kyknos κονσερβοποιία: Το “πείραμα” που κατέκτησε την κουζίνα μας

Kyknos κονσερβοποιία: Η ιστορία της ΚΥΚΝΟΣ ξεκινά πριν από έναν αιώνα, στο Ναύπλιο σε ένα μικρό συσκευαστήριο λαχανικών και τοματοπολτού, όταν ο Μιχάλης Μανουσάκης, καθηγητής Φυσικής στο τότε πανεπιστήμιο Πειραιά πειραματίζεται πάνω στην κονσερβοποίηση τροφίμων. Είναι το 1911 και η Ελλάδα έχει ήδη το παρατσούκλι Ψωροκώσταινα, ενώ προσπαθει να ορθοποδήσει από την χρεοκοπία του 1893. Θα ακολουθήσουν οι Βαλκανικοί πόλεμοι και η εποχή της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Παρά το μεγάλο κόστος της κονσερβοποίισης ο Μιχάλης Μανουσάκης δεν το έβαλε κάτω.  Μαζί με τον αδελφό του Κωστή, 1.000 κουτιά τομάτες σε κονσέρβα.  Αρχικά, η παραγωγή γίνεται σ’ ένα μικρό συσκευαστήριο λαχανικών και τοματοπολτού στην Ασίνη Αργολίδας. Με την ίδρυση της βιομηχανίας ανοίγονται νέοι ορίζοντες στην επεξεργασία και συντήρηση των προϊόντων της Αργολικής γης και άλλων περιοχών που μέχρι τότε σάπιζαν στα χωράφια.

Η κονσερβοποιία αρχικά στεγάστηκε στο κτήμα του Κωστή Μανουσάκη στην Ασίνη Αργολίδας. Η μικρή μονάδα στο Ναύπλιο ξεκίνησε την παραγωγή ντοματοπελτέ. Το προϊόν βρήκε ανταπόκριση στην ελληνική αγορά έτσι δεν άργησε να βρεθεί και συνεταίρος σε όλη αυτή την προσπάθεια. Η οικογένεια Παπαντωνίου αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την όλη προσπάθεια αγοράζοντας ένα ποσοστό της «ΚΥΚΝΟΣ» έναντι 60.000 δραχμών. Το 1914 η παραγωγή των 1.000 κουτιών είχε φτάσει πια τις 100.000

Τα πρώτα προϊόντα τους είναι ολόκληρες τομάτες, μπάμπιες, φασολάκια σε κονσέρβα και ο γνωστός σε όλους μας τοματοπολτός. Τα χρόνια εκείνα η παραγωγή βασίζεται κυρίως στα ανθρώπινα χέρια. Το πρώτο εργοστάσιο στο Ναύπλιο, ιδρύθηκε το 1928 και είχε το δικό του κυτιοποιίο που έφτιαχνε τις κονσέρβες που γέμιζε η εταιρία.

Η πρώτη κονσεβοποιία στα Βαλκάνια

To 1915 συντάχθηκε το καταστατικό της “Ανωνύμου Ελληνικής Εταιρίας Κονσερβών”, πρώτης όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Όσα λαχανικά δεν έβρισκαν διάθεση άμεσα, θα γίνονταν κονσέρβες αντί να σαπίσουν στα χωράκια ή τα καρότσια και θα πουλιόντουσαν σε ολόκληρη την Ελλάδα. Και ταυτόχρονα με τις ιστορικές συνθήκες του πολέμου η κονσέρβα έγινε είδος πρώτης ανάγκης. Το 1928 οι ιδιοκτήτες εγκατέστησαν στο δεύτερο εργοστάσιο τους πρώτους ταχυσυμπυκνωτές που ήλθαν ποτέ στην Ελλάδα και απέκτησαν και τρίτο εργοστάσιο στην Αργολίδα.

Το 1963, η εταιρία ιδρύει εργοστάσιο στο χωριό Σαβάλια του Ν.Ηλείας με σκοπό να αξιοποιήσει την πλούσια παραγωγή τομάτας του κάμπου της Ηλείας. Την δεκαετία του ’60 η «ΚΥΚΝΟΣ» θα επηρεαστεί από την μόδα του εξωτερικού και έτσι θα προχωρήσει στην δημιουργία του κέτσαπ. Το προϊόν κερδίζει μια εξέχουσα θέση στην ελληνική αγορά και η κονσερβοποιία βλέπει τα κέρδη της να αυξάνονται.

Η επόμενη δεκαετία θα είναι κερδοφόρα και αυτή. Μάλιστα ξεκινά την συνεργασία με γνωστές εταιρίες τροφίμων στο εξωτερικό. Έτσι οι χώρες που μπορεί κανείς να βρει της προϊόντα της σήμερα είναι κυρίως η Μεγάλη Βρετανία, η Ολλανδία, η Κύπρος, η Γερμανία, η Γεωργία και ο Καναδάς.

Τη δεκαετία του 70, η εταιρία αποκτά παγκόσμια εξαγωγική δραστηριότητα ενώ παράλληλα αποτελεί διακεκριμένο προμηθευτή τοματοπολτού παγκοσμίως σε γνωστές εταιρίες τροφίμων. Το 1990, παρασκευάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα προϊόντα ντομάτας σε χάρτινες συσκευασίες, τα οποία ονομάζει tomatino.

Το σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρησης κατά τα πρότυπα EUREGAP

Το 2002-2003, η KYKNOS μεταφέρει όλη την παραγωγική της δραστηριότητα στο εργοστάσιο του νομού Ηλείας, τον τόπο παραγωγής της πρώτης ύλης και το 2005 είναι η πρώτη εταιρία επεξεργασίας τομάτας στην Ελλάδα που εφαρμόζει σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης για την τομάτα που μεταποιεί και πιστοποιείται κατά τα πρότυπα EUREGAP.

Το 2005, η εταιρία λανσάρει το διάσημο πλέον κλασικό τοματοπολτό της σε χάρτινη τριγωνική συσκευασία μιας χρήσης και το 2008 διαθέτει στην αγορά ένα από τα πιο επιτυχημένα προϊόντα της, τριμμένες τομάτες σε χάρτινη συσκευασία.

Η εταιρεία σήμερα…

Η εταιρεία παραμένει ακόμη και σήμερα σε απογόνους των ιδρυτών της. Έτσι, πλέον διοικείται από τα εγγόνια τους, Γεώργιο Μανουσάκη και Αθανάσιο Μανουσάκη-Λιαλιάτση ενώ καθήκοντα Προέδρου ασκεί η κόρη ενός εκ των ιδρυτών, Ιωάννα Παπαντωνίου. Σήμερα η ημερήσια παραγωγική δυναμικότητα της επιχείρησης ανέρχεται σε 2.100 τόνους νωπής ντομάτας.

Η εταιρεία απασχολεί 70 μόνιμους και 340 εποχιακά εργαζόμενους. Ο κύκλος εργασιών της παραγωγικής αυτής επιχείρησης που – εκτός των άλλων – έχει ως αντικείμενο την παραγωγή τοματοειδών σε κονσέρβες, κέτσαπ και σαλτσών, αυξήθηκε από 19,6 εκατ. ευρώ το 2016 σε 20,3 εκατ. ευρώ το 2017.