Ο κόσμος ανάποδα…

Συζητώντας με γνωστό μου πρώην διπλωμάτη και εδώ και αρκετά χρόνια σύμβουλο επιχειρήσεων με έδρα στο Βερολίνο, ανταλλάσσαμε απόψεις για τη ρευστότητα που έχει ενσκήψει στο διεθνές σκηνικό, αλλά και ειδικότερα στην Ευρώπη η οποία έχει μπει σε πολιτική και οσονούπω οικονομική περιδίνηση. Μιλώντας για τη Γερμανία, την οποία γνωρίζει καλά, μου περιέγραφε μία μάλλον ασυνήθιστη κατάσταση για τα δεδομένα του Ράιχ το οποίο αν μη τι άλλο φημίζεται για τον αυστηρό πρωσικό προγραμματισμό και την πρόβλεψη λεπτομερούς διαχείρισης κάθε σεναρίου. Σε σύσκεψη στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών στην οποία ο γνωστός μου ήταν παρών ως εμπειρογνώμων, όταν ανώτατος παράγων ρωτήθηκε σχετικά με το σχέδιο που υπάρχει για τη διαχείριση των συνεπειών του BREXΙT, η απάντηση ήταν ότι δεν υπάρχει σχέδιο…

«Έμεινα αποσβολωμένος. Ζω τόσα χρόνια στη Γερμανία, είναι το τελευταίο πράγμα που θα περίμενα να ακούσω από ανώτατο Γερμανό αξιωματούχο σε νευραλγικό υπουργείο για ένα τόσο σοβαρό θέμα, μου είπε ο συνομιλητής μου και πρόσθεσε και κάτι άλλο. Ότι το ετήσιο σαλόνι αυτοκινήτου που γίνεται στη Γερμανία, γεγονός εμβληματικό δεδομένης της ισχύος της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, φέτος ήταν υποβαθμισμένο σε επίπεδο συμμετοχής και χωρίς τη λάμψη και την «αύρα» άλλων ετών. «Ξέρεις, οι Γερμανοί έχουν ισχυρή βιομηχανία παραδοσιακού τύπου και υψηλή ποιότητα, αλλά είναι απόντες από τη νέα οικονομία στην οποία κυριαρχούν οι ΗΠΑ και η Ασία»…

Με τη λέξη «ύφεση» να αφορά μετά από πάρα πολλά χρόνια τη γερμανική οικονομία και τον πολεμικό οικονομκο-εμπορικό περίγυρο μοιάζει με τάφρο γεμάτη κροκόδειλους, οι γερμανικές εξαγωγές δεν φαίνεται να έχουν μπροστά τους την καλύτερη περίοδο.

Η Βρετανία σε νευρική κρίση

Έτερος γνωστός μου, καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Εδιμβούργο, περιέγραφε τη σύγχυση που υπάρχει στη Βρετανία λόγων του επικείμενου BREXIT – ο ίδιος είναι αντίθετος – το οποίο αποδίδεται από τους πολεμίους του σε μία προσπάθεια του παλατιού και της αριστοκρατίας να ανακόψουν την επιρροή της ΕΕ σε θεσμικό, κοινωνικό και πολιτικό ακόμα και πολιτισμικό επίπεδο ώστε «να διατηρήσουν τα κεκτημένα τους».

Σύμμαχο, κατά την ίδια άποψη, έχουν βρει την εργατική τάξη η οποία «έχει πέσει θύμα παραπλάνησης και προπαγάνδας» και αισθάνεται ότι απειλείται και αυτή από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Η αντιπαράθεση για το BREXIT, εντωμεταξύ, έχει οξύνει εσωτερικές εθνοτικές αντιθέσεις με τους Σκωτσέζους – οι οποίοι έφθασαν στο κατώφλι της ανεξαρτησίας με το δημοψήφισμα που κρίθηκε στο νήμα – να διαχωρίζουν πλέον στην πλειοψηφία τους την υπόστασή τους από το Ηνωμένο Βασίλειο και να αυτοπροσδιορίζονται ως Σκωτσέζοι, μόνο, και όχι ως Βρετανοί. Το δε Ιρλανδικό θα κάνει εκρηκτικό comeback και αυτό είναι περισσότερο από εμφανές.

Είναι λίγο περίεργο, βέβαια, οι brexiteers να αισθάνονται καταπίεση από την ΕΕ και να μη τους ενοχλεί ότι στην Βρετανία υπάρχουν ολόκληρες ισλαμικές no go zones και ότι το Λονδίνο έχει μουσουλμάνο δήμαρχο. Τους πειράζει ο Πολωνός υδραυλικός και όχι ο τζιχαντιστής ιμάμης που επιβάλει σαρία στο Γουέστμινστερ. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι to ΒΡΕΧΙΤ είναι στρατηγική απόφαση του βαθέως αγγλοσαξωνικού συστήματος εν όψει παγκόσμιων τεκτονικών αλλαγών στις οποίες η «βαθιά Αγγλία» θέλει να έχει πλήρη ελευθερία επιλογών. Η δε παρότρυνση των Αμερικανών να ολοκληρώσουν γρήγορα το BREXIT, υποσχόμενοι εμπορικό mega deal μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας επίσης λέει πολλά.

Ο συνομιλητής μου, ο οποίος έχει σπουδάσει, ζει και διδάσκει χρόνια στη Βρετανία, έλεγε ότι η πτώση του πολιτικού επιπέδου αντικατοπτρίζεται ως εικόνα στις συζητήσεις στο Βρετανικό Κοινοβούλιο αλλά και στην ποιότητα του πολιτικού διαλόγου και των πολιτικών χειρισμών που φανερώνουν κρίση θεσμών. «Καταλαβαίνεις τη σημαίνει θεσμική κρίση στη Βρετανία η οποία δεν έχει γραπτό Σύνταγμα; Καταλαβαίνεις τι σημαίνει κλονισμός των θεσμών στην αρχαιότερη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία της Ευρώπης την οποία οι θεσμοί είναι αυτοί που την έκαναν «Μεγάλη Βρετανία»;

Στη Σαουδική Αραβία, για να αλλάξουμε ήπειρο, οι επιθέσεις με drones εναντίον εγκαταστάσεων της ARAMCO αχρήστεψε της 50% της παραγωγής πετρελαίου της χώρας μειώνοντας κατά 5% την παγκόσμια παραγωγή και ανεβάζοντας τις τιμές διεθνώς. Έτσι προστέθηκε ακόμα ένας παράγοντας επιδείνωσης στη ήδη διαφαινόμενη διεθνή οικονομική κρίση. Η Σαουδική Αραβία με πρόβλημα στην παραγωγή πετρελαίου, η Γερμανία χωρίς σχέδιο και η Βρετανία με κρίση θεσμών, δεν είναι ακριβώς ο κόσμος που έχουμε συνηθίσει. Γιατί λέω όλα αυτά; Διότι αν η Ελλάδα έπαθε αυτά που έπαθε σε έναν κόσμο σχετικά προβλέψιμο και οριοθετημένο για κάποιες δεκαετίες, με τρομάζει το τι μπορεί να πάθουμε σε έναν κόσμο ανάποδα.