Το αδιανόητο γίνεται πραγματικότητα

Η επικείμενη ανάρτηση από τον ΟΗΕ των συντεταγμένων του τουρκο-λιβυκού Συμφώνου για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, είναι το επόμενο κεφάλαιο μίας προαναγγελθείσας διπλωματικής πανωλεθρίας. Η αδράνεια ετών στην ανακήρυξη και οριοθέτησης ΑΟΖ από τις ελληνικές κυβερνήσεις οδήγησε στην αδιανόητη πλην υπαρκτή πλέον και οδυνηρή σημερινή κατάσταση: Να οριοθετεί η Τουρκία θαλάσσιες ζώνες με το καθεστώς Σαράζ και η συμφωνία να κατατίθεται στον ΟΗΕ, ο Οργανισμός να την πρωτοκολλά, όπως είναι η προβλεπόμενη διαδικασία, και να ετοιμάζεται η ανάρτηση του στο Law of the Sea Bulletin, την επίσημη έκδοση της διεύθυνσης για τις θαλάσσιες υποθέσεις του ΟΗΕ.

Ο ΟΗΕ εξετάζει αν η Συμφωνία έχει συναφθεί από νόμιμες, διεθνώς αναγνωρισμένες κρατικές οντότητες και προχωρά στην πρωτοκόλληση και ανάρτησή του δίχως να εξετάζει σε αυτή τη φάση τυχόν ενστάσεις άλλων θιγομένων κρατών ή την εγκυρότητα του περιεχομένου αν αυτή αμφισβητείται από τρίτους. Αυτό είναι δικαιοδοσία άλλου οργάνου.Η Ελλάδα, όπως πάντα κατόπιν εορτής, ενίσταται και κάλεσε τον ΟΗΕ να μην προχωρήσει στην πρωτοκόλληση και ανάρτηση του Συμφώνου, αλλά, απ’ ό,τι φαίνεται, εις μάτην.

Το ακατανόητο και συνάμα εγκληματικό είναι ότι έστω και τώρα η ελληνική κυβέρνηση δεν καταθέτει στον ΟΗΕ συντεταγμένες της ελληνικής ΑΟΖ ώστε τουλάχιστον να υπάρχει και η ελληνική θέση με αποτέλεσμα να δημιουργείται η εξωφρενική κατάσταση, η μεν Τουρκία να καταθέτει και να γίνεται δεκτό από τον ΟΗΕ το παράνομο Μνημόνιο με τη Λιβύη, η δε Ελλάδα να μην καταθέτει συντεταγμένες της νόμιμης δικής της δυνητικής ΑΟΖ…

Ας δούμε ένα σενάριο το οποίο θα εξελιχθεί σε λίγο καιρό. Η Τουρκία στέλνει ερευνητικό σκάφος νοτίως της Κρήτης, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην περιοχή που διεκδικεί ως δική της ΑΟΖ βάσει του Συμφώνου με την Τρίπολη. Η Ελλάδα αντιδρά και ζητά από το τουρκικό πλοίο να απομακρυνθεί. Η Τουρκία επικαλείται το Σύμφωνο και τις συντεταγμένες που έχει καταθέσει στον ΟΗΕ και τις οποίες ο τελευταίος τις έχει επίσημα καταχωρήσει. Η Ελλάδα δεν έχει ούτε συντεταγμένες να επικαλεστεί, ούτε κατάθεσή τους στον ΟΗΕ, ούτε οριοθέτηση με κάποια χώρα…

Φαίνεται τώρα το μέγεθος της εθνικής βλάβης που έχει προκληθεί από την άρνηση των ελληνικών κυβερνήσεων να ασκήσουν τα νόμιμα και απορρέοντα από το Δίκαιο της Θάλασσας δικαιώματα της χώρας. Σε αύξηση των χωρικών υδάτων οι κυβερνήσεις δεν προχώρησαν ποτέ υποκύπτοντας στην απειλή πολέμου (casus belli) από την Τουρκία. Αποδέχθηκαν δηλαδή την περιστολή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας την οποία τους επέβαλε η Τουρκία. Από κεκτημένη φοβία η οποία τους έγινε δεύτερη φύση δεν προχώρησαν ούτε στην ανακήρυξη ΑΟΖ και οριοθέτηση έστω με την Κύπρο εφόσον οι οριοθετήσεις με Αίγυπτο και Λιβύη παρουσίαζαν πρόβλημα στη διαπραγμάτευση. Τέτοιας έκτασης αποποίηση νόμιμων δικαιωμάτων δεν έχει προηγούμενο στις διεθνείς σχέσεις.

Η αυτοαναίρεση του πολιτικού συστήματος συνοψίζεται στο οξύμωρο, η Ελλάδα να επικαλείται το Διεθνές Δίκαιο αλλά να μην εφαρμόζει τις πρόνοιες που την αφορούν, ενώ είναι πρόθυμη να διαπραγματευθεί με την Τουρκία, η οποία το παραβιάζει, την περιστολή της εφαρμογής του… Στην προσπάθειά του να ανακαλύψει προσχήματα για την απεμπόληση του ενός μετά το άλλο των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, το πολιτικό σύστημα καταφεύγει σε σχήματα τα οποία το εκθέτουν. Επικαλείται το διεθνές δίκαιο που δεν εφαρμόζει και το οποίο είναι έτοιμο να απεμπολήσει και de jure, με υπογραφή, μέσω Χάγης ή και χωρίς αυτή. Χειρότερα δεν γίνεται, αν και δεν μπορεί κανείς να είναι σίγουρος.