Παρουσία του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου και του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 23/7 στην Αλεξανδρούπολη, η επετειακή εκδήλωση συμπλήρωσης ενάμιση αιώνα από την ανάδειξη του λιμένα, μετά και την άφιξη του σιδηρόδρομου (1871).
Το αμερικανικό πλοίο μετέφερε δυνάμεις για την ΝΑΤΟϊκή αποστολή της επιχείρησης Atlantic Resolve. Το Endurance μεταφέρει συνολικά 2.000 πεζοναύτες, περισσότερα από 1.800 οχήματα, τέσσερα ελικόπτερα Σινούκ, 25 ελικόπτερα Απάτσι και 50 ελικόπτερα Blach Hawk.
Οι αμερικανικές δυνάμεις που ξεκίνησαν από το Κεντάκι των ΗΠΑ θα μεταφερθούν σταδιακά στη Ρουμανία όπου θα διεξαχθεί άσκηση του ΝΑΤΟ, στην Γερμανία, στο Στεφανοβίκειο στο Βόλο, στην Λετονία, την Πολωνία και την Τουρκία.
Το AR Endurance απέπλευσε πριν από μια εβδομάδα από λιμάνι της Γαλλίας και έφτασε στην Αλεξανδρούπολη το μεσημέρι της Τρίτης. Έχει ναυπηγηθεί το 1996, μήκος 264,5 μέτρα, πλάτος 32,2 μέτρα και βύθισμα 7,4 μέτρα, ενώ η χωρητικότητά του φτάνει τους 48.988 t DWT. Στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης κατέπλευσε την Τετάρτη 22 Ιουλίου 2020 και δεύτερο αμερικανικό πλοίο για εργασίες συντήρησης. Πρόκειται για το USNS YUMA, που ανήκει στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις και είναι πανομοιότυπο με το «Carson City», που είχε καταπλεύσει πέρυσι στην αντίστοιχη περίοδο στην περιοχή.
Από την πλευρά του, ο Τζέφρι Πάιατ δήλωσε χαρούμενος που επιστρέφει στην Αλεξανδρούπολη και πρόσθεσε σε σχετική ανάρτησή του στο twitter:«Αυτή είναι η πέμπτη μου επίσκεψη, περισσότερες από οποιονδήποτε άλλο Αμερικανό πρέσβη στην Ελλάδα, η οποία υπογραμμίζει το στρατηγικό ρόλο της πόλης αυτής ως ζωτικού περιφερειακού, ενεργειακού, μεταγωγικού και εμπορικού κόμβου για την ασφάλεια και τη σταθερότητα.
Πάιατ για Καστελόριζο: «Έχει υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα»
Δήλωση για το Καστελόριζο μετά την NAVTEX της Τουρκίας και την αντί-NAVTEX της Ελλάδας και της Κύπρου έκανε ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ. «Σε ιστορικό υψηλό βρίσκονται οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδας και θα συνεχίσουν να προχωρούν μπροστά προς όφελος τόσο των δύο χωρών όσο και της ευρύτερης περιοχής» τόνισε ο Αμερικανός πρέσβης, από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Ο κ. Πάιατ βρέθηκε σήμερα στο πλαίσιο εκδήλωσης για τα 150 χρόνια του λιμένα, αλλά και την υποδοχή και προώθηση αμερικανικών δυνάμεων στη Ρουμανία, όπου βρίσκεται το επίκεντρο της ΝΑΤΟϊκής άσκησης «Atlantic Resolve 2020». Όταν ο Αμερικανός πρέσβης κλήθηκε να σχολιάσει την αναφορά σε «αμφισβητούμενα νερά» στην ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις εξελίξεις στο Καστελόριζο, ο κ. Πάιατ πρόσθεσε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες γενικά δεν παίρνουν θέση σε διαφορές θαλάσσιων συνόρων άλλων κρατών, αλλά ως ζήτημα μιας μακροπρόθεσμης πολιτικής ενθαρρύνουμε τα κράτη να επιλύουν τις διαφορές τους ειρηνικά και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Έχω επίσης επισημάνει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και σήμερα, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, βάσει των οποίων τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, έχουν ακριβώς την ίδια υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα».
Ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας νωρίτερα από το βήμα της εκδήλωσης ανέφερε για το ίδιο θέμα ότι «μετά τη λεκτική βελτίωση (σ.σ. από αμερικανικής πλευράς) είναι σαφές πλέον ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στέλνει μήνυμα ότι σε όλη αυτή την υπόθεση το πρόβλημα είναι η Τουρκία. Η Τουρκία αμφισβητεί, η Τουρκία είναι το πρόβλημα και αυτό ξεκαθαρίζει πλέον το κείμενο».
Άλλωστε, στην ομιλία του στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο κ. Πάιατ τόνισε «το σαφές μήνυμα από την Ουάσινγκτον και από την Ευρώπη, που προτρέπει τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν επιχειρήσεις που αυξάνουν την ένταση στην περιοχή, όπως σχέδια έρευνας για φυσικούς πόρους σε περιοχές, στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος αξιώνουν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο».
«Αυτός είναι ένας πολύπλοκος στρατηγικός χώρος», σημείωσε ο Αμερικανός πρέσβης και πρόσθεσε: «Θέλουμε οι φίλοι και οι σύμμαχοί μας στην περιοχή να προσεγγίσουν την ανάπτυξη πόρων σε πνεύμα συνεργασίας που παρέχει τη βάση για μια διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και αμοιβαία οικονομική ευημερία. Μονομερείς προκλητικές ενέργειες αντιτίθενται σε αυτόν τον στόχο. Επιτρέψτε μου λοιπόν να είμαι ξεκάθαρος: Μια ισχυρότερη και ασφαλέστερη Ελλάδα είναι προς το συμφέρον της Αμερικής και όπως ο υπουργός (‘Αμυνας των ΗΠΑ) Έσπερ συζήτησε με τον υπουργό Παναγιωτόπουλο, αυτή την εβδομάδα, η συνεργασία μας εμβαθύνει μια πολύ σημαντική διμερή σχέση και ενισχύει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ που προωθεί την ευημερία και την ασφάλεια σε αυτήν τη στρατηγική περιοχή για όλους τους πολίτες μας».
Όταν ρωτήθηκε από το ΑΠΕ – ΜΠΕ, στο περιθώριο της εκδήλωσης και για το αν θεωρεί πως θα υπάρξει αποκλιμάκωση της κρίσης, ο κ. Πάιατ εξέφρασε την ελπίδα πως θα υπάρχει συνέχεια στα σήματα που δείχνουν ότι υπάρχει μια τέτοια προοπτική. «Γνωρίζω ότι αυτή είναι η ελπίδα του πρωθυπουργού Μητσοτάκη, το ακούσαμε από τον υπουργό Άμυνας μόλις τώρα και σίγουρα οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμερίζονται αυτήν την ελπίδα και χρησιμοποιούμε τα διπλωματικά μας εργαλεία για την προώθηση αυτού του στόχου», δήλωσε.