Κρίση στον Κόλπο: Τη μεγαλύτερη αύξηση σε μια μέρα από το 1988 κατέγραψε το πετρέλαιο

Κρίση στον Κόλπο: Από τη Μόσχα μέχρι την Ουάσινγκτον, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να καθησυχάσουν τις αγορές, διαβεβαιώνοντας ότι οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας δεν θα οδηγήσουν σε ελλείψεις σε όλον τον κόσμο, ωστόσο δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την εκτόξευση της τιμής του μαύρου χρυσού. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το πετρέλαιο μπρεντ, που αποτελούν τον διεθνή δείκτη αναφοράς, αυξήθηκαν κατά 14,6%, κλείνοντας στα 69,02 δολάρια το βαρέλι. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση μέσα σε μία ημέρα τουλάχιστον από το 1988.

Ενδοσυνεδριακά, κατά την έναρξη, η τιμή είχε αυξηθεί προς στιγμή ακόμη και κατά 20%. Τα αντίστοιχα συμβόλαια για το αμερικανικό αργό (WTI) κατέγραψαν αύξηση κατά 14,7%, κλείνοντας στα 62,90 δολάρια το βαρέλι, η μεγαλύτερη προσοστιαία αύξηση από τον Δεκέμβριο του 2008.

Η αύξηση αυτή είναι η άμεση συνέπεια από τις δύο επιθέσεις που σημειώθηκαν το Σάββατο στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco στο Αμπκάικ, το μεγαλύτερο διυλιστήριο του κόσμου, και στο πετρελαϊκό κοίτασμα του Χουραΐς. Ως αποτέλεσμα, μειώθηκε στο μισό η παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας, σταμάτησε δηλαδή η άντληση ποσότητας πετρελαίου ίσης με το σχεδόν 6% της παγκόσμιας παραγωγής αργού.

Εκτός από την κατακόρυφη μείωση της προσφοράς, οι επιθέσεις αυτές αναζωπύρωσαν τις ανησυχίες για μια στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης.

Εν μέσω αυτής της τεταμένης κατάστασης, οι σαουδαραβικές αρχές εξετάζουν τώρα το ενδεχόμενο να καθυστερήσει η εισαγωγή της Aramco στο Χρηματιστήριο του Ριάντ, κάτι που επρόκειτο να γίνει τον Νοέμβριο. Η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.

Ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, ο Ρικ Πέρι, προσπάθησε να σταματήσει την εκτόξευση της τιμής, διαβεβαιώνοντας ότι υπάρχει σημαντική ποσότητα πετρελαίου διαθέσιμη στις αγορές. “Ναι, θα έχουμε αναταράξεις για κάποιο διάστημα. Ναι, θα υπάρξει εκτόξευση (της τιμής), όμως όχι στο καταστροφικό εύρος που θα είχαμε πριν από μια πενταετία”, διαβεβαίωσε σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC.

Υπάρχει “άφθονο πετρέλαιο”, επισήμανε εξάλλου και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας ότι εφόσον χρειαστεί θα χρησιμοποιηθούν τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ.

“Χάρη στα παγκόσμια αποθέματα, δεν υπάρχει λόγος να λάβουμε κατεπειγόντως μέτρα”, επισήμανε και ο υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας, Αλεξάντρ Νόβακ. Το Ριάντ από την πλευρά του υπόσχεται να αντλήσει από τα σημαντικά αποθέματά του για να εξομαλύνει το σοκ στις αγορές. Αναλυτές της Morgan Stanley εκτιμούν ότι η Σαουδική Αραβία έχει αποθέματα περίπου 188 εκατομμυρίων βαρελιών. Αυτό σημαίνει ότι, με ρυθμό κατανάλωσης 5,7 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, καλύπτονται 33 ημέρες.

Ωστόσο, αναλυτές της TD Securities εξέφραζαν ανησυχίες, επισημαίνοντας ότι οι υποδομές που χτυπήθηκαν είναι στρατηγικής σημασίας και υπάρχει η πιθανότητα να παραμείνουν εκτός λειτουργίας (ίσως ένα μέρος τους) για πάνω από έναν μήνα.

Σχεδόν όλοι οι αναλυτές συμφωνούν ότι η εξέλιξη της τιμής του πετρελαίου τις επόμενες εβδομάδες θα εξαρτηθεί από την έκταση των ζημιών στο διυλιστήριο του Αμπκάικ.

Την ευθύνη για τις επιθέσεις ανέλαβαν οι αντάρτες Χούτι της Υεμένης, που στηρίζονται από το Ιράν. Όμως η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε σήμερα ότι τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ιρανικής κατασκευής ενώ ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Μαρκ Έσπερ, διαβεβαίωσε ότι η Ουάσινγκτον “θα υπερασπιστεί τη διεθνή τάξη” την οποία υπονομεύει η Τεχεράνη με τις “άνευ προηγουμένου επιθέσεις”.

Το Ιράν από την πλευρά του χαρακτηρίζει “ακατανόητες” αυτές τις κατηγορίες, ενώ ο πρόεδρός του, Χασάν Ροχανί, είπε ότι ο λαός της Υεμένης έχει το δικαίωμα να αμύνεται απέναντι στον πόλεμο που έχει εξαπολύσει η Σαουδική Αραβία.

Επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας: Οι εξελίξεις μέχρι τώρα

Σχεδόν τρία εικοσιτετράωρα μετά την επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco στο Αμπκάικ, το μεγαλύτερο διυλιστήριο του κόσμου, και στο πετρελαϊκό κοίτασμα του Χουραΐς, το χρονικό των εξελίξεων καταγράφεται ως εξής:

• Νωρίς το πρωί του Σαββάτου, δύο επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε δύο εργοστάσια της σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας Aramco στις επαρχίες Αμπκάικ και Χουράις προκαλούν πυρκαγιές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
• Λίγες ώρες μετά την επίθεση, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που πολεμούν τον σαουδαραβικό στρατιωτικό συνασπισμό αναλαμβάνουν την ευθύνη για την επίθεση.
• Το Σάββατο το βράδυ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο αποκλείει την εμπλοκή της Υεμένης και κατηγορεί ευθέως το Ιράν για την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις .
• Η Τεχεράνη, δια του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί, απορρίπτει τις πρωινές ώρες της Κυριακής ως «παράλογες» τις κατηγορίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ.
• Αργότερα την Κυριακή, μετά τις κατηγορίες Πομπέο, ένας διοικητής των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης δηλώνει πως οι αμερικανικές βάσεις και τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα στην περιοχή βρίσκονται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων.
• Τα ξημερώματα Κυριακής προς Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι ξέρουν ποιός κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις, προειδοποιώντας ότι η Ουάσινγκτον είναι «με το δάκτυλο στην σκανδάλη» έτοιμη για αντίποινα για τις επιθέσεις.
• Χθες Δευτέρα πρωί οι Χούθι της Υεμένης ανακοινώνουν πως τα εργοστάσια επεξεργασίας πετρελαίου της Aramco εξακολουθούν να αποτελούν στόχο και μπορεί να δεχθούν επίθεση «ανά πάσα στιγμή».

• Η Βρετανία χαρακτηρίζει σοβαρό και εξοργιστικό γεγονός τις επιθέσεις, τονίζοντας ότι χρειάζεται πλήρης εξακρίβωση των στοιχείων ως προς το ποιος έχει την ευθύνη για αυτή πριν δοθεί η απάντηση. Η Γαλλία καταδικάζει τις επιθέσεις, ενώ η ΕΕ προειδοποιεί κατά μιας «πραγματικής απειλής για την περιφερειακή σταθερότητα» στη Μέση Ανατολή. Η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δηλώνει ότι, απουσία ολοκληρωμένης έρευνας, η απόδοση ευθύνης είναι πολύ ανεύθυνη πράξη.
• Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών το μεσημέρι της Δευτέρας αναφέρει ότι είναι απαράδεκτο να τίθενται προς συζήτηση πιθανά απαντητικά μέτρα ισχύος, τονίζοντας ότι είναι αντιπαραγωγικό να χρησιμοποιηθεί το περιστατικό για κλιμάκωση των εντάσεων με το Ιράν.
• Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη, Μάρτιν Γκρίφιθς, δηλώνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως δεν είναι «απολύτως σαφές» ποιος βρίσκεται πίσω από την επίθεση αλλά πρόσθεσε πως αυτή αύξησε τις πιθανότητες μιας περιφερειακής σύγκρουσης.
• Νωρίς το απόγευμα, ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στρατιωτικός συνασπισμός που μάχεται εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούθι στην Υεμένη ανακοινώνει πως, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα, η επίθεση πραγματοποιήθηκε με ιρανικά όπλα και δεν προήλθε από την Υεμένη.
• Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τονίζει ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο για την πιθανότητα να εμπλακεί σε έναν αμερικανική-ιρανική σύγκρουση ως αποτέλεσμα των επιθέσεων στην Aramco.
• Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί χαρακτηρίζει χθες βράδυ ότι οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco ήταν ένα «ανταποδοτικό μέτρο» του «λαού της Υεμένης» στις επιθέσεις που δέχονται καθημερινά στη χώρα τους.
• Ο Τραμπ λέει ότι «φαίνεται πως το Ιράν» είναι υπεύθυνο για τις επιθέσεις. Προσθέτει ότι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει τη Σαουδική Αραβία, αλλά θέλει να αποφύγει μια σύγκρουση με το Ιράν.
• Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ δηλώνει ότι ανησυχεί πολύ για τον κίνδυνο κλιμάκωσης μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».