Επτά αλλαγές στη διαχείριση του προσφυγικού – μεταναστευτικού από την παρούσα κυβέρνηση παρουσίασε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικό εκπρόσωπο, Στέλιο Πέτσα. Οι αλλαγές αυτές, σύμφωνα με τον υπουργό, αφορούν:
1. Στη μείωση των ροών κατά 73% φέτος σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Οι αφίξεις το πρώτο εννιάμηνο του 2020 ανήλθαν σε 12.289, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019 ήταν 44.734.
2. Στην επίσπευση της διαδικασίας έκδοσης αποφάσεων ασύλου. Η αύξηση των αποφάσεων ανήλθε σε 82% τους πρώτους εννιά μήνες του 2020 σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι, ενώ την ίδια ώρα υπήρξε μείωση κατά 36% των εκκρεμών υποθέσεων ασύλου. Από τον επόμενο μήνα, ανακοίνωσε ο υπουργός, τίθεται σε λειτουργία το Μητρώο Βοηθών Εισηγητών στα νησιά.
3. Στη δημιουργία θετικού ισοζυγίου αναχωρήσεων- αφίξεων, καθώς τον Σεπτέμβριο υπήρξαν 1.529 αποχωρήσεις αιτούντων άσυλο και 792 αφίξεις. Από την αρχή του έτους, σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη, έχουν αποχωρήσει συνολικά 7.435 άτομα από τη χώρα, ενώ εκκρεμούν 3.151 συμφωνημένες μετεγκαταστάσεις σε άλλες χώρες της ΕΕ.
4. Στον έλεγχο των μη κυβερνητικών οργανώσεων, με τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου λειτουργίας και οικονομικής διαχείρισης στις οργανώσεις. Όπως διευκρίνισε ο κ. Μηταράκης, «συνεργαζόμαστε πολύ καλά με αρκετές οργανώσεις και διεθνείς οργανισμούς, αλλά η παράνομη δράση δεν γίνεται ανεκτή».
5. Στον περιορισμό παροχών (σε στέγη και επίδομα) σε αναγνωρισμένους πρόσφυγες στον ένα μήνα από την αναγνώρισή τους. Ο υπουργός Μετανάστευσης δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «στο παρελθόν δίναμε οικονομικά κίνητρα για να έρθουν παράτυπα στη χώρα μας».
6. Στην αποσυμφόρηση των νησιών του Αιγαίου, με τους διαμένοντες στα ΚΥΤ να έχουν μειωθεί κατά 53% το πρώτο εννιάμηνο του 2020 σε σχέση με πέρυσι. Ο κ. Μηταράκης υπογράμμισε ότι ως το τέλος του έτους θα έχει αντιμετωπιστεί στο μεγαλύτερο βαθμό το πρόβλημα συμφόρησης των νησιών.
7. Στη δημιουργία κλειστών ελεγχόμενων κέντρων στα νησιά. Ο κ. Μηταράκης ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για τις νέες δομές σε Σάμο, Κω και Λέρο και υπάρχει ανάδοχος, ενώ εντός του μήνα θα προχωρήσει η έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας στα υπόλοιπα σημεία εισόδου της χώρας. Ειδικά για τη Λέσβο ο υπουργός Μετανάστευσης τόνισε ότι ο δήμαρχος Μυτιλήνης πρότεινε χώρο εγκατάστασης του νέου ΚΥΤ στη Λέσβο και ο στόχος είναι το καλοκαίρι του 2021 να κλείσει η προσωρινή δομή στο Μαυροβούνι και να λειτουργήσει η νέα μόνιμη δομή στη Λέσβο. Εξάλλου, για την ενίσχυση της προσωρινής δομής στο Μαυροβούνι ενόψει του χειμώνα, ο κ. Μηταράκης είπε ότι ήδη εγκρίθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης το ποσό των 5,5 εκατ. ευρώ, με πλήρη χρηματοδότηση της ΕΕ, για να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, ενώ με το κλείσιμο της δημοτικής δομής του Καρά Τεπέ τα κοντέινερ της Ύπατης Αρμοστείας έχει ζητηθεί από το υπουργείο να μεταφερθούν στην προσωρινή δομή του Μαυροβουνίου.
Ο επόμενος στόχος του υπουργείου Μετανάστευσης είναι σύμφωνα με τον υπουργό η μείωση των επιπτώσεων της κρίσης στην ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς το 2021 θα υπάρξει μείωση δομών με στόχο να λειτουργούν 26 δομές, αντί για τις 32 που λειτουργούν σήμερα, ενώ ως το τέλος του 2020 θα σταματήσει η λειτουργία ξενοδοχείων ως δομών φιλοξενίας. Επίσης, διευκρίνισε ότι το όριο της φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε ποσοστό 1% ανά περιφέρεια που έθεσε ο πρωθυπουργός εφαρμόζεται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, παρά το γεγονός ότι υπήρξε αύξηση των διαμενόντων στην ενδοχώρα από 51.000 τον Ιανουάριο του 2020 σε 54.000 σήμερα. Τέλος, σχετικά με τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες, ο κ. Μηταράκης επισήμανε ότι 16.703 πρόσφυγες έχουν εγγραφεί στο πρόγραμμα Ήλιος, ενώ το υπουργείο σχεδιάζει νέο πρόγραμμα χαρτογράφησης δεξιοτήτων και πρακτικής άσκησης σε συνεργασία με τον ΟΑΕΔ και το υπουργείο Εργασίας.