Ελληνοτουρκικά: Τόσο η Ντόρα Μπακογιάννη όσο και ο Ευάγγελος Βενιζέλος πραγματοποίησαν παρέμβαση για το ζήτημα της ελληνοτουρκικής κρίσης του τελευταίου διαστήματος τη Δευτέρα (16/12). Παρουσία των στενότερων συνεργατών του πρωθυπουργού για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άλλων κυβερνητικών στελεχών, όπως ο αντιπρόεδρος Παναγιώτης Πικραμμένος, ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού Δημήτρης Τσιόδρας, η διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Αλέξανδρος Διακόπουλος, πρώην υπουργών, δεκάδων βουλευτών, διπλωματών, δημοσιογράφων και πλήθος κόσμου, οι δύο πρώην υπουργοί Εξωτερικών έθεσαν στο επίκεντρο το επίκαιρο ζήτημα της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών στη Ανατολική Μεσόγειο, ενώ αμφότεροι πρότειναν μία συνολικότερη προσέγγιση για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με αποκορύφωμα την επανεκκίνηση των διπραγματέυσεων με την Τουρκία για προσφυγή στη Χάγη
Η εκδήλωση που οργανώθηκε από τον Κύκλο Ιδεών υπό τον πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, φέροντας τον τίτλο «Οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο και ελληνοτουρκικές σχέσεις» είχε τεράστια απήχηση, με τον κόσμο να ξεχειλίζει την κατάμεστη αίθουσα και την συζήτηση μετά τις τοποθετήσεις των δύο πολιτικών να ανάβει για τα καλά. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε στο κοινό ο πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας και πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης, ο οποίος χαιρέτησε δια χειραψίας όλους τους ομιλητές πριν την αρχή της συζήτησης.
Ευάγελος Βενιζέλος: Σαφείς πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες που να ακυρώσουν τη στρατηγική καθημερινής ένταξης της Τουρκίας
«Οι πρόσφατες εξελίξεις ως προς την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο και ιδίως η επιστολή που απηύθυνε στις 13 Νοεμβρίου ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη προς τον γενικό γραμματέα και η φερόμενη ως σύμβαση οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης της κυβέρνησης Σάρατζ, επιβάλλουν να επανεξετάσουμε παραδοχές ή αδράνειες των τελευταίων 45 ετών από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο έως σήμερα» ανέφερε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» στην Αθήνα, για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Την συζήτηση συντόνισε ο διευθυντής της εφημερίδας «Καθημερινή» Αλέξης Παπαχελάς.
«Αφετηρία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης πρέπει να είναι η δική μας εθνική αυτογνωσία. Η μετάθεση στο μέλλον των μεγάλων επιλογών, προστατεύει τα εθνικά μας συμφέροντα;» διερωτήθηκε ο κ. Βενιζέλος, για να συμπληρώσει: «Η απάντησή μου είναι καθαρά όχι». Αναφερόμενος στη σημασία του ευρωπαϊκού πλαισίου, υποστήριξε ότι η στρατηγική του Ελσίνκι είχε ισχυρό έρεισμα με βάση τα δεδομένα της περιόδου 1996 – 2004.
«Τότε η προοπτική ένταξης στην Ε.Ε., ήταν υποτίθεται, τουρκική επιλογή. Το Ελσίνκι απέδωσε πρωτίστως την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε., παρά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν. Δεν οδήγησε όμως, ούτε στην πολιτική λύση του Κυπριακού, ούτε στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ούτε στην μείωση των μονομερών τουρκικών διεκδικήσεων. Τώρα – είπε – το το ευρωπαϊκό δέλεαρ πλέον δεν είναι ανύπαρκτο, αλλά είναι πολύ αχνό για την Τουρκία. Οι συσχετισμοί δυνάμεων διαμορφώνονται σε άλλο πεδίο, πολύ πιο σύνθετο, στο οποίο η επιρροή της Ε.Ε. είναι περιορισμένη.
«Ο σεβασμός και η επίκληση του διεθνούς δικαίου πρέπει να μετουσιώνεται σε πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες, οι οποίες, με την βοήθεια της διεθνούς δικαιοσύνης προστατεύουν μακροπρόθεσμα και ουσιαστικά τα εθνικά μας συμφέροντα και διασφαλίζουν την ειρήνη και την σταθερότητα της περιοχής μας. Πάντως, τα τελευταία 45 χρόνια, πέραν της ενεργού εκμετάλλευσης στον Πρίνο, εντός ελληνικών χωρικών υδάτων των έξι ναυτικών μιλίων, δεν κατέστη εφικτό να κάνουμε πραγματική εκμετάλλευση εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ελληνικής ΑΟΖ», υπογράμμισε ο κ. Βενιζέλος.
«Οι δίαυλοι με την Τουρκία πρέπει να είναι πάντοτε ανοιχτοί», τόνισε ο κ. Βενιζέλος και εκτίμησε ότι το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το Αιγαίο «στην μεγάλη κλίμακα της Μεσογείου, αλλά και στον πυρήνα του ζητήματος που είναι το Κυπριακό και η αναγνώριση του ρητά αναγνωριζόμενου από το διεθνές δίκαιο, δικαιώματος των νησιών σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ». «Η φερόμενη συμφωνία είναι γενναιόδωρη με την Λιβύη και την Αίγυπτο σε βάρος της Ελλάδας», υποστήριξε ο κ. Βενιζέλος και πρόσθεσε:
«Η διεθνής απόρριψη του λεγομένου MoU Τουρκίας-Λιβύης, έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία, καθώς και η αποτροπή άλλων συναφών εξελίξεων, όπως μια συμφωνία Τουρκίας και Αιγύπτου. Θα ήταν πολύ σημαντικό αντιστρόφως, να ενταθούν και να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις Ελλάδας – Αιγύπτου, για την πλήρη και όχι μερική οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Μερική οριοθέτηση σημαίνει ότι παραμένει η πλήρης εκκρεμότητα για το Καστελόριζο. Η Ελλάδα πρέπει επίσης να προετοιμασθεί για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων με τη Λιβύη, όταν ανασυσταθεί και ασκήσει πλήρη κρατικό έλεγχο. Έχει μεγάλη σημασία να ολοκληρωθούν και οι διαβουλεύσεις Ελλάδας Ιταλίας. Ως προς τη γνωστή εκκρεμότητα στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, είναι σημαντικό να επαναφέρουμε τις ολοκληρωμένες ελληνικές προτάσεις του 2014» υποστήριξε.
«Χρειάζονται μεγάλες και σαφείς πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες, που μπορούν να ακυρώσουν την στρατηγική της καθημερινής έντασης που ακολουθεί η άλλη πλευρά, και να συγκεντρώσουν έντονη διεθνή στήριξη» συνέχισε ο πρώην υπουργός.
«Πρέπει να αποσαφηνιστεί η εθνική γραμμή και να καταστεί αρραγές το εσωτερικό μέτωπο, και στην Ελλάδα, και στην Κύπρο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την εγκατάλειψη του ρητορικού πατριωτισμού και της ροπής προς την εθνικολαϊκιστική ευκολία, μέσα από την ανάδειξη της σημασίας του πραγματικού πατριωτισμού. Οι προτάσεις πρέπει να είναι σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, να προβάλουν τα δικαιώματα όλων των νησιών στις θαλάσσιες ζώνες και να λαμβάνουν υπόψη το συνολικό μήκος των ακτογραμμών στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο», είπε ο κ. Βενιζέλος και κατέληξε:
«Η αυτονόητη διπλωματική πρωτοβουλία που θα πρέπει να λάβει η Ελλάδα, είναι η διατύπωση επίσημης πρότασης για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο ταυτοχρόνως, και σε περίπτωση διαφωνίας, την υπογραφή συνυποσχετικού που θα αναγνωρίζει την δικαιοδοσία του διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Ταυτοχρόνως, η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία της επανάληψης των διαβουλεύσεων για την επικαιροποίηση των μέτρων οικοδόμησης της εμπιστοσύνης».
Ντόρα Μπακογιάννη: «Είμαστε έτοιμοι να προσέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχτούμε την επιβολή απόψεων κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου»
Η Ντόρα Μπακογιάννη προέτρεξε την Αθήνα να προχωρήσει άμεσα με τις οριοθετήσεις ΑΟΖ με την Αλβανία, την Αίγυπτο και την Ιταλία, κάνοντας μάλιστα ειδική μνεία στην Αλβανία υπό το πρίσμα και των τελευταίων ευρωπαϊκών εξελίξεων. Αναφέρθηκε επίσης στην πολιτική υποχρέωση της Άγκυρας να αποδεχθεί τη δικαιοδοσία της Χάγης, ώστε να υπογραφεί συνυποσχετικό και να λυθούν τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ υποστήριξε επίσης. «Είμαστε έτοιμοι να προσέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχτούμε την επιβολή απόψεων κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.
Ποτέ δεν θα διαπραγματευτούμε την εθνική μας κυριαρχία, αυτήν θα την υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο», είπε. Παραδέχτηκε ότι η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με ένα περιβάλλον τόσο περίπλοκο, όσο και αποσταθεροποιημένο, με την ευρύτερη περιοχή να έχει βιώσει τεκτονικές αλλαγές. Έφερε ως παράδειγμα την στρατηγική του Ελσίνκι, η οποία πλέον δεν μπορεί να συνεχίζει να υιοθετείται. Υποστήριξε ότι πρέπει να αντικατασταθεί από μια «ειδική σχέση μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας».
«Η Άγκυρα εξακολουθεί να έχει ανάγκη την ΕΕ και σε αυτό θα πρέπει να βασιστεί και η ευρωπαϊκή στρατηγική απέναντι στη γείτονα, μια στρατηγική που δεν θα πρέπει όμως να υποπέσει σε επίπεδα «συναλλακτικής διπλωματίας». Τάχθηκε μάλιστα υπέρ της αύξησης της στρατιωτικής θητείας, ιδίως στο πεζικό, ενώ υπενθύμισε ότι το πρόγραμμα της ΝΔ προβλέπει υποχρεωτική θητεία στα 18. Διαφώνησε όμως με τη στρατιωτικοποίηση της κατάστασης με αποστολή για παράδειγμα φρεγατών νοτίως της Κρήτης. Σε σχέση με τον Ερντογάν, επικαλούμενη την εμπειρία της, σχολίασε ότι «πρέπει να κάνεις καθαρές κουβέντες», προσθέτοντας ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός «έχει αλλάξει χαρακτήρα τα τελευταία χρόνια ιδίως μετά το πραξικόπημα, αλλά και ότι είναι ένας άνθρωπος που αυτά που λέει κάνει».