Την Σύρο, την «αρχόντισσα των Κυκλάδων» με την αγέρωχη ιστορία, το βαθιά φιλελεύθερο πνεύμα και το κοσμοπολίτικο άρωμα, τον τόπο που στην Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε το καταφύγιο των κατατρεγμένων του Αγώνα και χρηματοδότησε τους Επαναστατημένους, επισκέφθηκε αντιπροσωπεία της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
«Οι Συριανοί επωμίστηκαν το μεγάλο βάρος της φιλοξενίας και της φροντίδας όλων των ξεριζωμένων του Αγώνα. Μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης, εγκαταστάθηκαν εδώ πρόσφυγες από τα Ψαρά, τη Χίο, τη Σάμο, την Κρήτη, την Κάσο, τη Σμύρνη. Πρόσφυγες που έζησαν τη φρίκη των διώξεων, του ολοκαυτώματος, των θηριωδιών του κατακτητή. Και μαζί με τους Συριανούς κατάφεραν να δημιουργήσουν μια πόλη-κόσμημα για όλη την Ελλάδα. Ένα νέο ελληνικό θαύμα. Ένα μοναδικό οικονομικό, εμπορικό, βιομηχανικό κέντρο που άνοιξε το δρόμο για την ανασυγκρότηση της Ελλάδας» ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. Στην αντιπροσωπεία της Επιτροπής συμμετείχαν επίσης τα Μέλη της Ολομέλειας της Επιτροπής, Καθηγητές Παναγιώτης Ροϊλός και Δέσποινα Μουζάκη.
Το «θαύμα» της Σύρου στην Επανάσταση
«Το νησί μας μεγαλούργησε. Σε πολύ δύσκολες εποχές, οι άνθρωποί μας κατάφεραν εντυπωσιακά επιτεύγματα. Η κοινωνία μας ήταν η πρώτη αστική κοινωνία που χτίστηκε στη σύγχρονη Ελλάδα» ανέφερε ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων Γιώργος Λεονταρίτης, στη συνάντηση που είχε με την αντιπροσωπεία της Επιτροπής, στην έδρα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, έγινε ιδιαίτερη αναφορά στις «πρωτιές» της Σύρου, καθώς στο νησί δημιουργήθηκε το πρώτο οργανωμένο νοσοκομείο της επαναστατημένης και ελεύθερης Ελλάδας, το πρώτο εμποροδικείο, το πρώτο Ελληνικό Γυμνάσιο με γυμνασιάρχη το δάσκαλο του Γένους Νεόφυτο Βάμβα, η πρώτη σύγχρονη ναυτιλιακή εταιρία, ενώ στο νησί ναυπηγήθηκε και το πρώτο σιδερένιο ελληνικό ατμόπλοιο.
«Είναι εμβληματική η σημασία της Ερμούπολης για το ελληνικό «θαύμα» που σημειώθηκε μέσα από την οικονομική και την εμπορική ανάπτυξη. Η πόλη έγινε όμως και το μεγαλύτερο, εκείνη την εποχή, πνευματικό κέντρο της Ελλάδας. Ήταν το μέρος στο οποίο οι Έλληνες ήρθαν για πρώτη φορά συστηματικά σε επαφή με την δυτικοευρωπαϊκή μουσική και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό» ανέφερε ο κ. Ροϊλός, παραθέτοντας ορισμένα εξέχοντα πνευματικά τέκνα της πόλης, όπως ο Εμμανουήλ Ροΐδης και ο Δημήτριος Βικέλας.
Από το ξακουστό Γυμνάσιο της Ερμούπολης αποφοίτησε και ο μετέπειτα επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος ανακαλώντας την πορεία της Σύρου επισημάνει ότι στην Ερμούπολη «ξαναγεννήθηκε η Ελλάδα» . Μετά το πέρας της συνάντησης ο Αντιπεριφερειάρχης έκανε στην αντιπροσωπεία της Επιτροπής ένα ξεχωριστό δώρο, ένα αντίγραφο του απολυτηρίου του Ελευθερίου Βενιζέλου από το σχολείο της Ερμούπολης.
Η σημασία της επετείου των 200 χρόνων
Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής συνάντησε επίσης τον Δήμαρχο Σύρου-Ερμούπολης Νικόλαο Λειβαδάρα, στο εντυπωσιακό νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου, έργο του γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ, στο οποίο και ξεναγήθηκε. Ακολούθησε συζήτηση με φορείς της τοπικής κοινωνίας για τις προτάσεις που έχει υποβάλει ο Δήμος στην πλατφόρμα της Επιτροπής, για την επέτειο των 200 χρόνων μετά την Επανάσταση. Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό θέατρο «Απόλλων», με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, μια μικρογραφία της περίφημης σκάλας του Μιλάνου. Στη συζήτηση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος, ο Αντιπεριφερειάρχης, αλλά και οι εκπρόσωποι της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας του νησιού, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δωρόθεος Β’ και Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Πέτρος Στεφάνου.
Στις δηλώσεις του, ο Δήμαρχος αναφέρθηκε στην ανάγκη, μέσα από την επέτειο των 200 χρόνων, να αναδειχθεί ο σημαντικός ρόλος που έπαιξε η Σύρος δίνοντας χρήματα του Αγώνα και «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας μετεπαναστατικά, αλλά και να υλοποιηθούν δράσεις που θα έχουν ως στόχο την ανάπτυξη στο μέλλον. «Είχαμε την ευκαιρία σήμερα να συζητήσουμε και να αναλύσουμε τις προτάσεις που έχουμε υποβάλει στην Επιτροπή.
Μέσα από αυτές, θέλουμε να προβάλουμε την ιστορία του νησιού μας, και κυρίως το μέρος εκείνο που δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς. Δεν είναι όμως μόνο το παρελθόν. Θέλουμε να δείξουμε και την πορεία του νησιού μας προς το μέλλον», ανέφερε στις δηλώσεις του ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης.
Υπογραμμίζοντας ότι οι προτάσεις του Δήμου Ερμούπολης-Σύρου κινούνται εντός της φιλοσοφίας και της στρατηγικής εορτασμού της επετείου, η Πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε: «Το 2021, έχουμε ένα διττό χρέος. Από τη μια πλευρά, να αναδείξουμε τι έχει περάσει αυτός ο τόπος. Τι θυσίες έκαναν οι πρόγονοί μας για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Από την άλλη πλευρά, για να φανούμε αντάξιοι αυτής της ιστορίας, πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά. Να αναδιατυπώσουμε τα αιτήματα των προγόνων μας, που συνεχίζουν να συγκινούν και να κινητοποιούν, στο σήμερα. Να απαντήσουμε στις σύγχρονες προκλήσεις, να κάνουμε νέα άλματα, να αφήσουμε μια παρακαταθήκη δυναμισμού, ευημερίας και ανάπτυξης στις επόμενες γενιές».
Η Σύρος, με τις προτάσεις τις, κοιτάζει στο μέλλον
Σημειώνεται ότι οι προτάσεις που έχει καταθέσει η Σύρος αφορούν τη δημιουργία Γεωλογικού Μουσείου και γεωδιαδρομών με στόχο την ανάπτυξη του γεωτουρισμού, τη δημιουργία Πανεπιστημιούπολης με αξιοποίηση του Στρατοπέδου «Λοχαγού Ζαφείρη Απόστολου», την αποκατάσταση των σπουδαίων Ταφικών Μνημείων του Αγίου Γεωργίου, την ενίσχυση και επέκταση του Βιομηχανικού Μουσείου, πολιτιστικές δράσεις και ντοκιμαντέρ με στόχο την προβολή της ιστορίας και των προοπτικών της Ερμούπολης και τη διοργάνωση έκθεσης και έκδοση λευκώματος για μια από τις πιο σημαντικές οικογένειες του νησιού, την οικογένεια του Αθανασίου Λαδοπούλου και της Όλγας Βαφειαδάκη.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι πήραμε προτάσεις από τη Σύρο. Προτάσεις οι οποίες αντανακλούν την πολυπολιτισμικότητα αυτού του μέρους, το βάθος της ιστορίας του και κοιτούν, μέσα από αυτήν την ιστορία, στο μέλλον» τόνισε το Μέλος της Επιτροπής Δέσποινα Μουζάκη. Έκανε δε ιδιαίτερη μνεία στη σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα που διατηρεί το νησί στις μέρες μας, μέσα από τη διοργάνωση σημαντικών φεστιβάλ.
Το νησί της πολυπολιτισμικότητας και των σπουδαίων μνημείων
Ξεχωριστή στιγμή της συζήτησης αποτέλεσαν οι παρεμβάσεις των εκπροσώπων των δύο χριστιανικών δογμάτων του νησιού, της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας, τα οποία συνυπάρχουν αρμονικά εδώ και χρόνια. Ειδικότερα, ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Πέτρος Στεφάνου, εξέφρασε την στήριξή του στο έργο της Επιτροπής και έθεσε στη διάθεσή της σημαντικά αρχεία και έγγραφα από την περίοδο της Επανάστασης που βρίσκονται στην κατοχή της Εκκλησίας. Από τη μεριά του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δωρόθεος Β’, τόνισε ότι, όπως οι ήρωες της Επανάστασης δεν πολέμησαν μόνο για το 1821 αλλά και για το 1921 και το 2021, έτσι και εμείς, στην επέτειο των 200 χρόνων μετά την Επανάσταση, πρέπει να αφήσουμε μια κληρονομιά που θα την καρπωθούν οι επόμενες γενιές.
Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής ξεναγήθηκε επίσης στο κοιμητήριο Αγίου Γεωργίου, με τα σπουδαία ταφικά μνημεία και γλυπτά που έχουν φιλοτεχνήσει Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες. Στο κοιμητήριο, που έχει ενταχθεί στα σημαντικά κοιμητήρια της Ευρώπης, βρίσκονται οι τάφοι πολλών επιφανών προσωπικοτήτων και μεγάλων οικογενειών που συνέβαλαν στην απελευθέρωση της Ελλάδας και την ανασυγκρότηση του νέου Ελληνικού Κράτους.