Αντηλιακά: Η χρήση τους βλάπτει το θαλάσσιο περιβάλλον

Αντηλιακά: Κάθε καλοκαίρι, αποτελούν τους καλύτερούς μας φίλους, καθώς μας προστατεύουν από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία και τις ακτίνες UVB, η έκθεση στις οποίες προκαλεί από εγκαύματα μέχρι σοβαρά δερματικά προβλήματα. Όμως τα αντηλιακά που χρησιμοποιούμε είναι εξαιρετικά κακά για το περιβάλλον.

Είναι γνωστές οι πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις που έχουν για τα κοράλλια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς τα υπεριώδη φίλτρα των αντηλιακών που φοράνε οι κολυμβητές, όταν μπαίνουν στο νερό. Τώρα μια νέα ισπανική επιστημονική έρευνα αναδεικνύει ένα άλλο ζήτημα: τα ίχνη των μετάλλων και των ανόργανων θρεπτικών ουσιών που τα αντηλιακά απελευθερώνουν μέσα στη θάλασσα, με άγνωστες προς το παρόν επιπτώσεις για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κανταβρίας, με επικεφαλής την δρα Αρασέλι Ροντρίγκεζ-Ρομέρο του Τμήματος Χημείας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό περιβαλλοντικής επιστήμης και τεχνολογίας «Environmental Science & Technology» της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας, μελέτησαν τι συμβαίνει όταν τα αντηλιακά έρχονται σε επαφή με το νερό της Μεσογείου.

Διαπίστωσαν ότι απελευθερώνονται μέσα στη θάλασσα διάφορα μέταλλα όπως αλουμίνιο και τιτάνιο, φώσφορος και πυρίτια, καθώς και θρεπτικά συστατικά. Οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι σε μια τυπική καλοκαιρινή μέρα στην παραλία οι λουόμενοι μπορούν να αυξήσουν τη συγκέντρωση του αλουμινίου στο θαλασσινό νερό κατά 4% και του τιτανίου κατά σχεδόν 20%.

Με δεδομένο ότι πολλά εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βουτάνε στα νερά αλειμμένοι με αντηλιακά, οι ερευνητές τόνισαν ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα, ώστε να διερευνηθεί πώς αυτό επηρεάζει τα οικοσυστήματα της θάλασσας, όπου οι ποσότητες μετάλλων είναι πολύ χαμηλές υπό κανονικές συνθήκες, χωρίς δηλαδή την παρουσία των αντηλιακών.

Μπορείτε να διαβάσετε την επιστημονική δημοσίευση ΕΔΩ

Αντηλιακά: Τι μετράει ο δείκτης SPF

Ανάλογα την περιοχή αλλά και την ευαισθησία του καταναλωτή επιλέγονται αντηλιακά με διάφορους δείκτες προστασίας (πάντα χρειάζεται προσοχή στην επιλογή του καταλληλότερου) ωστόσο ο πιο σημαντικός δείκτης για τη θωράκιση του δέρματος από τον ήλιο, είναι ο SPF, “Sun Protection Factor”, ή “Δείκτης Προστασίας από τον Ήλιο”. Σύμφωνα με το iatropedia.gr, αποτελεί μια αξιόπιστη μέτρηση της προστασίας του ανθρώπινου δέρματος από τις ακτίνες UVB Ο δείκτης SPF είναι η συγκριτική αναλογία μεταξύ δύο χρόνων:

• Του χρόνου που χρειάζεται η ακτινοβολία UVB να προκαλέσει ερύθημα (MED) στην καθαρή (σκέτη, χωρίς αντηλιακή προστασία) επιδερμίδα. Ερύθημα είναι το κοκκίνισμα, ή ηλιακό έγκαυμα στο δέρμα.
• Του χρόνου που χρειάζεται η ακτινοβολία UVB για να προκαλέσει ερύθημα σε δέρμα που προστατεύεται από (το εν λόγω) αντηλιακό.

Παραδείγματος χάρη: Εάν χρειάζονται 20 λεπτά σε δέρμα χωρίς προστασία για να προκληθεί ερύθημα, τότε ένα αντηλιακό με δείκτη SPF 15 θα μπορούσε να αποτρέψει το κοκκίνισμα 15 φορές περισσότερο, δηλαδή περίπου 5 ώρες. Ο χρόνος αυτός, ωστόσο, είναι θεωρητικός, αφού η ζημιά από τον ήλιο μπορεί να συμβεί ακόμη και χωρίς κοκκίνισμα. Γι’ αυτό οι δερματολόγοι συνιστούν να ανανεώνουμε το αντηλιακό στο δέρμα κάθε δύο ώρες περίπου.

Το αμερικανικό Ίδρυμα για τον Καρκίνο του Δέρματος θεωρεί ότι ένα αντηλιακό με δείκτη SPF 15, ή υψηλότερο, ενάντια στην ακτινοβολία UVB είναι επαρκές για καθημερινή δραστηριότητα, και ένα αντηλιακό με δείκτη SPF 30, ή υψηλότερο, είναι επαρκές για εκτεταμένη παρουσία στον ήλιο.

Όλα τα αντηλιακά, πλέον, παρέχουν επίσης κάποια προστασία έναντι στα μήκη κύματος UVA της ηλιακής ακτινοβολίας (320-400 νανόμετρα), αν και ο δείκτης SPF αφορά μόνο την προστασία από τις ακτίνες UVB (τουλάχιστον σε αντηλιακά προϊόντα στις ΗΠΑ). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ακτίνες UVA διεισδύουν βαθύτερα στο δέρμα από τις ακτίνες UVB, φθάνοντας στο χόριο της επιδερμίδας. Στο παρελθόν, οι ειδικοί πίστευαν ότι οι ακτίνες UVB προκαλούν το κάψιμο από τον ήλιο και τον καρκίνο του δέρματος, ενώ οι ακτίνες UVA προκαλούν μόνο φωτογήρανση, αλλά η αλήθεια έχει αποδειχθεί πως είναι πιο περίπλοκη. Εκτός από ηλιακό έγκαυμα, οι ακτίνες UVB μπορούν να συμβάλουν και στην φωτογήρανση, ενώ και οι δύο (UVA και UVB) μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του δέρματος.

Τα αντηλιακά που πληρούν τις προδιαγραφές του FDA και για τα δύο είδη ακτινοβολίας ονομάζονται αντηλιακά “ευρέος φάσματος”, ένας όρος που, μέχρι πριν λίγα χρόνια, χρησιμοποιείτο συχνά, αλλά δεν είχε καμία επίσημη έννοια. Τα αντηλιακά μπορούν να επισημαίνονται ως “ευρέος φάσματος”, εφόσον προβλέπουν “αναλογική” προστασία έναντι τόσο της υπεριώδους ακτινοβολίας Α (UVA) όσο και της υπεριώδους ακτινοβολίας Β (UVB). Με άλλα λόγια, ένα αντηλιακό με δείκτη SPF 15 πρέπει να έχει ένα συγκρίσιμο επίπεδο προστασίας και από την ακτινοβολία UVA, για να θεωρείται ευρέος φάσματος.

Από τον Δεκέμβριο του 2012, τα ευρέος φάσματος αντηλιακά με δείκτη SPF 15, ή υψηλότερο, θεωρείται ότι είναι σε θέση να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος και πρόωρης γήρανσης του δέρματος που προκαλούνται από τον ήλιο, αν εφαρμόζονται, σύμφωνα με τις οδηγίες. Τα αντηλιακά που δεν είναι ευρέος φάσματος, ή έχουν ένα δείκτη προστασίας 2-14 θα πρέπει να αναγράφουν ξεκάθαρα μια προειδοποίηση ότι το εν λόγω προϊόν έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει μόνο στην πρόληψη των ηλιακών εγκαυμάτων, αλλά όχι στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος, ή της πρόωρης γήρανσης του δέρματος.