Σε διαπραγματεύσεις με την αμερικάνικη αλυσίδα τροφίμων Whole Foods για την αποστολή προϊόντων στέβιας βρίσκεται αυτό το διάστημα ο αγροτικός συνεταιρισμός Stevia Hellas, ο οποίος από το 2011 καλλιεργεί σε μια έκταση 500 στρεμμάτων στη Λαμία, καλλιεργεί το ομώνυμο γλυκαντικό και το εξάγει σε Γερμανία, Γαλλία και Ολλανδία. Οι άνθρωποι του συνεταιρισμού έχουν στρέψει το βλέμμα τους στις διεθνείς αγορές και φιλοδοξούν να επεκτείνουν την παρουσία τους σε Ευρώπη και Αμερική. Ενώ μέχρι το τέλος του 2023 ευελπιστούν στη δημιουργία του δικού τους εργοστασίου εκχύλισης στέβιας, στην περιοχή όπου φύεται το γλυκαντικό, τη Λαμία.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, οι συνθήκες δείχνουν να ευνοούν τον συνεταιρισμό δεδομένου ότι θεωρείται σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός αποξηραμένων φύλλων στέβιας στην Ευρώπη, προμηθεύοντας μεγάλους παίκτες της αγοράς με τζίρους πολλών δισ. ευρώ. «Πελάτες μας είναι οι μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων στην Ευρώπη, όπως η γερμανική Dohler, η οποία προωθεί τα προϊόντα της σε μεγάλες βιομηχανίες του κλάδου, η γαλλική Cristalco αλλά και η Teekanne, που θεωρείται ηγέτιδα στην παραγωγή τσαγιού στη Γερμανία», αναφέρει στην Καθημερινή ο διευθύνων σύμβουλος Χρήστος Σταμάτης, προσθέτοντας ότι ο συνεταιρισμός βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την αμερικανική αλυσίδα τροφίμων Whole Foods για την αποστολή προϊόντων στέβιας.
Εξαγωγές
Οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% του τζίρου, με τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία να αποτελούν τις κυριότερες αγορές. Συνεργασίες, όμως, διατηρεί και με εγχώριες βιομηχανίες τροφίμων, τις οποίες τροφοδοτεί με τα προϊόντα της για την παρασκευή αναψυκτικών ή τροφίμων με στέβια. «Το 65% της ελληνικής βιομηχανίας προμηθεύεται προϊόντα στέβιας από τον συνεταιρισμό μας. Μερικοί από τους πελάτες μας είναι οι Green Cola, Δέλτα, Κρι Κρι, Ολυμπος, Γεωδή, Αφοί Κουρτίδη Α.Ε. κ.ά.», σημειώνει ο κ. Σταμάτης.
Ο συνεταιρισμός ιδρύθηκε πριν από περίπου 8 χρόνια, το 2012, όταν ο κ. Σταμάτης διέβλεψε τις προοπτικές μιας αγοράς που υπαγόρευε τη σταδιακή αντικατάσταση της ζάχαρης από sugar-free (χωρίς ζάχαρη) προϊόντα. Εκτιμάται δε ότι η στέβια θα αντικαταστήσει το 25% των προϊόντων που περιέχουν ζάχαρη, με την Κίνα, το Περού και την Παραγουάη να διατηρούν τα ηνία και να αποτελούν τους μεγαλύτερους παραγωγούς στέβιας παγκοσμίως. Τη δυναμική είσοδο της στέβιας στην ευρωπαϊκή αγορά έχει διευκολύνει και η επιβολή έξτρα φόρου στα προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη (sugar tax) σε χώρες όπως η Γαλλία και η Αγγλία.
«Σύντομα κατάλαβα ότι η καλλιέργεια αυτή θα μπορούσε να βοηθήσει τους παραγωγούς αλλά και την περιοχή μας, αφού συγκέντρωνε χαρακτηριστικά τα οποία αναζητούσαν οι ίδιοι οι καταναλωτές: η στέβια είναι ένα υγιεινό προϊόν, χωρίς θερμίδες, με μικρό ενεργειακό αποτύπωμα, με μεγάλη απόδοση ανά στρέμμα, ενώ για την καλλιέργειά της απαιτούνται λιγότεροι φυσικοί πόροι. Επίσης, η ζήτησή της στην αγορά αυξάνεται διαρκώς», αναφέρει. «Αν και μηχανολόγος μηχανικός, είχα επαφή με πολλούς πρώην καπνοπαραγωγούς στην περιοχή μου. Μαζί είδαμε την ανάγκη να περάσουν σε μια νέα καλλιέργεια, διαφορετική από τις παραδοσιακές που ήδη καλλιεργούνταν. Σε συνδυασμό και με την παύση παραγωγής του καπνού λόγω ευρωπαϊκών κανονισμών, ξεκινήσαμε να διερευνούμε τη νέα καλλιέργεια της στέβιας, η οποία έχει αρκετές ομοιότητες με εκείνη του καπνού», προσθέτει.
Στην αρχή, όπως εξηγεί, συμμετείχαν περίπου 60 παραγωγοί, με τον καθένα να βάζει 1.000-1.500 ευρώ για να συγκεντρωθούν κάποια κεφάλαια και να ξεκινήσει η υλοποίηση του σχεδίου. «Ενώ στην αρχή ο κάθε παραγωγός διαχειριζόταν 1-2 στρέμματα, τώρα συμμετέχουν περίπου 50, καλλιεργώντας σε μια έκταση 500 στρεμμάτων στην περιοχή της Φθιώτιδας», επισημαίνει ο κ. Σταμάτης τονίζοντας ότι η ζήτηση για φύλλα στέβιας έχει ενισχυθεί σε τέτοιο βαθμό, που ο συνεταιρισμός αυξάνει ακόμη περισσότερο τα στρέμματα καλλιέργειας, δημιουργώντας farm spots σε διάφορα σημεία στη Βόρεια Ελλάδα.
Διπλασιασμός
«Η φετινή παραγωγή μας αναμένεται να είναι περίπου στους 100 τόνους, ενώ για τη νέα καλλιεργητική περίοδο η παραγωγή προβλέπεται να διπλασιαστεί λόγω και της καλλιέργειας στα farm spots». Κάτι τέτοιο θα επιδράσει θετικά και στα έσοδα του συνεταιρισμού, με τον κ. Σταμάτη να εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα αυξηθούν στις 850.000-900.000 ευρώ, από 400.000 ευρώ το 2019. «Για να έχουν μια επιτυχημένη πορεία οι συνεταιρισμοί στην Ελλάδα και να αποφευχθούν φαινόμενα χρεοκοπίας του παρελθόντος, θα πρέπει να λειτουργούν σαν μια σύγχρονη επιχείρηση, διατηρώντας τμήματα πωλήσεων, μάρκετινγκ, ανθρώπινου δυναμικού και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να υπάρχει σωστή εταιρική διακυβέρνηση. Αρκετοί συνεταιρισμοί στο παρελθόν δεν υιοθετούσαν επιχειρηματικά μοντέλα παρόμοια με εκείνα των εταιρειών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους», μας λέει.
Η παραγωγή των φύλλων στέβιας πραγματοποιείται στην Ελλάδα, ενώ στη Λυών της Γαλλίας, στο μοναδικό εργοστάσιο εκχύλισης στέβιας, γίνεται η επεξεργασία και η παραγωγή των τελικών προϊόντων (π.χ. κρυσταλλική στέβια). Ο συνεταιρισμός προσανατολίζεται, ωστόσο, στην κατασκευή ενός εργοστασίου εκχύλισης στέβιας στην περιοχή της Λαμίας. «Η επένδυση αυτή της τάξεως των 7 εκατ. ευρώ απαιτεί τη συμμετοχή και άλλων σχημάτων, ώστε να είναι βιώσιμη και υλοποιήσιμη» αναφέρει ο κ. Σταμάτης.
Για την υλοποίηση των σχεδίων του, ο Stevia Hellas έχει σύμμαχο την EBRD, η οποία παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες προκειμένου ο συνεταιρισμός να επεκτείνει τις εκτάσεις καλλιέργειας, να κατασκευάσει την παραγωγική μονάδα του, να αναπτύξει προϊόντα αλλά και να τα τοποθετήσει στην εγχώρια και στη διεθνή αγορά.
Εξάλλου, ο συνεταιρισμός δεν περιορίζεται μόνο στην προμήθεια φύλλων στέβιας σε μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων, αφού αναπτύσσει και το δικό του brand, το La Mia Stevia. «Το brand περιλαμβάνει προϊόντα όπως αποξηραμένα φύλλα στέβιας και κρυσταλλική στέβια, τα οποία διατίθενται σε όλα τα σούπερ μάρκετ», τονίζει ο κ. Σταμάτης, προαναγγέλλοντας την προσθήκη νέων προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπως αφεψήματα και τσάγια, καθώς και την είσοδο στον κλάδο των υγιεινών σνακ. «Ολα αυτά αναμένεται να λανσαριστούν το προσεχές έτος», καταλήγει.