Νέα Δημοκρατία: 45 χρόνια από την ημέρα που ο Καραμανλής ίδρυσε το κόμμα

Νέα Δημοκρατία: Στις 4 Οκτωβρίου του 1974, και ενώ η Ελλάδα προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της από τα επτά χρόνια της Χούντας τον Συνταγματαρχών, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ιδρύει τη Νέα Δημοκρατία ερχόμενος από το Παρίσι με νέες ιδέες και ευρωπαϊκό αέρα. Στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν το ίδιος έτος, η Νέα Δημοκρατία κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία και έλαβε ποσοστό 54,37%. Εκείνη την περίοδο ήταν το μεγαλύτερο ποσοστό που είχε καταγραφεί σε βουλευτικές εκλογές και μάλιστα εξασφάλισε 220 έδρες.

Η πρώτη κίνηση του κόμματος για να σταθεί η χώρα και να μπορέσει να πορευθεί, ήταν ή ένταξη της στην τότε ΕΟΚ. Επίσης ήθελαν την άμεση επιτάχυνση της οικονομικής και της κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας αλλά και της ασφάλειας από εξωτερικές απειλές. Τον Δεκέμβριο του 1974 η κυβέρνηση έκανε δημοψήφισμα με το οποίο καταργήθηκε η βασιλεία.

Η πρώτη κρίση στη Νέα Δημοκρατία

Το 1981 η πρώτη κρίση του κόμματος ήταν γεγονός. Η μεγάλη δυναμική του Ανδρέα Παπανδρέου με το ΠΑΣΟΚ ήρθε για να ταράξει τις βάσεις της Νέας Δημοκρατίας. Ο Γεώργιος Ράλλης με δική του πρωτοβουλία θέτει θέμα εμπιστοσύνης στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, η οποία τον καταψηφίζει. Τον Οκτώβριο του 1981 νέος ηγέτης του κόμματος αναδεικνύεται ο Ευάγγελος Αβέρωφ με 67, έναντι 32 ψήφων του Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου και 12 του Ιωάννη Μπούτου.

Ο Αβέρωφ παρέμεινε στην εξουσία μέχρι το 1984, μια περίοδο αρκετά δύσκολη λόγω σφοδρών «μαχών» με το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στη συνέχεια οδήγησε την παράταξη στις ευρωεκλογές και η Νέα Δημοκρατία κατάφερε να αυξήσει το ποσοστό της, αλλά λίγο μετά παραιτήθηκε λόγω προβλημάτων υγείας. Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους εκλέγεται πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από την κοινοβουλευτική ομάδα καθώς επικράτησε του Κωστή Στεφανόπουλου.

Τον Ιούνιο του 1985 η παράταξη χάνει τις εκλογές αλλά ανέβασε το ποσοστό της. Όμως λόγο της ήττας ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης από την κοινοβουλευτική ομάδα στις 24 Αυγούστου την ίδια χρονιά. Μετά από πέντε μέρες αναλαμβάνει ξανά τα ηνία του κόμματος. Ο Κωστής Στεφανόπουλος διαφωνεί με τη διαδικασία και αποχωρεί από το κόμμα ιδρύοντας δικό του, την Δημοκρατική Ανανέωση.

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παρέμεινε στην ηγεσία της παράταξης μέχρι τον Οκτώβριο του 1993 που έχασε τις εκλογές από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου.

Η «ώρα» του Μιλτιάδη Έβερτ

Στις 14 του Οκτώβρη ο Μητσοτάκης παραιτείται και η κοινοβουλευτική ομάδα εξέλεξε νέο αρχηγό, τον Μιλτιάδη Έβερτ με 141 ψήφους έναντι 37 ψήφων του Ιωάννη Βαρβιτσιώτη. Η παράταξη χάνει τις εκλογές το 1996 από το ΠΑΣΟΚ με ηγέτη τον Κώστα Σημίτη. Ο Έβερτ παρατήθηκε και δήλωσε πως δεν θα διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος, κάτι που αργότερα πήρε πίσω. Στις 4 Οκτωβρίου το 1997 και ανήμερα των 23^ων γενεθλίων της Νέας Δημοκρατίας επικρατεί του Γιώργου Σουφλιά με 103 ψήφους έναντι 84 αλλά λόγω των εσωκομματικών διαφορών συγκάλεσε έκτακτο συνέδριο τον Μάρτιο του 1997. Τότε ήταν και η πρώτη φορά που το συνέδριο του κόμματος κλήθηκε να εκλέξει νέο αρχηγό. Εκείνος που επικράτησε δεν ήταν άλλος από τον βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης Κώστα Καραμανλή που πέρασε μπροστά από τον Μιλτιάδη Έβερτ και τον Γιώργο Σουφλιά.

Στην εξουσία υπό τις «διαταγές» του Κώστα Καραμανλή

Το κόμμα, τον Μάρτιο του 2004, επανέρχεται στην εξουσία υπό την ηγεσία του Κώστα Καραμανλή που κερδίζει ξανά στις 16 Σεπτεμβρίου του 2007. Παρά της επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων η κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει σκάνδαλα και σχέδια ανατροπής της λόγω της ενεργειακής πολιτικής.

Διάφορες αποκαλύψεις για το σχέδιο «Πυθία» που ήθελαν να ανατρέψουν τον Καραμανλή ήρθαν να διορθώσουν την ιστορική παραγραφή. Με το βάρος όλων αυτών τον σκανδάλων, της οικονομικής δυσπραγίας αλλά και των απειλών του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για προσφυγή στις κάλπες λόγω της εκλογής προέδρου ο Κώστας Καραμανλής ως πρωθυπουργός προκήρυξε εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 4 Οκτωβρίου το 2009 όπου και έχασε από τον ΠΑΣΟΚ που ηγούνταν ο Γιώργος Παπανδρέου. Την ίδια νύχτα θέτει ζήτημα για τη διαδοχή του και στις 6 Νοεμβρίου το έκτακτο συνέδριο του κόμματος αποφασίζει για πρώτη φορά ο έβδομος κατά σειρά αρχηγός του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας να εκλεγεί από τα μέλη του κόμματος.

Η «άφιξη» Σαμαρά

Στις ανοιχτές εσωκομματικές εκλογές της 29ης Νοεμβρίου 2009 ο Αντώνης Σαμαράς εκλέγεται πανηγυρικά αρχηγός του κόμματος με το 50,06% των ψήφων, έναντι 39,72% της Ντόρας Μπακογιάννη και 10,22% του Παναγιώτη Ψωμιάδη. Η αποχώρηση του Δημήτρη Αβραμόπουλου από την προεκλογική κούρσα ήταν αυτή που έγειρε την πλάστιγγα υπέρ του Αντώνη Σαμαρά. Η Νέα Δημοκρατία θα παραμείνει στην αντιπολίτευση έως τις 11 Νοεμβρίου 2011, οπότε θα επανέλθει στην εξουσία, στηρίζοντας τη μεταβατική κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, μαζί με το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ.

Πρώτο κόμμα αλλά με το μικρότερο ποσοστό στην ιστορία

Στις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, αλλά με το μικρότερο ποσοστό της ιστορίας της (18,85%). Στις νέες εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 ανέβασε κατά πολύ τις δυνάμεις της (29,66%) και ο αρχηγός της Αντώνης Σαμαράς ανέλαβε την πρωθυπουργία στις 20 Ιουνίου 2012, επικεφαλής τρικομματικής κυβερνήσεως (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ). Στις 21 Ιουνίου 2013 η ΔΗΜΑΡ αποχώρησε από την κυβέρνηση Σαμαρά, η οποία έμεινε με δύο εταίρους (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ).

Στις 25 Ιανουαρίου το 2015, η μη εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας προκάλεσε την διενέργεια εκλογών, τις οποίες κέρδισε ο Αλέξης Τσίπρας. Η Νέα Δημοκρατία μετά από δυόμιση χρόνια στην εξουσία κατέλαβε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η ηγεσία Σαμαρά αμφισβητήθηκε έντονα από σημαίνοντα στελέχη του κόμματος.

Η παραίτηση Σαμαρά

Στις 5 Ιουλίου το 2015 ο Αντώνης Σαμαράς παραιτείται με την ήττα του «ΝΑΙ» που υποστήριξε η Νέα Δημοκρατία στο δημοψήφισμα που προκήρυξε η κυβέρνηση Τσίπρα. Προσωρινός πρόεδρος ανέλαβε ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης. Μετά την ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου, τέθηκαν σε κίνηση οι διαδικασίες για την εκλογή νέου προέδρου του κόμματος.

Οι υποψήφιοι για την ηγεσία

Οι βουλευτές Ευάγγελος – Βασίλειος Μεϊμαράκης, Κυριάκος Μητσοτάκης, Σπυρίδων – Άδωνις Γεωργιάδης και ο αιρετός περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας. Ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών ήταν προγραμματισμένος για τις 22 Νοεμβρίου 2015, αλλά δεν έγινε λόγω αστοχίας του ηλεκτρονικού συστήματος ψηφοφορίας. Έτσι, ο πρώτος γύρος ορίστηκε για τις 20 Δεκεμβρίου και ο επαναληπτικός, αν χρειαστεί, στις 10 Ιανουαρίου 2016. Από τις 23 Νοεμβρίου, μεταβατικός πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας ανέλαβε ο βουλευτής Γιάννης Πλακιωτάκης στη θέση του παραιτηθέντος Ευάγγελου Μείμαράκη.

Στον πρώτο γύρο (20 Δεκεμβρίου 2015) κανένας από τους τέσσερις υποψηφίους δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία (50% + 1) και η ψηφοφορία επαναλήφθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2016 μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους Ευάγγελου Μεϊμαράκη και Κυριάκου Μητσοτάκη, που έκανε την έκπληξη και πλασαρίσθηκε δεύτερος.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικράτησε του Ευάγγελου Μεϊμαράκη και αναδείχθηκε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα. Στις εκλογές της 7 Ιουλίου του 2019 ανέλαβε πρωθυπουργός της Χώρας μετά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ να επικρατήσει σε αυτοδιοικητικές και ευρωεκλογές.

Η ιδρυτική διακήρυξη του «εθνάρχη» Κωνσταντίνου Καραμανλή

Το μέγα θέμα της εποχής μας είναι η δημοκρατία. Όλοι μιλούν περί δημοκρατίας, ολίγοι όμως την καταλαβαίνουν και ολιγότεροι έχουν τη θέληση και την ικανότητα να την εφαρμόζουν. Από τις 140 χώρες που υπάρχουν στον κόσμο, μόνον 19 έχουν πραγματική δημοκρατία. Τούτο σημαίνει ότι αυτό το θαυμάσιο και ευαίσθητο πολίτευμα είναι δύσκολο στην εφαρμογή του. Και προϋποθέτει ειδικές συνθήκες, χωρίς τις οποίες δεν ημπορεί να ανθίσει και να καρποφορήσει.

Δημοκρατία θα ήθελαν να έχουν όλοι οι λαοί. Αλλά δεν την έχουν παρά μόνο εκείνοι που, εκτός από τη συνειδητοποίηση των προτερημάτων της, σέβονται και τους όρους της λειτουργίας της. Η Νεωτέρα Ελλάς υιοθέτησε τη δημοκρατία ως σύστημα διακυβερνήσεως. Και ήτο φυσικόν, αφού γεννήθηκε στον τόπο μας. Ελειτούργησε όμως ατελώς και παρουσίασε συχνές και μακρές διαλείψεις. Αλλεπάλληλα υπήρξαν τα κινήματα, οι επαναστάσεις, οι δικτατορίες, οι μεταπολιτεύσεις, οι εμφύλιοι πόλεμοι. Αντιθέτως ολίγες και βραχείες υπήρξαν αι περίοδοι της δημοκρατικής διακυβερνήσεως της χώρας – φωτεινά διαλείμματα στην ταραγμένη ιστορία της συγχρόνου Ελλάδος.

Αν δεν ελειτούργησε ομαλά η δημοκρατία στην Ελλάδα, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έλειψαν ή δεν μπόρεσαν να δημιουργηθούν οι όροι της υπάρξεώς της. Οι όροι δε αυτοί είναι το ήπιο πολιτικό κλίμα, τα ήμερα πολιτικά ήθη και θεσμοί που να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες συνθήκες του τόπου μας.

Οι Ελληνες έχουν την γεύση όλων των πολιτικών καταστάσεων. Γεύση τόσο πικρή, που να μη συγχωρεί καινούργια σφάλματα και πλάνες. Ηδη εισερχόμεθα σε νέα περίοδο της εθνικής μας ζωής. Και οφείλουμε, με την πείρα του παρελθόντος, να δημιουργήσουμε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να αποκτήσωμε, επί τέλους, μίαν υγιά και βιώσιμη δημοκρατία. Αν δεν αξιοποιήσωμε τώρα τη μοναδική αυτήν ευκαιρία, ματαίως θα αναζητούμε άλλη στο μέλλον. Η πρώτη πάντως φάσις δικαιολογεί αισιοδοξία.

Εγγίζει, πράγματι, τα όρια του πολιτικού θαύματος αυτό που με τη συμπαράσταση του λαού συνέβη στην Ελλάδα, μέσα στους δύο τελευταίους μήνες. Διότι η μετάβαση από τη δικτατορία στην ελευθερία έγινε με τρόπον ανώδυνο, ενώ πολλοί ανέμεναν ότι θα γίνη με τρόπον αιματηρό, με αδελφοκτόνο σπαραγμό. Πολλοί επίσης επίστευαν ότι θα ήταν βραδεία και οδυνηρά η αποδιοργάνωση του μηχανισμού της τυραννίας και η διαδικασία για την επάνοδο στη δημοκρατία. Και όμως και αυτό έγινε μέσα στους δύο αυτούς μήνες.

Το σπουδαίο όμως αυτό έργο, που συνετελέσθη ταχύτατα και μεθοδικά, δεν σημαίνει ότι έλυσε κατά κάποιο τρόπον ασφαλή και μόνιμο το πρόβλημα της ελληνικής δημοκρατίας. Κίνδυνοι υπάρχουν πάντοτε. Και θα απαιτηθή η επαγρύπνησις αλλά και η συσπείρωσις του λαού σε ισχυρούς πολιτικούς σχηματισμούς, ικανούς να προστατεύσουν τη δημοκρατία, όχι μόνον από τον κομμουνισμό και φασισμό, αλλά και από τα αίτια που προκάλεσαν στο παρελθόν την πτώση της.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον εθνικό σκοπό εθεώρησα καθήκον μου να δημιουργήσω μιαν ευρεία και ζωντανή πολιτική παράταξη – τη Νέα Δημοκρατία. Η Νέα Δημοκρατία στηρίζεται στη διαπίστωση -πικρά βιωμένη από τους παλαιότερους και έντονα αισθητή από τους νεώτερους- ότι μια καινούργια πολιτική ζωή είναι αναγκαία για την επιβίωση, την πρόοδο και την ευτυχία της Ελλάδος. Εχει για βάση την πείρα του παρελθόντος και σαν όραμα ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέλλον.

Η παράταξις της Νέας Δημοκρατίας συγκροτείται από έμπειρες και υγιείς, αλλά και από νέες προοδευτικές και ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις συντονισμένες στον ίδιο σκοπό: Να κάμουν στην Ελλάδα πράξη την επωνυμία της παρατάξεως – να δώσουν στη χώρα μια νέα δημοκρατία Νέα Δημοκρατία είναι η πολιτική παράταξις του ταυτίζει το Εθνος με τον Λαόν, την Πατρίδα με τους Ανθρώπους της, την Πολιτεία με τους Πολίτες της, την Εθνική Ανεξαρτησία με τη Λαϊκή Κυριαρχία, την Πρόοδο με το Κοινό Αγαθό, την Πολιτική Ελευθερία με την Εννομη Τάξη και την Κοινωνική Δικαιοσύνη.

Νέα Δημοκρατία είναι το σύστημα με το οποίο οι ολιγώτεροι και οι επώνυμοι καθοδηγούν αντί να καταδημαγωγούν, εκπροσωπούν αντί να καταδυναστεύουν -και σε τελική ανάλυση υπηρετούν- και περισσότερους και ανωνύμους. Νέα Δημοκρατία είναι η κίνηση που επιλέγει και συντηρεί από την παράδοση μόνον όσα ο χρόνος απέδειξε σωστά και χρήσιμα. Και προχωρεί διαρκώς με μεγάλα, τολμηρά αλλά και ασφαλή βήματα στις νέες διαρκώς εξελισσόμενες συνθήκες.

Νέα Δημοκρατία είναι η πολιτική παράταξις που αγνοεί τις διενέξεις και τους διχασμούς του παρελθόντος -που τόσα δεινά επεσώρευσαν στον τόπο μας- και προσανατολίζεται στα ευρύτερα δυνατά σχήματα εθνικής ενότητος. Η παράταξις της Νέας Δημοκρατίας ζητεί για την πραγματοποίηση των σκοπών της τη συνεργασία του ελληνικού λαού και ιδιαίτερα της νέας γενιάς.

Και υπόσχεται:

-Οτι θα υπηρετεί πάντα και μόνο τα αληθινά συμφέροντα του έθνους, που βρίσκονται πέρα και πάνω από τις παραπλανητικές ετικέτες της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς.

-Οτι θα θεωρεί πάντα όλους τους Ελληνες όχι μόνο ίσους απέναντι των νόμων, αλλά και με ίσα δικαιώματα απέναντι των βιωτικών ευκαιριών και των δυνατοτήτων που διανοίγει ο πολιτικός, οικονομικός και κοινωνικός βίος.

-Οτι θα αφιερώσει όλες τις δυνάμεις -την πείρα, τις γνώσεις και τον ενθουσιασμό των παλαιότερων και των νεωτέρων στελεχών- για την ταχύρρυθμη ανάπτυξη της Ελλάδος σε όλους τους τομείς.

-Οτι η ελεύθερη οικονομία στην οποία πιστεύει η Νέα Δημοκρατία δεν ημπορεί να αποκλείσει τη διεύρυνση του οικονομικού τομέως τον οποίο ελέγχει το κράτος. Και η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν ημπορεί να βρει τη δικαίωσή της χωρίς παράλληλη συμμετοχή των ευρυτέρων λαϊκών τάξεων στην κατανομή του εθνικού προϊόντος. Κάθε πολίτης της χώρας αυτής πρέπει να γίνει εργάτης μαζί και νομεύς της οικονομικής ευημερίας και να αισθάνεται ήσυχος για το μέλλον του και για το μέλλον των παιδιών του.

-Οτι θα ανανεώνεται διαρκώς από τις νέες δυνάμεις της χώρας, τις οποίες θεωρεί πάντα προνομιούχες, γιατί εμφανίζουν αμεσώτερα τον παλμό της εποχής μας.

-Οτι θα επενδύσει όχι μόνον από το περίσσευμα αλλά και από το υστέρημα του εθνικού πλούτου στην παιδεία, την επιμόρφωση και την επιστημονική έρευνα, γιατί πιστεύει ότι οι πνευματικές και πολιτιστικές αξίες είναι αυτές που προσδιορίζουν μονιμώτερα τη μοίρα του Ελληνικού Εθνους.

-Οτι δεν θα φεισθεί κόπων και θυσιών για να καταστήσει την Ελλάδα ισχυρή και απρόσβλητη. Με εκσυγχρονισμένες τις Ενοπλες Δυνάμεις η ανεξαρτησία της Ελλάδος θα κατοχυρωθεί. Και θα είναι σεβαστή από όλους, χωρίς την ανάγκη άλλων προστατών εκτός από τους συλλογικούς οργανισμούς στους οποίους θα μετέχει με την ελεύθερη βούλησή της και σύμφωνα με τα πάγια συμφέροντα του Ελληνισμού, στα οποία περιλαμβάνεται και η μοίρα της Κύπρου.

-Οτι θα αγωνισθεί για την πλήρη και καθολική κατοχύρωση της λαϊκής κυριαρχίας και ότι θα επιδιώξει προς τούτο την προσαρμογή του πολιτεύματος προς τις συνθήκες της ελληνικής πραγματικότητος.

Η Νέα Δημοκρατία πιστεύει ότι η Ελλάς όχι μόνο δικαιούται αλλά και ημπορεί να εξασφαλίσει την εξέχουσα θέση και την ευτυχία του λαού της μέσα στην Ευρώπη όπου ανήκει, αν επιστρατεύσει όλες τις ικανότητες και αν αξιοποίηση όλες τις αρετές του λαού της. Ανεξάρτητα από το μέγεθός της. Η Ελλάς με την πνευματική κληρονομιά της, την ακτινοβολία του Ελληνισμού, αλλά και τη ζωντάνια του λαού της ημπορεί να συμβάλει πολιτικά, ηθικά και πολιτιστικά στην πραγματοποίηση της ιδέας μιας ενωμένης Ευρώπης.

Βασική όμως προϋπόθεσις για όλα αυτά είναι η θεμελίωσις στον τόπο μας της αληθινής και συγχρόνου δημοκρατίας. Σ’ αυτήν αφιερώνεται, ολόκληρη και ομόθυμη, η μεγάλη παράταξις της Νέας Δημοκρατίας. Καλώ όλους εκείνους που συμμερίζονται την αγωνία και τις ελπίδες μου για το μέλλον, όλους εκείνους που διακαίονται από τον πόθο μιας πολιτικής αναγεννήσεως, να συστρατευθούν μαζί μας. Και απευθυνόμενος ιδιαίτερα προς τους νέους, τους καλώ να αποτελέσουν την πρωτοπορία σε αυτήν την εξόρμηση της εθνικής δημιουργίας. Για μια υπερήφανη και ευτυχισμένη Ελλάδα.