Δεν θα σωθεί κανένας μόνος του, είναι το μήνυμα του διευθυντή του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς, προς τις πλούσιες χώρες που τρέχουν να ανακαλύψουν πρώτες το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού συνάπτοντας διμερείς συμβάσεις με φαρμακευτικές εταιρίες, πληρώνοντας φυσικά καθόλου ευκαταφρόνητα ποσά.
Πρέπει να αποτρέψουμε τον εθνικισμό των εμβολίων
Οι χώρες που συσσωρεύουν αποθέματα υποψήφιων εμβολίων κατά του νέου κορονοϊού εις βάρος άλλων κρατών ρισκάρουν να επιδεινώσουν ακόμα περισσότερο την πανδημία και τις επιπτώσεις της, προειδοποίησε για άλλη μια φορά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). «Πρέπει να αποτρέψουμε τον εθνικισμό των εμβολίων» επανέλαβε χθες ο διευθυντής του οργανισμού, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς.
«Ο διαμοιρασμός πεπερασμένων προμηθειών είναι στρατηγικά και παγκόσμια προς το εθνικό συμφέρον κάθε χώρας. Κανείς δεν είναι ασφαλής μέχρι να είμαστε όλοι ασφαλείς» επισήμανε εμφατικά, καθώς Ευρωπαϊκή Ενωση, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία και ΗΠΑ, όπως ανέφερε το Reuters, και δημοσιεύει η ΕφΣυν, έχουν ήδη σπεύσει να συνάψουν διμερείς συμφωνίες με φαρμακοβιομηχανίες προκειμένου να εξασφαλίσουν πρώτες -πάντα με το αζημίωτο- δεκάδες εκατομμύρια δόσεις πειραματικών εμβολίων προς εγχώρια και μόνο χρήση.
Ο ΠΟΥ τρέχει το δικό του πρόγραμμα που προϋποθέτει δίκαιη κατανομή
Εξ ου και ο Γκεμπρεγεσούς με χθεσινή επιστολή του προς τα 194 κράτη-μέλη του ΠΟΥ απευθύνει ύστατη έκκληση να δηλώσουν εθελοντικά συμμετοχή στο πρόγραμμα COVAX του οργανισμού, που στοχεύει πρακτικά στη δίκαιη κατανομή -εννιά προς το παρόν- πιθανών εμβολίων μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών.
Ο ΠΟΥ άλλωστε υπογραμμίζει πάγια πως κάθε ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο συνιστά «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό». Η προθεσμία για τον καθορισμό των όρων του -υποχρηματοδοτούμενου συν τοις άλλοις- προγράμματος COVAX λήγει στις 31 Αυγούστου.
Έως τώρα έχουν δηλώσει συμμετοχή γύρω στα 92 από τα φτωχότερα κράτη-μέλη του οργανισμού, ενώ 80 από τα πλουσιότερα έχουν μεν εκδηλώσει ενδιαφέρον, δεν έχουν όμως δεσμευτεί οριστικά πως θα λάβουν μέρος – ορισμένα εν αναμονή των τελικών όρων του προγράμματος. Σημειωτέον πως ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αναγγείλει την απόσυρση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ και τη διακοπή χρηματοδότησής του, επικαλούμενος προσχηματικά πως ο οργανισμός είναι «κινεζοκεντρικός».
Αν δεν εμβολιαστούν ταυτόχρονα οι πληθυσμοί υψηλότερου κινδύνου σε κάθε χώρα του κόσμου, θα είναι αδύνατον να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία και να σταθεροποιηθούν τα συστήματα δημόσιας υγείας, προειδοποίησε ακόμη ο Γκεμπρεγεσούς στην προσπάθειά του να πείσει για τα αυτονόητα. Όπως φαίνεται ωστόσο, το κοινό καλό της ανθρωπότητας σκοντάφτει σε τρικλοποδιές – όχι μόνο εξ Αμερικής.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτρέψει κράτη της Ε.Ε. να παρακάμψουν την πρωτοβουλία υπό τον ΠΟΥ, επικαλούμενη ανησυχίες για το κόστος και την ταχύτητά της» έγραφε χθες το Reuters, καρφώνοντας ουσιαστικά τον ευρωπαϊκό θεσμό ότι επιχειρεί να αποθαρρύνει τη συμμετοχή στο πρόγραμμα COVAX!
Καθώς κορυφώνεται δε η διεθνής κούρσα για ανάπτυξη περισσοτέρων των 150 εμβολίων, εκ των οποίων τουλάχιστον 20 βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους και έξι σε τελική φάση κλινικών δοκιμών, ο ΠΟΥ (αποφεύγοντας μόνιμα να κατονομάσει επιμέρους χώρες ή ενώσεις χωρών) υπογράμμισε ότι από το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχουν να κερδίσουν ακόμα και κράτη που κλείνουν συμφωνίες με φαρμακευτικές εταιρείες ούτως ώστε να καπαρώσουν μεγάλα αποθέματα για τον πληθυσμό τους.
Δεν ξέρουμε ακόμα ποιο εμβόλιο θα είναι πετυχημένο
«Δεν ξέρουμε ακόμα ποιο από τα υποψήφια εμβόλια θα είναι πετυχημένο» δήλωσε η Μαριάντζελα Σιμάο, υψηλόβαθμο στέλεχος του ΠΟΥ. «Συμμετέχοντας στο πρόγραμμα την ίδια ώρα που συνάπτετε διμερείς συμφωνίες, στοιχηματίζετε στην πραγματικότητα πάνω σε έναν ακόμα μεγαλύτερο αριθμό υποψήφιων εμβολίων».
Σε ό,τι αφορά το αμφιλεγόμενο ρωσικό εμβόλιο Sputnik-V, ο ΠΟΥ παραμένει σε επαφή με τις αρμόδιες αρχές της Ρωσίας, αναμένοντας τη δημοσιοποίηση των επιστημονικών δεδομένων που οδήγησαν στην ανάπτυξη και αδειοδότησή του σε χρόνο-εξπρές.
Εμβόλια σε δύο φάσεις
Ο επικεφαλής του οργανισμού περιέγραψε επίσης το σχέδιο παγκόσμιου εμβολιασμού σε δύο στάδια, πάντα υπό την προϋπόθεση πως θα έχει βρεθεί ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Πέραν του ταυτόχρονου και αναλογικού διαμοιρασμού, προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στο πιο εκτεθειμένο 20% του πληθυσμού κάθε χώρας, το οποίο περιλαμβάνει το υγειονομικό προσωπικό πρώτης γραμμής, τους 65χρονους και άνω, καθώς και όσους πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα. Το δεύτερο στάδιο θα προχωρήσει με βάση το επίπεδο επιδημιολογικής απειλής σε κάθε κράτος.
«Η επιδημία αλλάζει» τόνισε από την πλευρά του ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού, Τακέσι Κασάι. «Αυτό που παρατηρούμε δεν είναι απλά μια αναζωπύρωση. Πιστεύουμε πως είναι μια ένδειξη ότι εισήλθαμε σε μια νέα φάση της πανδημίας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού» πρόσθεσε, προειδοποιώντας πως «οι 20χρονοι, οι 30χρονοι κι οι 40χρονοι γίνονται ολοένα και περισσότερο οι κύριοι μεταδότες του ιού. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι έχουν προσβληθεί κι αυτό αυξάνει τον κίνδυνο διασποράς στους πιο ευάλωτους», σημείωσε ανησυχητικά.
Ειδικά οι νέοι άνθρωποι δεν θα πρέπει να κατηγορούνται επειδή θέλουν να ζήσουν όσο το δυνατόν πιο κανονικά τη ζωή τους μεσούσης της πανδημίας, επισήμανε πάντως η επιδημιολόγος του ΠΟΥ Μαρία Βαν Κερκχόβε, επαναλαμβάνοντας πως κανείς δεν είναι άτρωτος. «Βλέπουμε νεαρά άτομα να καταλήγουν στην εντατική. Νεαρά άτομα πεθαίνουν από αυτόν τον ιό» διαμήνυσε και ο νοών νοείτω.