Human Trafficking: Η μάστιγα του αιώνα μας

Η εμπορία ανθρώπων είναι μια μορφή σύγχρονης δουλείας, όπου άνθρωποι παράγουν κέρδος από την εκμετάλλευση και τον έλεγχο που ασκούν εις βάρος άλλων ανθρώπων. Τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων προέρχονται από διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες. Ανάμεσά τους μπορεί να είναι γυναίκες, παιδιά και άντρες που εξωθούνται στη βιομηχανία του σεξ, που εξαναγκάζονται ή εξαπατώνται σε σεξουαλικές πράξεις με σκοπό το κέρδος.

Περιλαμβάνεται οποιοσδήποτε εξαναγκάζεται σε διάφορες μορφές “εργασίας ή υπηρεσιών”, όπως οι οικιακοί βοηθοί που τις κρατούν σε σπίτια, οι ζητιάνοι στο δρόμο, ή οι εργάτες σε χωράφια που εξαναγκάζονται να δουλεύουν χωρίς τη θέλησή τους. Οι κοινοί παρονομαστές σε κάθε ένα από αυτά τα σενάρια, είναι ο εξαναγκασμός, η εξαπάτηση, η απειλή και η βία που χρησιμοποιούνται για να ασκείται έλεγχος στους ανθρώπους, με σκοπό το κέρδος.

Η Ελλάδα είναι γνωστή ως “το κέντρο της εμπορίας ανθρώπων στην Ευρώπη”. Είναι βασική χώρα διεύλευσης και προορισμού για τα θύματα, και αποτελεί την κύρια είσοδο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς συγκεντρώνει το 90% των περιπτώσεων παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη. Τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων μεταφέρονται συχνά από τους διακινητές τους, στο εσωτερικό της χώρας ή κατά μήκος των συνόρων, για να αποφευχθεί ο εντοπισμός τους.

Η εμπορία ανθρώπων είναι ένα καλά κρυμμένο έγκλημα στην Ελλάδα, καθώς οι περισσότεροι πολίτες αγνοούν τη σκληρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συμβαίνει στην ίδια την πόλη τους. Περίπου 20.000 γυναίκες, ανάμεσά τους και 1.000 κοπέλες ηλικίας από 13-15, βρίσκονται παγιδευμένες στη βιομηχανία του σεξ στην Ελλάδα. Σύμφωνα με δήλωση της αναφοράς για την εμπορία ανθρώπων “Trafficking in Persons Report”, τα θύματα αυτά προέρχονται κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τη Νιγηρία.

Τα υψηλά κέρδη εγκληματικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην εμπορία ανθρώπων, συχνά διοχετεύονται σε νομότυπες δραστηριότητες, που χρησιμοποιούνται ως “βιτρίνα” για τη νομιμοποίησή τους. Σήμερα, σύμφωνα με τις υπάρχουσες επίσημες Εκθέσεις και τις εκτιμήσεις απειλής, η εμπορία ανθρώπων καταγράφεται ως 3η κατά σειρά οργανωμένη μορφή εγκληματικής δραστηριότητας, μετά την εμπορία των όπλων και ναρκωτικών. Η καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, κυρίως γυναικών και παιδιών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση αποτελεί πολιτική προτεραιότητα, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται, για την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και πολύ-τομεακής στρατηγικής, με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων – Μ.Κ.Ο., Κοινωνικών Υπηρεσιών, Δικαστικών και Αστυνομικών Αρχών και Υπηρεσιών μετανάστευσης, αποβλέποντας στην εξάλειψη του φαινομένου. Η 30η Ιουλίου έχει καθιερωθεί από το 2013 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων («World Day against Trafficking in Persons»), με πρωτοβουλία της ΟΗΕ, για να αναδείξει την ανάγκη για πιο αποτελεσματικά μέτρα στην πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, ενός από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Η εμπορία ανθρώπων, γνωστή και με τον αγγλικό όρο trafficking, έχει ως αντικείμενα κυρίως την εξαναγκαστική εργασία στην ιδιωτική οικονομία, τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την αφαίρεση οργάνων και ιστών του σώματος. Είναι μια διεθνοποιημένη επικερδής επιχείρηση, με τζίρο 24 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο. Έχει υπολογισθεί ότι κάθε χρόνο 21 εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν θύματα του trafficking, οι 800.000 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το 2019 και όπως παρουσιάστηκαν στη διάρκεια διαδικτυακού workshop που διοργάνωσε το ΚΜΟΠ – Κέντρο Κοινωνικής Έρευνας και Καινοτομίας στις 25 και 26 Ιουνίου 2020, προκύπτει πως η συντριπτική πλειοψηφία των ενήλικων θυμάτων trafficking στην Ελλάδα το 2019 ήταν γυναίκες (94 έναντι 11 ανδρών), ενώ 26 κρούσματα αφορούσαν ανήλικα κορίτσια και 17 ανήλικα αγόρια. Σχεδόν ένα στα τρία θύματα (49 συνολικά) ήταν κάτω των 17 ετών, ενώ 54 θύματα ανήκαν στην ηλικιακή ομάδα 26-35. Ως βασική χώρα προέλευσης των θυμάτων trafficking φαίνεται πως είναι το Καμερούν (38) και ακολουθούν η Ελλάδα (25) και η Βουλγαρία (14). Όσον αφορά στα είδη εκμετάλλευσης, προκύπτει πως βασικός σκοπός της εμπορίας ανθρώπων είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση (96 κρούσματα).

Η Γραμμή Πληροφόρησης για την Εμπορία Ανθρώπων- 1109 είναι μία πρωτοβουλία της Α21 στην Ελλάδα και συνεργάζεται με άλλους φορείς.

Η 1109 δέχεται κλήσεις 24/7 και είναι ικανή να διαχειριστεί κλήσεις σχεδόν σε όλες τις γλώσσες. Οι ειδικοί χειριστές κλήσεων εξυπηρετούν στα Ελληνικά και τ’ Αγγλικά ενώ υπάρχει η δυνατότητα σύνδεσης με υπηρεσία τηλεδιερμηνείας με πρόσβαση σε 186 γλώσσες, 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα

Οι χειριστές των κλήσεων είναι ειδικά εκπαιδευμένοι ακολουθώντας διεθνή πρότυπα για την γρηγορότερη ανταπόκριση σε κάθε περίπτωση. Η Πανελλαδικής εμβέλειας γραμμή συνεργάζεται στενά με όλους τους εθνικούς οργανισμούς για να διασφαλίσει την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη ανταπόκριση.