Περί ονομάτων και σταθμών μετρό

Η απόφαση της εταιρείας «Αττικό Μετρό» να μετονομάσει δύο σταθμούς του μετρό, και συγκεκριμένα τους σταθμούς «Άγιος Δημήτριος» και «Ευαγγελισμός» σε «Αλέκος Παναγούλης» και «Παύλος Μπακογιάννης», προκάλεσε αντιδράσεις. Όχι σε πολιτικό επίπεδο, αλλά σε επίπεδο πολιτών και μάλιστα οι αντιδράσεις εξελίχθηκαν σε εκνευρισμό και οργή. Λογικό, αναμενόμενο και δικαιολογημένο.

Η εταιρεία δεν πρόβαλε κάποια πειστική αιτιολόγηση και η κοινή γνώμη, έτσι όπως αποτυπώνονται οι απόψεις στις συζητήσεις, στις αναρτήσεις στα social media, στα σχόλια στις ειδησεογραφικές και όχι μόνο ιστοσελίδες, εκλαμβάνει την απόφαση ως χοντροκομμένη προπαγανδιστική κίνηση και μάλιστα αχρείαστη. Αχρείαστη διότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων δεν υποστηρίζει και ούτε αισθάνεται συμπάθεια για τους τρομοκράτες serial killers της 17Ν και συγκαταλέγει τον Παύλο Μπακογιάννη στους αδίκως δολοφονηθέντες από την ακροαριστερή οργάνωση. Επίσης η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων αναγνωρίζει τον Αλέκο Παναγούλη ως αγωνιστή της Δημοκρατίας και πολέμιο της δικτατορίας, κανονικό και όχι σαν τους φαιοκόκκινους που απλά ήθελαν να επιβάλλουν τη δική τους σοβιετικού τύπου τρισχειρότερη δικτατορία.

Ούτε ο Παναγούλης, ούτε ο Μπακογιάννης έχουν ανάγκη από τέτοιου είδους προβολή του ονόματός τους, η οποία θα έχει – ήδη έχει – τα αντίθετα αποτελέσματα. Υπάρχουν δεκάδες πλατείες και οδοί με τα ονόματά τους. Ο κόσμος αντιλαμβάνεται την απόφαση για μετονομασία των σταθμών του μετρό ως μία ακόμη προσπάθεια της μεταπολίτευση να αυτοδιαφημιστεί και να αναπαράγει το αφήγημα της (υπαρκτής) προσφοράς της στην εξέλιξη της Ελλάδας. Η υπερπροπαγάνδιση πτυχών και προσώπων του μεταπολιτευτικού βίου προκαλεί το κοινό αίσθημα, όπως οποιαδήποτε υπερβολή και μάλιστα με πολιτική σκοπιμότητα, και θολώνει την προσφορά των προσώπων ή γεγονότων που θέλει να τιμήσει, διότι τα εργαλειοποιεί προπαγανδιστικά. Προκαλεί το εντελώς αντίθετο από αυτό που επιδιώκει, όπως συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις άγαρμπης απόπειρας χειραγώγησης της κοινωνιών.

Γιατί όχι…

Ας προσπεράσουμε το γεγονός ότι με τη συγκεκριμένη αλλαγή των ονομασιών χάνεται η χρηστικότητα που συνδέεται με τον γεωγραφικό χώρο της κάθε στάσης του μετρό. Θα πρέπει ο κάθε επισκέπτης, Έλληνας ή ξένος να θυμάται ποιο όνομα αντιστοιχεί σε ποια τοποθεσία ή να κυκλοφορεί με ειδικό χάρτη που θα εξηγεί. Εκτός και αν περάσουν στο επόμενο στάδιο και μετονομάσουν και τις περιοχές για να ολοκληρωθεί η σοβιετοποίηση της επικοινωνιακής πρακτικής. Αν η εταιρεία θέλει οπωσδήποτε νοηματοδοτήσει με ιστορικό περιεχόμενο τις ονομασίες στους σταθμούς του μετρό, θα μπορούσε να επιλέξει μεταξύ εκατοντάδων ονομάτων, απ’ όλο το φάσμα της πολυχιλιετούς ελληνικής Ιστορίας. που έχουν μεγαλύτερο βάθος και βάρος.

Γιατί όχι «Ιωάννης Καποδίστριας» ώστε να μαθαίνουν οι ξένοι και να θυμούνται οι Έλληνες ποιος ήταν πρώτος Κυβερνήτης – και ο μέγιστος – του νέου ελληνικού κράτους; Γιατί όχι «Περικλής», αφού στην Αθήνα βρίσκονται οι σταθμοί, ώστε να ενημερώνονται οι επισκέπτες επί ποιου ηγέτη έφθασε η Αθηναϊκή Δημοκρατία στο απόγειό της; Γιατί όχι «Κλεισθένης» επί του οποίου για πρώτη φορά η Δημοκρατία ως πολιτικό σύστημα είδε το φως της Ιστορία; Γιατί όχι «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης» ώστε να τιμηθεί και με αυτόν τον τρόπο η κορυφαία μορφή του αγώνα που απελευθέρωσε το Γένος από την τουρκοϊσλαμική κατοχή;

Γιατί όχι «Κωνσταντίνος Παλαιολόγος» ώστε να μην ξεχνούν οι Έλληνες και να επικοινωνούμε στους επιβάτες άλλων εθνικοτήτων ποιος ήταν ο Αυτοκράτορας που δεν παρέδωσε ποτέ την Πόλη και έπεσε υπερασπιζόμενος όχι μόνο τον ελληνικό χώρο, αλλά ολόκληρη τη χριστιανική Ευρώπη από τον οθωμανικό βαρβαρισμό; Γιατί όχι «Νίκος Σιαλμάς» ή «Κώστας Ηλιάκης» που θυσιάστηκαν όπως και τόσοι άλλοι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας για να κρατηθεί το Αιγαίο ελληνικό και να κάνουν τις διακοπές τους στα νησιά οι επαγγελματίες «μεταπολιτευτικάριοι» ;

Γιατί όχι «Παύλος Μελάς» ώστε να υπάρχει μία διαρκής απάντηση και υπενθύμιση ποιοι είναι οι πρωτεργάτες της απελευθέρωσης της Μακεδονίας; Γιατί όχι «Γιώργος Παπανικολάου» ώστε να γνωρίζουν όλοι όσοι χρησιμοποιούν το μετρό ποιος είναι ο ιατρός που έσωσε, σώζει και θα συνεχίσει να σώζει εκατομμύρια ζωές; Γιατί όχι «Κίμων», Λεωνίδας», «Μιλτιάδης», «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή», «Ερατοσθένης». «Πυθαγόρας», «Μαρία Κάλας», «Γεώργιος Καραϊσκάκης», «Παύλος Κουντουριώτης», «Νίκος Σκαλκώτας» γιατί όχι… Η απάντηση είναι προφανής. Θα ήταν χρήσιμο πάντως να διευκρινίσει η εταιρεία αν ήταν δική της έμπνευση ή αν υπήρξε και πολιτικό brainstorming…