Η εξάπλωση του κορωνοϊού είχε άμεσες οικονομικές επιπτώσεις για χιλιάδες επιχειρήσεις. Από τη στιγμή που για μεγάλο χρονικό διάστημα πολλές από αυτές έμειναν κλειστές δεν θα μπορούσαν να απασχολούν τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση αποφάσισε να τους δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε αναστολές των συμβάσεων εργασίας. Οι πολίτες που βγήκαν σε αναστολή πήραν την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 800 ευρώ. Ωστόσο η αναστολή συμβάσεων δημιουργεί μια “μαύρη τρύπα” στα έσοδα του ΕΦΚΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο οι εισφορές για κύρια ασφάλιση που αντιστοιχούν στις συμβάσεις που τέθηκαν σε αναστολή κατά τους 2,5 μήνες της πρώτης φάσης της πανδημίας κορωνοϊού που «χτύπησε» και την χώρα μας, εκτιμώνται σε 1,7 δισ. ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτά τα χρήματα δεν έχουν φτάσει ακόμα στα ταμεία του ΕΦΚΑ καθώς το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει δώσει ακόμα την έγκριση για να γίνει η σχετική μεταφορά. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στους ανθρώπους του φορέα και του υπουργείου Εργασίας.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει το ρεπορτάζ του euro2day.gr,η κρίση χτύπησε και την καλή μέχρι πρότινος πορεία των εσόδων από τη ρύθμιση των έως 120 δόσεων, με αποτέλεσμα τα έσοδα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), σύμφωνα με πληροφορίες, να έχουν μειωθεί κατά σχεδόν 50%. Αυτό ήταν ίσως το μεγαλύτερο πλήγμα στα έσοδα του ΕΦΚΑ. Στα στοιχεία για το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου ο ΕΦΚΑ παρουσίασε έλλειμμα της τάξης των 355 εκατ. ευρώ. Ενώ και τα τελευταία στοιχεία του Μαΐου (εισφορές Απριλίου) δείχνουν νέα «τρύπα» της τάξης των 350 εκατ. ευρώ. Μόνο τον Απρίλιο, το έλλειμμα του Φορέα ήταν της τάξης των 386 εκατ. ευρώ.
Τον Μάρτιο, πρώτο μήνα της κρίσης, η υστέρηση στα έσοδα του ταμείου είχε ως αποτέλεσμα να κλείσει ο προϋπολογισμός με -379 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο Ιανουάριος (+348 εκατ. ευρώ) και Φεβρουάριος (+62 εκατ. ευρώ) ήταν θετικοί. Ακόμη πιο ανησυχητική φαίνεται πως είναι η πρώτη εικόνα για την πορεία των εσόδων του Μαΐου, ενώ έντονο προβληματισμό προκαλούν και τα έσοδα από την μη μισθωτή απασχόληση, καθώς η πανδημία συνδυάσθηκε με τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού για σχεδόν 1,2 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα έσοδα του Μαΐου από την μισθωτή απασχόληση του ιδιωτικού τομέα είναι μειωμένα κατά 32% σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα ένα χρόνο πριν. Συγκεκριμένα, εισπράχθηκαν 613 εκατ. ευρώ έναντι 899 εκατ. ευρώ τον Μάιου του 2019. Ακόμη χειρότερη είναι η σύγκριση με τα προϋπολογισθέντα έσοδα, καθώς ο στόχος ήταν στα 940 εκατ. ευρώ. Για τους μη μισθωτούς, αν και δεν είναι απόλυτα συγκρίσιμα τα στοιχεία λόγω της αλλαγής που επέφερε ο νόμος Βρούτση, τα έσοδα ήταν 105 εκατ. ευρώ, έναντι 149 εκατ. ευρώ το 2019.
Πρόβλημα και στα έσοδα από ΕΤΕΑΕΠ
Ανάλογα προβλήματα υπάρχουν και στα έσοδα από το ΕΤΕΑΕΠ που πλέον υπάγεται στο ΕΦΚΑ. Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, το έλλειμμα στην επικουρική ασφάλιση εκτιμάται σε περίπου 50 εκατ. ευρώ το μήνα, στα οποία από τον Ιούνιο προστίθενται περίπου 26 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στις αυξήσεις των περίπου 250.000 δικαιούχων, βάσει της απόφασης του ΣτΕ και της πρόσφατης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του Γιάννη Βρούτση.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα με το ΕΦΚΑ να έχει σημαντική απώλεια περιουσίας. Εκτιμούν μάλιστα, ότι από περίπου 2,8 δισ. ευρώ, η περιουσία του ΕΦΚΑ στο τέλος Ιουνίου ίσως πέσει και κάτω από τα 2 δισ. ευρώ. Οι επόμενοι μήνες μέχρι το φθινόπωρο κρίνονται ιδιαίτερα κρίσιμοι. Τότε θα κριθεί αν τελικά θα κλείσει ο χρόνος με έλλειμμα, αλλά και για μια σειρά αποφάσεις της κυβέρνησης, με αιχμή την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που βαραίνουν υπέρμετρα εργοδότες και εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον προσεχή Σεπτέμβριο οι εργοδότες που επέλεξαν την μετάθεση της πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών κατά τους πρώτους κρίσιμους μήνες της πανδημίας θα πρέπει να ξεκινήσουν την σε δόσεις καταβολή των παλαιών ασφαλιστικών εισφορών, παράλληλα βέβαια με τις τρέχουσες. Κάτι που θεωρείται δύσκολο να επιτευχθεί, με δεδομένες τις έως σήμερα εκτιμήσεις για την πορεία μιας σειράς παραμέτρων, με αιχμή την ανεργία, τους μισθούς αλλά και την ποιότητα των εργασιακών σχέσεων.
Την ίδια ώρα σύμφωνα πάντα με τις δεσμεύσεις του Γιάννη Βρούτση εντός του φθινοπώρου θα πρέπει να καταβληθούν και οι αυξήσεις των κύριων συντάξεων παράλληλα με τα αναδρομικά ενός έτους, σε επικουρικές αλλά και κύριες συντάξεις, βάσει των αυξήσεων που προβλέπονται στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θεσμοθετήθηκε λίγο πριν η πανδημία χτυπήσει και την πόρτα της χώρας μας.