Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ πριν από τη σημερινή συνεδρίαση του υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα ανέμενε μόνο την Κύπρο και τη Γαλλία στο πλευρό της όσον αφορά το θέμα για τη σύνταξη λίστας μέτρων κατά της Τουρκίας εξαιτίας της αλλαγής καθεστώτος της Αγιάς Σοφιάς. Αυτό φαίνεται ότι άλλαξε. Την ίδια στιγμή οι υπουργοί ενέκριναν και την επέκταση των κυρώσεων κατά προσώπων της τουρκικής εταιρίας που πραγματοποιεί εξορύξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που μίλησαν στο ethnos.gr, τα μέτρα που ζήτησε η Ελλάδα θα είναι οικονομικά, «τομεακά» και θα αφορούν σε τουρισμό, οικονομία και τράπεζες. Σκοπός θα είναι να επιφέρουν ένα σοβαρό πλήγμα της τουρκικής οικονομίας. Η λίστα, που θα είναι έτοιμη στο τέλος Αυγούστου, στο επόμενο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών που θα γίνει στο Βερολίνο, θα ενεργοποιηθεί αν και εφόσον η Τουρκία συνεχίσει την παραβατικότητα και την προκλητική της στάση στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ποιοι τάχθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας
Η μόνη δύναμη που επέμενε –πέρα από την Ελλάδα και την Κύπρο– στη σκληρή στάση κατά της Τουρκίας ήταν η Γαλλία. Πολλές ακόμη χώρες, μικρότερου μεγέθους και… ισχύος, ωστόσο, συντάχθηκαν με την Ελλάδα. Σουηδία, Σλοβακία, Λουξεμβούργο, Εσθονία και Αυστρία υποστήριξαν το αίτημα της Αθήνας. Μάλιστα, η Βιέννη υπερθεμάτισε λέγοντας θα πρέπει «να διακοπούν οι διαπραγματεύσεις, να τελειώσει η επιστημονική φαντασία ότι η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα ΕΕ».
Από την άλλη, η προεδρεύουσα Γερμανία, όπως και η Ιταλία και η Ισπανία ήταν πιο διστακτικές. Ήθελαν τα αποτελέσματα της συνάντησης να είναι πιο ισορροπημένα, προς μια κατεύθυνση επανέναρξης του διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας.
Χρειάστηκε η ελληνική πλευρά να υπενθυμίσει τις «κόκκινες γραμμές» της και τα σενάρια που μπορεί να υλοποιηθούν σε περίπτωση παράβασης από την Τουρκία της ελληνικής ΑΟΖ, προκειμένου να αλλάξει το κλίμα στο Συμβούλιο. Τελικά, το κλίμα άλλαξε. Και ό,τι ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας συμφωνήθηκε από το σύνολο των υπουργών.
«Η απόφαση να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τζαμί αναπόφευκτα καλλιεργεί δυσπιστία και προκαλεί νέες διχόνοιες ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες και υπονομεύει τις προσπάθειές μας για διάλογο και συνεργασία. Καλούμε τις τουρκικές αρχές άμεσα να επανεξετάσουν και να αλλάξουν την απόφαση αυτή», δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής πολιτικής και Άμυνας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, μετά το πέρας του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε.
Βέβαια, το Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική να εξετάσει τρόπους για αποκλιμάκωση της κατάστασης με την Τουρκία. «Κατόπιν αιτήματος της Ελλάδος, υπήρξε ευρύτατη συναίνεση για την εκπόνηση καταλόγου περαιτέρω μέτρων εάν η Τουρκία προχωρήσει την παραβατική συμπεριφορά της» δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας εξερχόμενος του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων.
Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε: «Η κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας και ο εξαυταρχισμός της Τουρκίας ήταν στο επίκεντρο της συζήτησής μας. Υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της. Αναφέρθηκα, κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, στις σοβαρές επιπτώσεις της τουρκικής παραβατικότητας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Είμαι ικανοποιημένος, διότι οι εταίροι εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της.
Συμφωνήσαμε όπως ο κ. Μπορέλ διερευνήσει τρόπους για τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία, αυστηρά, όμως, στη βάση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου. Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, κατόπιν επιθυμίας της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο το Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση.
Ενημέρωσα, επίσης, τους συναδέλφους ότι θα ζητήσω τη σύγκληση εκτάκτου Συμβουλίου, εάν η Τουρκία μέχρι το άτυπο Συμβούλιο κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της. Τέλος, ως προς τη Λιβύη, υπήρξε αναφορά από σειρά χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στην παραβίαση του εμπάργκο από την Τουρκία, καθώς και καταδίκη του επεισοδίου που αφορά στο γαλλικό πολεμικό πλοίο. Επίσης, εκλήθη ευθέως η Τουρκία να επιδείξει εποικοδομητική στάση και να σταματήσει τις παραβιάσεις του εμπάργκο των όπλων στη Λιβύη».