Πριν από λίγες ημέρες είχαμε την παγκόσμια ημέρα Παιδιού. Μια ημέρα που θεσπίστηκε να γιορτάζεται κάθε 1η Ιουνίου, μετά από τη Παγκόσμια Συνέλευση για την ευημερία του παιδιού της Γένοβας το 1925. Η Ημέρα του Παιδιού ξεκίνησε τη δεύτερη Κυριακή του Ιουνίου του 1857 από τον δρ. Τσαρλς Λέοναρντ, πάστορα της Οικουμενικής Εκκλησίας του Λυτρωτή στην Τσέλσι της Μασαχουσέτης. Την ημέρα εκείνη, ο Τσαρλς Λέοναρντ τέλεσε μια ξεχωριστή λειτουργία αφιερωμένη στα παιδιά, δίνοντας στην ημέρα το όνομα «Rose Day, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ημέρα του Παιδιού. Στην Ελλάδα, η Ημέρα του Παιδιού καθιερώθηκε το 1989.
Σήμερα εκατονταδες εκατομμύρια παιδιά ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, ενώ αναγκάζονται να εργαστούν ακόμη και από την τρυφερή ηλικία των 5 ετών προκειμένου να επιβιώσουν. Η παιδική εργασία, η οποία τις περισσότερες φορές είναι σε μη νόμιμες δραστηριότητες – σε αυτή συγκαταλλέγεται και η παιδική εκμετάλλευση ακόμη και σεξουαλική – αποτελεί παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του παιδιού και έχει αποδειχθεί ότι εμποδίζει την ανάπτυξη τους, οδηγώντας τα δυνητικά σε δια βίου σωματική ή ψυχολογική βλάβη. Στο μοναδικό infographic του pagenews.gr φαίνονται τα τρομακτικά στοιχεία που έχουν καταγραφεί σχετικά με την παιδική εργασία.
Και παρά το γεγονός ότι τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ως στόχο την εξάλειψη της παιδικής εργασίας έως το 2025, ο ρυθμός μείωσής της παραμένει πολύ πιο αργός από αυτόν που θα οδηγούσε στην επίτευξη του στόχου. Η παιδική εργασία φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αποτελεί φαινόμενο γερά ριζωμένο κυρίως στις φτωχογειτονιές του κόσμου χωρίς βέβαια να αποκλείονται και εκείνες των πιο εύπορων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που παρουσιάστηκαν το 2019 από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας και προέρχονται από τις εκτιμήσεις του 2017, τουλάχιστον 370 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5 έως 17 ετών βρίσκονται στην παιδική εργασία παγκοσμίως. Συγκεκριμένα 152 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5-14 ετών εκ των οποίων 64 εκατομμύρια κορίτσια και 88 εκατομμύρια αγόρια βρίσκονται στην παιδική εργασία, αντιπροσωπεύοντας το 10% όλων των παιδιών. Σχεδόν τα μισά από τα παιδιά που εργάζονται -73 εκατομμύρια σε απόλυτους όρους- βρίσκονται σε επικίνδυνη εργασία που θέτει σε κίνδυνο την υγεία, την ασφάλεια και την ηθική ανάπτυξή τους. Στα 218 εκατομμύρια ανέρχονται τα παιδιά που εργάζονται ηλικίας 15-17 ετών.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες παγκόσμιες εκτιμήσεις της καταναγκαστικής εργασίας (2016), τα παιδιά που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση αριθμούν 4,3 εκατ., από τα οποία 1,0 εκατ. είναι παιδιά σε εμπορική σεξουαλική εκμετάλλευση, 3,0 εκατ. αντιμετωπίζουν άλλες μορφές εκμετάλλευσης και 300.000 είναι παιδιά σε καταναγκαστική εργασία που έχει επιβληθεί από κρατικές Αρχές. Τα στοιχεία αυτά δεν διαφέρουν σημαντικά από αυτά που δημοσιεύθηκαν πέντε χρόνια νωρίτερα. Κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2016, παρουσιάστηκε καθαρή μείωση 94 εκατ. παιδιών στην παιδική εργασία και 134 εκατ. παιδιών συνολικά στην απασχόληση. Ο αριθμός των παιδιών σε επικίνδυνη εργασία μειώθηκε κατά περισσότερο από το ήμισυ στη διάρκεια της ίδιας περιόδου.
Παιδική εργασία Επικίνδυνη εργασία
- 2000 245.500.000 (16%) 170.500.000 (11,1%)
- 2004 222.294.000 (14,2%) 128.381.000 ( 8,2%)
- 2008 215.209.000 (13,6%) 115.314.000 (7,3%)
- 2012 167.956.000 (10,6%) 85.344.000 (5,4%) -3% από το 2008
- 2016 151.622.000 (9,6%) 72.525.000 (4,6%) -1% από το 2012
Η διατήρηση του σημερινού ρυθμού μείωσης θα άφηνε 121 εκατ. παιδιά στην παιδική εργασία το 2025, εκ των οποίων 52 εκατ. θα ήταν σε επικίνδυνη εργασία. Ένας παρόμοιος υπολογισμός, δείχνει ότι ακόμη και η διατήρηση του ρυθμού που επιτεύχθηκε κατά την περίοδο 2008 έως 2012 -ο ταχύτερος που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα- δεν θα ήταν αρκετή. Η επίτευξη του στόχου για μηδενική παιδική εργασία μέχρι το τέλος του 2025 απαιτεί επιταχυνόμενες προσπάθειες.
Σχεδόν το ήμισυ της παιδικής εργασίας καταγράφεται στην Αφρική (72,1 εκατ.) και ακολουθούν η Ασία και Ειρηνικός με 62 εκατ., η Αμερική με 10,7 εκατ., η Ευρώπη και η κεντρική Ασία με 5,5 εκατ. και τα αραβικά κράτη με 1,1 εκατ.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην παιδική εργασία
- Περιορισμένη νομική προστασία
- Φτώχεια και κοινωνική ευπάθεια
- Κακή ποιότητα σχολικής εκπαίδευσης, περιορισμένη πρόσβαση στο σχολείο
- Περιορισμένες ευκαιρίες αξιοπρεπούς εργασίας, δύσκολες μεταβάσεις στην εργασία
- Απουσία ή αδύναμη υλοποίηση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της πραγματικής αναγνώρισης του δικαιώματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων και άλλων μορφών κοινωνικού διαλόγου
Ένας πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών στην παιδική εργασία είναι εντελώς εκτός εκπαίδευσης. Στην ομάδα ηλικίας 5-14 ετών, υπάρχουν 36 εκατ. παιδιά στην παιδική εργασία που είναι εκτός σχολείου, 32% όλων των εργαζόμενων παιδιών αυτής της ηλικιακής ομάδας.
Η παιδική εργασία συνδέεται και με την οικονομική κατάσταση. Ποσοστό 43% των παιδιών στην παιδική εργασία ζουν σε χώρες με χαμηλό εθνικό εισόδημα, ενώ 1,3% ζουν σε χώρες με υψηλό εθνικό εισόδημα. Μάλιστα, 71% των εργαζόμενων παιδιών απασχολούνται στον αγροτικό τομέα και 69% από αυτά εργάζονται χωρίς να πληρώνονται, εντός της οικογενειακής τους μονάδας.