Ελλάδα

ΕΑΜ: Τα τρία γράμματα που έσωσαν το λαό στα μαύρα χρόνια της κατοχής

ΕΑΜ: Η ανάγκη για αντίσταση κόντρα στον τριπλό ζυγό μεταφράστηκε στην ίδρυση του μαζικότερου παλλαϊκού μετώπου, μία ημέρα σαν σήμερα στις 27 Σεπτεμβρίου του 1941.

ΕΑΜ: Στις 27 Απριλίου του 1941, η Αθήνα παραδίδεται και επισήμως στα χέρια των Γερμανών. Παρά την ηρωική αντίσταση στον βορρά, οι γερμανικές δυνάμεις προήλασαν προς την ενδοχώρα, καταβάλλοντας τα τελευταία “οχυρά” αντίστασης των καταβεβλημένων από τους έξι μήνες συνεχών πολέμων, Ελλήνων, ανοίγοντας μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους στη νεότερη ιστορία μας. Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι μοίρασαν στα τρία την ελληνική επικράτεια, αρχίζοντας τη “σκοτεινή” δουλειά τους, εις βάρος του λαού. Με τους μήνες να περνούν, έγινε επιβεβλημένη η ανάγκη δημιουργίας ενός οργανωμένου μετώπου, το οποίο θα έβαζε φρένο στους Γερμανούς και τους εγχώριους συνεργάτες τους. Που θα αποτελούσε πυλώνα αντίστασης και ελεύθερης αναπνοής στην υποδουλωμένη Ελλάδα. Κι αυτή η ανάγκη καλύφθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου του 1941.

Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, η οποία “αγκαλιάστηκε” από την συντριπτική πλειοψηφία των ελεύθερων στο πνεύμα Ελλήνων, δημοκρατικών, κομμουνιστών και μη, ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Το ΕΑΜ, στα χρόνια που ακολούθησαν, έγινε το μαζικότερο παλλαϊκό μέτωπο. Μετατράπηκε σε τείχος απέναντι στους Γερμανούς και τους εδώ συνεργάτες τους, καταγράφοντας άκρως σημαντικές επιτυχίες στην ελληνική επαρχία, καλωσορίζοντας στις τάξεις του εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων και μετρώντας άκρως σημαντικές στρατιωτικές επιχειρήσεις ανά την επικράτεια, μέσω του ενόπλου τμήματός του, του ΕΛΑΣ.

Η υπογραφή του ιδρυτικού κειμένου

Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1941 σε μια μικρή οικία, λίγο πριν από το τέρμα της οδού Ιπποκράτους, τέσσερις αντιπρόσωποι (Λευτέρης Αποστόλου – ΚΚΕ, Χρήστος Χωμενίδης – Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος, Ηλίας Τσιριμώκος – Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας, Απόστολος Βογιατζής – Αγροτικό Κόμμα Ελλάδος), συναντήθηκαν υπό άκρα μυστικότητα και υπέγραψαν το ιδρυτικό κείμενο του ΕΑΜ. Σκοπός του ΕΑΜ ήταν «…η απελευθέρωση του Έθνους από τον ξένο ζυγό…» και «…η κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του…». Στο Ιδρυτικό επίσης αναφερόταν ότι «…το ΕΑΜ θα ασχοληθεί με την διατήρηση ακμαίου του απελευθερωτικού πνεύματος του ελληνικού λαού, με την εξασφάλιση κατά το δυνατόν μιας συνεργασίας με τους άλλους λαούς οι οποίοι αγωνίζονται κατά των δυνάμεων του Άξονος…».

Επίσης, μέσα από το Ιδρυτικό, οι ηγέτες του ΕΑΜ δήλωναν ότι «Εις το ΕΑΜ γίνεται ισοτίμως δεκτόν παν άλλο κόμμα ή Οργάνωση που δέχεται τας αρχάς του παρόντος Ιδρυτικού, ως και να εργασθεί διά την επιτυχίαν των σκοπών του ΕΑΜ…».