Καλοκαίρι 2020: H Google καλωσορίζει τη νέα εποχή μέσω doodle

Η Google καλωσορίζει από σήμερα Σάββατο (20 Ιουνίου) τη νέα εποχή με το doodle της αφού από αύριο Κυριακή (21 Ιουνίου), το βόρειο ημισφαίριο υποδέχεται και επισήμως το καλοκαίρι,.

Είναι η ημέρα που θα εορταστεί το θερινό ηλιοστάσιο το οποίο συμβαίνει όταν η γωνία του ημι-άξονα κάποιου πλανήτη, είτε του βόρειου ή του νοτίου ημισφαιρίου, είναι πιο κεκλιμένη προς το αστέρι στο οποίο περιστρέφεται (τροχιά του πλανήτη).

Η μέγιστη κλίση του άξονα της Γης προς τον Ήλιο συμβαίνει δύο φορές ετησίως

Η μέγιστη κλίση του άξονα της Γης προς τον Ήλιο είναι 23° 26′. Αυτό συμβαίνει δύο φορές ετησίως, στους οποίους χρόνους ο Ήλιος φτάνει στην υψηλότερη θέση του στον ουρανό, όπως φαίνεται από το Βόρειο ή το Νότιο πόλο. Εξάλλου, το καλοκαίρι στη μετεωρολογία καθορίζεται συμβατικά ως η χρονική περίοδος που περιλαμβάνει για το Βόρειο ημισφαίριο τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο.

Από την άλλη, αστρονομικά, διαρκεί από το θερινό ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου έως τη φθινοπωρινή ισημερία. Στο νότιο ημισφαίριο, το καλοκαίρι ξεκινά στις 21 Δεκεμβρίου και περιλαμβάνει συμβατικά τους μήνες Δεκέμβριο, Ιανουάριο και Φεβρουάριο.

Γιατί το καλοκαίρι ονομάζεται έτσι;

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου ή Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, ανάλογα με το ημισφαίριο) η αξονική κλίση της Γης στρέφει το ημισφαίριο προς τον Ήλιο και η διάρκεια της ημέρας είναι η μέγιστη. Κατά συνέπεια οι θερμοκρασίες φτάνουν στα υψηλότερα επίπεδα του έτους.

Επίσης το καλοκαίρι ονομάζεται έτσι, διότι είναι καλός ο καιρός. Κατά τη διάρκεια αυτής της τόσο αγαπημένης εποχής, ο άξονας της Γης φέρνει το κάθε ημισφαίριο, στην αντίστοιχη εποχή του, πιο κοντά στον Ήλιο και για αυτό το λόγο οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες σε σχέση με τις υπόλοιπες εποχές.

Τι είναι το ηλιοστάσιο; 

Ηλιοστάσιο ονομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία ο άξονας της Γης εμφανίζεται στραμμένος όσο περισσότερο προς ή μακριά από τον Ήλιο, συμβαίνει κατά την ετήσια τροχιά της Γης γύρω από αυτόν. Αυτό ισοδυναμεί με τον Ήλιο να βρίσκεται στο βορειότερο ή νοτιότερο (ετήσιο) του ουρανού που βρίσκεται ποτέ το μεσημέρι, όπως εμφανίζεται σε εμάς πάνω στην επιφάνεια της Γης.

Για περιοχές της Γης εκτός των τροπικών (δηλαδή με γεωγραφικό πλάτος μεγαλύτερο από 23.5 μοίρες ή μικρότερο από -23.5 μοίρες), τα ηλιοστάσια είναι επίσης οι ημέρες κατά τις οποίες ο Ήλιος φτάνει το ψηλότερο (θερινό ηλιοστάσιο) ή το χαμηλότερο σημείο (χειμερινό ηλιοστάσιο) που έχει το μεσημέρι στη διάρκεια ενός χρόνου. Η ημέρα του ηλιοστασίου είναι είτε η μεγαλύτερη (το καλοκαίρι – θερινό ηλιοστάσιο) είτε η μικρότερη (τον χειμώνα-χειμερινό ηλιοστάσιο) μέρα του έτους για όλες τις περιοχές της γης εκτός από τους Τροπικούς.

Πώς προκύπτει η λέξη «ηλιοστάσιο»;

Η λέξη προέρχεται από το «ήλιος» και το «στέκομαι»/«στάση» επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια (κίνηση στην απόκλιση), μέχρι που την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται.

Εξίσου ορθό ετυμολογικώς είναι και το συνώνυμο «ηλιοτρόπιο». Με την ευρύτερη σημασία, ο όρος «ηλιοστάσιο» σημαίνει και την ημέρα που παρατηρείται αυτό το φαινόμενο, δύο φορές τον χρόνο, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο. Τα ηλιοστάσια, όπως και οι ισημερίες, συνδέονται αναπόσπαστα με τις εποχές του έτους. Σε κάποιες χώρες ή γλώσσες θεωρείται ότι αρχίζουν ή διαχωρίζουν τις εποχές, ενώ σε άλλες θεωρούνται τα κέντρα τους.

Ηλιοστάσια συμβαίνουν και στους άλλους πλανήτες;

Τα ηλιοστάσια συμβαίνουν και για τους άλλους πλανήτες. Ορίζονται αντίστοιχα ως οι χρονικές στιγμές κατά τις οποίες ο άξονας περιστροφής του πλανήτη εμφανίζεται στραμμένος όσο περισσότερο προς ή μακριά από τον Ήλιο συμβαίνει κατά την ετήσια τροχιά του πλανήτη γύρω από αυτόν.