο δηλαδή οι ειδήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με βάση τις εκτιμήσεις τους για το ποιο στέλεχος του ιού της γρίπης θα ενσκήψει την επόμενη χειμερινή περίοδο, επιλέγουν τα στελέχη που θα περιλαμβάνονται στο εμβόλιο και αρχίζει η παραγωγή του.
Στην περίπτωση του Covid δεν υπήρχε τίποτε στο ράφι και για αυτό απαιτήθηκαν περισσότερο από οκτώ μήνες για να αναπτυχθεί ένα αποτελεσματικό εμβόλιο.
Οι φαρμακοβιομηχανίες ενδιάμεσα έλαβαν το τεράστιο ρίσκο να επενδύσουν στη δημιουργία των υποδομών πριν ακόμη βεβαιωθούν ότι έχουν ένα πλήρως αποτελεσματικό εμβόλιο, και αυτό γέννησε αδημονία. Αλλά ήταν ο μόνος τρόπος να κερδηθεί χρόνος. Και το στοίχημα αυτό κερδήθηκε όπως έδειξαν οι χθεσινές ανακοινώσεις της φαρμακοβιομηχανίας Pfizer.
Ωστόσο, μέχρι να δοθούν στα κράτη οι απαραίτητες δόσεις του εμβολίου και μέχρι να γίνει ο εμβολιασμός ενός σημαντικού μέρους του πληθυσμού θα απαιτηθεί χρόνος. Ενδιάμεσα όλες οι χώρες διεθνώς θα πρέπει να παλέψουν με την πανδημία του κορωνοϊού η οποία βρίσκεται σε έξαρση. Αυτή η σύνθετη κατάσταση αναμένεται να προκαλέσει αυξημένη ευαισθησία στις αγορές και οι διακυμάνσεις εκτιμάται πως θα είναι μεγάλες και σημαντικές.
Νέο lockdown – νέα αναζήτηση στις αγορές
Είναι ενδεικτικό πως εάν το lockdown του Νοεμβρίου επεκταθεί και το Δεκέμβριο τότε οι απώλειες για το ελληνικό ΑΕΠ ενδέχεται να ξεπεράσουν το 6% αθροιστικά στο δίμηνο. Αυτή η κατάσταση δεν αλλάζει από το γεγονός πως έχουμε το καλό εμβόλιο των Pfizer και BioNTech.
Ομοίως, η Ελλάδα θα χρειαστεί μέσα στο δίμηνο να λάβει μέτρα ίσα με το 3% του ΑΕΠ της για να αναχαιτίσει τον κορωνοϊό και όπως διαφαίνεται θα αναγκαστεί να εξέλθει ξανά για δανεισμό στις αγορές για να κρατήσει κοντά στα 37 δισ. ευρώ το ταμειακό της μαξιλάρι.