Οι εξελίξεις στην Αμερική με την παραπομπή του Ντόναλντ Τράμπ έφερε στο τραπέζι των συζητήσεων το θέμα της εκλογής του στη θέση του αμερικανικού προεδρικού θώκου. Πως δηλαδή κατόρθωσε να βγει νικητής στις τελευταίες εκλογές των ΗΠΑ. Έτσι πολλοί αναλυτές αλλά και πολλοί σχολιαστές στο twitter ασχολήθηκαν με τη διαδικασία του Gerrymandering.
Πόσο εύκολο είναι τελικά να επικρατήσεις στις εκλογές; Σύμφωνα με όσους βάζουν μπρος τη διαδικασία του Gerrymandering είναι πανεύκολο. Το Gerrymandering λοιπόν είναι να αλλάζεις τα σύνορα των εκλογικών περιφερειών για να κερδίσεις μια εκλογική αναμέτρηση. Όλο αυτό στηρίζεται στο αμερικανικό σύστημα που αναφέρει ότι κάθε 10 έτη θα γίνεται απογραφή και οι περιφέρειες θα μπορούν να καθοριστούν εκ νέου ανάλογα με τον πληθυσμό. Κατ’ αυτή την λογική το κόμμα που ελέγχει Βουλή και Γερουσία μπορεί να αλλάζει τα σύνορα των περιφερειών όπως το συμφέρει. Όπως θα παρατηρήσετε και στη φωτογραφία αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα σύνορα να φαίνονται σαν ένα δύσβατο μονοπάτι βουνού.
Παράδειγμα η πολιτεία του Ohio που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους (Τραμπ, κόκκινο χρώμα) είναι μια περιοχή που είναι αμφισβητούμενη η συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές. Ο Ομπάμα την είχε κερδίσει δύο φορές αλλά οι Δημοκρατικοί έχουν μόνο 4 από τις συνολικά 16 έδρες.
Συγκεκριμένα πέρυσι οι Δημοκρατικοί κέρδισαν το 47% των ψήφων αλλά έχουν μόνο τις 4 έδρες, δηλαδή 25%. Οι Ρεπουμπλικάνοι επαινούσαν τον αλγόριθμο που σχεδίασε τον χάρτη. Μετά από έναν χρόνο έχασαν 40 έδρες και δεν γύρισε καμία στο Ohio.
Ένα ακόμα τρανό παράδειγμα είναι όταν στις περυσινές βουλευτικές εκλογές στη πολιτεία του Wisconsin, οι Δημοκρατικοί πήραν το 53% των ψήφων χωρίς να έχουν την πλειοψηφία των εδρών, συγκεκριμένα διέθεταν μόνο το 3/8 εξαιτίας του gerrymandering.
Μόλις αλλάζει η δεκαετία το κόμματα τρέχουν να αλλάξουν τον χάρτη προκείμενου να ευνοηθούν κερδίζοντας έδρες. Στη παρακάτω φωτογραφία, η North Carolina, της οποίας οι έδρες πήγαν μέσα 2 χρόνια από κατανομή 6-7 σε 9-4 υπέρ του Τραμπ (που δεν πήραν ούτε 50%). Έτσι φαίνεται ότι οποιοδήποτε αποτέλεσμα μπορεί να έρθει τούμπα. Να σημειωθεί ότι μερικοί από αυτούς του χάρτες βρίσκονται στα δικαστήρια. Ο χάρτης που χρησιμοποιούνταν μέχρι και πέρυσι για τη North Carolina κρίθηκε αντισυνταγματικός και απορρίφθηκε.
Αν κάποια στιγμή το gerrymandering κρίνονταν παράνομο και όλους τους χάρτες δημιουργούσε μια ανεξάρτητη αρχή ή τα δικαστήρια τότε ο Ομπάμα το 2012 θα είχε 226 έδρες (πλειοψηφία) ενώ τελικά έλαβε 201 έδρες που σημαίνει μειοψηφία.
Στην παρακάτω φωτογραφία διακρίνονται τα «σακατεμένα» σύνορα περιφερειών που τόσο απροκάλυπτα δημιούργησαν.
Το gerrymandering των Ρεπουμπλικάνων διακρίνεται από μακριά. Οι συγκεκριμένοι εδώ και αρκετά χρόνια χάνουν από τις μεγάλες πόλεις όπως το Austin, όποτε τις κατακερματίζουν σε 3-4-5 διαφορετικές εκλογικές περιφέρειες έτσι ώστε να “πνίξουν” τις ψήφους του αντιπάλου με τις δικές τους.
Επισημαίνεται ότι στο αμερικάνικο νότο υπάρχει και ο ρατσισμός. Στις μπλε περιφέρειες ζουν κατά πλειοψηφία μαύροι και ελέγχονται οπότε από τους Δημοκράτες (οι μαύροι ψηφίζουν 90% τους Δημοκράτες). Με τίμια σύνορα, θα έπρεπε να ελέγχουν και τις πράσινες. Όμως λόγω της ψήφου των μαύρων που δεν επιθυμούν να στηρίξουν τους Ρεπουμπλικάνους πνίγονται λόγω του gerrymandering στις πράσινες περιφέρειες και αντιπροσωπεύονται από λευκούς Ρεπουμπλικάνους βουλευτές ενώ η πλειοψηφία των κατοίκων είναι μαύροι Δημοκρατικοί.
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από έρευνα του @Tolispasp, ενός twitter-a που ασχολείται με τη διεθνή ειδησεογραφία. Στην Ελλάδα το Gerrymandering το ξέρουμε ως «μπακλαβά» ή «τριφασικό»– και είναι γνωστά τα αποτελέσματα που είχε στις εκλογές του 1956. Είναι πρακτική που υπάρχει στις ΗΠΑ από το 1788, απαγορεύθηκε διά νόμου μετά την υπογραφή και υιοθέτηση της Πράξης Εκλογικών Δικαιωμάτων του 1965 διότι κατ’ ουσίαν ακύρωνε το αποτέλεσμα της ψήφου των Μαύρων, αλλά –με διάφορους τρόπους και διάφορες νέες ονομασίες– εξακολουθεί να υπάρχει στο εκλογικό τοπίο της χώρας.
H στρέβλωση της βούλησης του εκλογικού σώματος όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τη ψήφο, επιτυγχάνεται μέσω μιας διαδικασίας διαίρεσης των εκλογικών περιφερειών με κριτήρια πολιτικά-κομματικά ώστε να ευνοηθεί ένα συγκεκριμένο κόμμα ή συνεργαζόμενα κόμματα σε βάρος άλλων. Η πιο γνωστή μορφή αυτής της διαδικασίας είναι το Gerrymandering, όπου οι εκλογικές περιφέρειες διαιρούνται ως προς το μέγεθός τους και την κατανομή τους στο χώρο με τέτοιον τρόπο ώστε να επιτευχθούν οι ανάλογες πολιτικές σκοπιμότητες. Η γεωγραφική διασπορά των κομματικών προτιμήσεων του εκλογικού σώματος γίνεται με αυτόν τον τρόπο αντικείμενο εκμετάλλευσης από το κόμμα ή τα κόμματα, ακόμα και από υποψηφίους, που στόχο έχουν είτε να ανέλθουν ή/και να διατηρηθούν στην εξουσία αυξάνοντας την αντιπροσώπησή τους στο Κοινοβούλιο, είτε να μειωθεί η εκλογική δύναμη κάποιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας.
Ποιος είναι ο @Tolispasp
Ο @Tolispasp είναι ένας Έλληνας φίλος του twiiter και με αφορμή την έρευνα που διετάχθη για αποπομπή του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τράμπ, αποφάσισε να ασχοληθεί με την Αμερική, μέσω μιας εξειδικευμένης ενημερωτικής …εκστρατείας. Ο twiterας φαίνεται πως κατέχει πολύ καλά τη διεθνή ειδησεογραφία και όταν ένα ζήτημα λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις δεν μπορεί να σιωπήσει και να μην εκφέρει την εμπεριστατωμένη γνώμη του. Έτσι ασχολήθηκε και με το Gerrymandering.
Πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησε με αρκετά ενημερωτικά tweets που αφορούν στη λειτουργία του Κογκρέσου, αλλά και σε όλη τη διαδικασία του Impeachment που ξεκίνησε κατά του Τραμπ. Σε όλες τους τις αναρτήσεις είναι επεξηγηματικός και πάντα καταφέρνει να λύνει απορίες σε όλους εκείνους που επισκέπτονται τον λογαριασμό του για τον διαβάσουν.
Οι ευφυείς δημοσιεύσεις του σχεδόν πάντα λαμβάνουν αρκετά likes και πολύ σπάνια επιδέχονται αρνητικής κριτικής ή διαφωνίας. Για παράδειγμα σε κάθε του ανάρτηση δέχεται αρκετά σχόλια με θετικό πρόσημο. Σχεδόν όλοι του λένε «μπράβο» για τις αναρτήσεις, τις χαρακτηρίζουν διαφωτιστικές, χρήσιμες και χαίρονται που διαβάζουν τόσο κατατοπιστικές αναλύσεις.
Βέβαια δεν είναι μόνο ένας άνθρωπος καθαρά στοχοπροσηλωμένος σε τέτοιου είδους αναρτήσεις, αλλά κάνει και αρκετά αστεία retweets από άλλους χρήστες για να «σπάει την μονοτονία» των υπόλοιπων δημοσιεύσεων του. Επίσης δεν θα μπορούσε να μην αστειευτεί με ακολούθους του. Συγκεκριμένα κάποιος τον ρώτησε αν είναι πολιτικός επιστήμονας με εκείνον να του απαντά «μπουχέσας».
Το twitter είναι μια πλατφόρμα με τεράστια απήχηση, βέβαια σπάνια κάποιος αφιερώνει τόσο χρόνο και γνώση για να ενημερώσει τους ακολούθους του για τρέχοντα ζητήματα. Η αφοσίωση του όμως είναι ανταποδοτική καθώς ενώ ακολουθεί λίγα άτομα έχει σχεδόν 4000 ακολούθους.