Παγκόσμια επιτυχία Τσιόδρα και Παστέρ για φάρμακο και εμβόλιο

Στην πρώτη γραμμή του πολέμου, σε παγκόσμιο επίπεδο, ενάντια στον κορωνοϊό, βρίσκεται η Ελλάδα με τους επιστήμονες να δίνουν μάχη με το χρόνο ώστε να βρεθεί το πολυπόθητο φάρμακο και εμβόλιο που θα καταπολεμά τον κορωνοϊό covid-19. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας κ. Σωτήρης Τσιόδρας βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Παστέρ Ανδρέα Μεντή και φαίνεται μαζί με ομάδα άλλων Ελλήνων ερευνητών πως έχουν προχωρήσει σε μια ανακάλυψη που ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη εμβολίων, αντιιικών φαρμάκων και διαγνωστικών μέσω της μελέτης του κορωνοϊού.

Από το πρώτο διάστημα Έλληνες επιστήμονες προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τον κορωνοϊό και να τον αναλύσουν γονιδιακά με τη χρήση βιοπληροφορικών αλγόριθμων από γενετικό υλικό που έχουν στη διάθεσή τους από Κινέζους ασθενείς.

Ήδη ομάδα ερευνητών με επικεφαλής της μελέτης τον Τιμοκράτη Καραμήτρο, ερευνητή στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ και υπεύθυνο της Μονάδας Βιοπληροφορικής και Εφαρμοσμένης Γενομικής έχει καταφέρει να αποκωδικοποιήσει τον γενετικό κώδικα του covid-19 αλλά και των μηχανισμών που διαθέτει με τους οποίους δεν μπορεί να βρεθεί η ανοσολογική απάντηση και έτσι έχει αργήσει να βρεθεί το φάρμακο και το εμβόλιο.

Η ανοσολογική απάντηση είναι η αντίδραση του οργανισμού σε ξένα αντιγόνα ώστε να εξουδετερωθούν ή να εξολοθρευτούν, αποτρέποντας έτσι τις νόσους ή τις βλάβες που αυτά τα αντιγόνα μπορούν να προκαλέσουν. Η αντίδραση αυτή προϋποθέτει πως ο οργανισμός αναγνωρίζει το αντιγόνο ως «μη δικό του», ή ξένο. Η μελέτη των Ελλήνων επιστημόνων έχει ήδη κατατεθεί και αναμένει έγκριση για να δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό  Journal of Clinical Virology.

Σε δηλώσεις του στην ιατρική ιστοσελίδα iatropedia.gr ο ερευνητής του Ινστιτούτου Παστέρ, κ. Τιμοκράτης Καραμήτρος, μίλησε γι’ αυτήν την πρωτοποριακή ανακάλυψη: “Για πρώτη φορά μιλάμε για ανακατατάξεις του γονιδιώματος του συγκεκριμένου ιού. Για τον συγκεκριμένο ιό δεν είχαν περιγραφεί μέχρι σήμερα ανασυνδυασμοί στο γονιδίωμά του και χρειάστηκε να αναπτύξουμε εξεζητημένους βιοπληροφορικούς αλγόριθμους για τη συγκεκριμένη ανάλυση”.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ελλήνων ερευνητών του Ινστιτούτου Παστέρ η ανάλυση με ειδικούς αλγόριθμους του κορωνοϊού εντόπισαν κάποιες μεταλλάξεις οι οποίες δίνουν ένα πλεονέκτημα στον ιό ώστε να πολλαπλασιάζεται και να διαφεύγει της ανοσολογικής απάντησης. Για το λόγο αυτό και οι επιστήμονες έχουν καθυστερήσει την διαδικασία παραγωγής φαρμάκων, εμβολίων αλλά και διαγνωστικών τεστ. “Ουσιαστικά ορισμένες από αυτές τις αλλαγές που συμβαίνουν, δίνουν πλεονέκτημα στην ικανότητα του ιού να πολλαπλασιάζεται και να διαφεύγει της ανοσολογικής απάντησης.

Δηλαδή εάν ο ασθενής κάνει κάποια αντισώματα, για παράδειγμα του ιού, αυτός μέσω των συγκεκριμένων μεταλλαγών που κάνει σ’ αυτή τη διαδικασία, αλλάζει λίγο το προφίλ του και παύουν αυτά τα αντισώματα να τον αναγνωρίζουν. Οι σημειακές (μικρές) αλλαγές στη βάση του DNA είναι συνηθισμένες στους κορωνοϊούς, καθώς επίσης και οι δομικές αλλαγές που καταφέρνουν, δηλαδή η ικανότητά τους να αλλάζουν ολόκληρα τμήματα του DNA τους, αναφέρει ο ερευνητής Τιμοκράτης Καραμήτρος στο iatropedia.gr.

“Είναι χαρακτηριστικό των κορωνοϊών. Πέρα από τις σημειακές (μικρές) αλλαγές, που αλλάζουν οι βάσεις του DNA, τα γράμματα του DNA ένα προς ένα, έχουμε και δομικές αλλαγές, δηλαδή ολόκληρα τμήματα του DNA του αντιστρέφονται, αναδιατάσσονται και κάνουν τους λεγόμενους ανασυνδυασμούς. Αυτό συμβαίνει σε αρκετούς κορωνοϊούς, είναι χαρακτηριστικό τους. Έτσι ανταλλάσσουν και τμήματα μεταξύ τους, χάνουν τμήματα, κερδίζουν κομμάτια, δηλαδή κάνουν μια ανταλλαγή και ανακατάταξη του γονιδιώματός τους”.

Όταν μια περιοχή του γονιδιώματος είναι ευμετάβλητη, ευμετάβλητη θα είναι και η πρωτεϊνη που θα παράγει. Άρα οι επιστήμονες μέχρι σήμερα δεν κατάφερναν ούτε να στοχεύσουν σ’ αυτήν, ούτε να την απενεργοποιήσουν, ούτε να την ανιχνεύσουν, αναφέρει ο επιστήμονας συμπληρώνοντας ότι η εστίαση στις σταθερές περιοχές του γονιδιώματος του ιού είναι το “κλειδί” για την καλύτερη κατανόησή και αντιμετώπισή του:

“Προτιμούμε τις σταθερές περιοχές του γονιδιώματος για να έχουν επαναληψιμότητα οι μελέτες μας, ευαισθησία τα τεστ κλπ.” Με τη γνώση αυτή οι επιστήμονες κατάφεραν τώρα να εστιάσουν στα σταθερά τμήματα του γονιδιώματος του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 και να τα καταγράψουν, σύμφωνα με τον κ. Καραμήτρο:

“Με το να εντοπίσουμε ποια τμήματα του γονιδιώματος είναι πιο σταθερά, ποιες περιοχές δηλαδή παραμένουν πιο σταθερές μέσα στον ξενιστή, δηλαδή δεν ανασυνδυάζονται και κάνουν και λιγότερες σημειακές μεταλλαγές, επιλέγοντας αυτές τις περιοχές μπορούμε να στοχεύσουμε συγκεκριμένα αντιιικά φάρμακα, συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ και τον σχεδιασμό εμβολίων με βάση αυτές τις περιοχές”, εξηγεί ο ερευνητής.