Πέθανε ο Ρόμπερτ Φισκ

Ο βετεράνος ξένος ανταποκριτής Ρόμπερτ Φισκ άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 74 ετών. Γεννημένος στις 12 Ιουλίου του 1946, ο Άγγλος συγγραφέας και δημοσιογράφος από το Μέιντστοουν του Κεντ πέθανε τον Οκτώβριο του 2020.

Υπήρξε ανταποκριτής στη Μέση Ανατολή για την εφημερίδα «The Independent» για περισσότερα από τριάντα χρόνια με βασική του έδρα τη Βηρυτό. Έγραψε αρκετά βιβλία και έχει περιγράψει πολλούς πολέμους και ένοπλες συρράξεις. Η εφημερίδα «The New York Times» κάποτε περιέγραψε τον Φισκ ως «μάλλον τον πιο γνωστό ξένο ανταποκριτή της Βρετανίας».

Ο Φισκ περιέγραψε τις διαμάχες στη Βόρεια Ιρλανδία τη δεκαετία του 1970, την Πορτογαλική Επανάσταση του 1974, τον εμφύλιο πόλεμο του Λιβάνου, την Ιρανική επανάσταση του 1979, τον Σοβιετικό Πόλεμο στο Αφγανιστάν, τον Πόλεμο Ιράν-Ιράκ, τον Πόλεμο του Κόλπου, τον Πόλεμο της Βοσνίας, τον εμφύλιο πόλεμο της Αλγερίας, τον Πόλεμο του Κοσόβου, τον πόλεμο στο Αφγανιστάν το 2001 και την εισβολή στο Ιράκ το 2003.

Μιλούσε την αραβική γλώσσα και ήταν ένας από τους λίγους δημοσιογράφους της Δύσης που πήραν συνέντευξη από τον Οσάμα μπιν Λάντεν και μάλιστα τρεις φορές, ανάμεσα στο 1993 και στο 1997. Ο Φισκ έλαβε τα περισσότεραβρετανικά και διεθνή βραβεία δημοσιογραφίας από κάθε άλλο ξένο ανταποκριτή ενώ ψηφίστηκε εφτά φορές ως ο Διεθνής Δημοσιογράφος της Χρονιάς.

Επίσης, ο Ρόμπερτ Φισκ ήταν ειρηνιστής και δεν ψήφισε ποτέ ενώ έγινε γνωστός και για τις απόψεις του καθώς είχε πει ότι η δημοσιογραφία πρέπει να αμφισβητεί την εξουσία, ειδικά όταν οι κυβερνήσεις και οι πολιτικοί επιλέγουν τον πόλεμο. Είχε χρησιμοποιήσει τα λόγια του Ισραηλινού δημοσιογράφου Amira Hass. «Υπάρχει η παρανόηση ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι αντικειμενικοί… Η ουσία της δημοσιογραφίας είναι να ελέγχει την εξουσία και τα κέντρα της.»

Στην ομιλία του στο «Lies, Misreporting, and Catastrophe in the Middle East», στην εκκλησία First Congregational Church του Μπέρκλεϊ, στις 22 Σεπτεμβρίου του 2010, ο Φισκ είπε το εξής: «Πιστεύω ότι το χρέος του πολεμικού ανταποκριτή είναι να είναι ουδέτερος και ανεπηρέαστος στην πλευρά αυτών που υποφέρουν, όποιοι και αν είναι αυτοί». Είχε γράψει παράλληλα, πολλά κείμενα για το πώς οι σύγχρονες διαμάχες έχουν σαν αιτία τους, σύμφωνα με τον ίδιο, τα σύνορα που χαράσσονται στους χάρτες.

«Μετά τη συμμαχική νίκη του 1918, στο τέλος του πολέμου του πατέρα μου, οι νικητές χώρισαν μεταξύ τους τις χώρες των πρώην εχθρών του. Μέσα σε μόλις 17 μήνες, έφτιαξαν τα σύνορα της Βόρειας Ιρλανδίας, της Γιουγκοσλαβίας και του μεγαλύτερου μέρους της Μέσης Ανατολής. Και έχω περάσει όλη μου την καριέρα-στο Μπέλφαστ, στο Σαράγεβο, στη Βηρυτό, στη Βαγδάτη-βλέποντας τους ανθρώπους που είναι μέσα σε αυτά τα σύνορα να καίγονται».

Από την άλλη, να αναφέρουμε πως στο Διαδίκτυο, υπάρχει ο όρος fisking, που προέρχεται από διάφορα συντηρητικά Αμερικανικά μπλογκ, που θεωρούσαν ότι ο Φισκ είναι «πολύ σκεπτικιστής με την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών» στα άρθρα του και στις ανταποκρίσεις του. Πολλοί από αυτούς τους μπλόγκερ αναπαρήγαγαν τα άρθρα του προσπαθώντας να τα αντικρούσουν παράγραφο προς παράγραφο.

Σύμφωνα με το BBC, πιθανή αιτία θανάτου του είναι το εγκεφαλικό. Eισήχθη σε νοσοκομείο στο Δουβλίνο αφού ασθένησε στο σπίτι του την Παρασκευή και λίγο αργότερα πέθανε, όπως έγραψε η Irish Times. Οι συνάδελφοί του θα τον θυμούνται επειδή προκάλεσε έντονη αντιπαράθεση για την αιχμηρή κριτική του εις βάρος των ΗΠΑ και του Ισραήλ καθώς και εις βάρος της εξωτερικής πολιτικής της Δύσης.

Αξίζει να τονισθεί πως κάλυψε τους πολέμους στα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική για λογαριασμό βρετανικών εφημερίδων για πάνω από πέντε δεκαετίες. Για αυτό και η New York Times τον χαρακτήρισε το 2005 «ίσως έναν από τους διασημότερους ξένους ανταποκριτές στη Βρετανία».