Έλλη Στάη: Ο δημοσιογράφος στην εποχή των social media και των fake news

Έλλη Στάη:«Μια ζεστή Πέμπτη του περασμένου Αυγούστου παγωμένοι και στεναχωρημένοι είδαμε μια ανάρτηση στο Twitter που μιλούσε για το θάνατο του μεγάλου μας σκηνοθέτη, Κώστα Γαβρά. Φαινόταν ότι ήταν πάρα πολύ αξιόπιστη η πηγή της είδησης γιατί ερχόταν από ένα λογαριασμό στο Twitter που είχε το όνομα της νέας τότε υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά. Μέσα σε λίγα λεπτά η “είδηση” κατέκλυσε το Διαδίκτυο, μεταδόθηκε και από διεθνή μέσα όπως το Associated Press και το France 24, μέχρι που κάποιος δημοσιογράφος έκανε την αυτονόητη κίνηση: Σήκωσε το τηλέφωνο. Έτσι έμαθε ο Κώστας Γαβράς για τον … θανατό του κι έτσι τον διέψευσε δημόσια, Λίγο αργότερα εμφανίστηκε κι η υπουργός Πολιτισμού διαψεύδοντας ότι ο λογαριασμός ήταν δικός της. Επρόκειτο λοιπόν για μια κακοήθη, κακόγουστη φάρσα…».

Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η Έλλη Στάη την ομιλία της της στο 10ο επετειακό TEDxThessaloniki, το Σάββατο 11 Μαΐου, η οποία μίλησε για τις σύγχρονες προκλήσεις που έχουν παρουσιαστεί στο χώρο της δημοσιογραφίας, για τον οποίο είχε μιλήσει και σε μια… διαφορετική συνέντευξη της στον Νίκο Μουτσινά, αλλά και το νέο ρόλο κάθε δημοσιογράφου στην εποχή των social media και των fake news και ενός περιβάλλοντος που συνεχώς μεταβάλλεται. Ενώπιον αρκετών ανθρώπων που κατέκλυσαν το TEDxThessaloniki, η κ. Στάη, τόνισε πως παραδοσιακά οι δημοσιογράφοι είχαν την αποκλειστικότητα μετάδοσης και αλλά και δημόσιο σχολιασμού της είδησης την οποία έκαναν γνωστή.

Ωστόσο, η άνοδος των νέων μέσων και κυρίως των social media έχει φέρει μια μεγάλη αλλαγή. Κι αυτό διότι πλέον ο κάθε δημοσιογράφος δεν έχει πρόσβαση στην πηγή της πληροφορίας, καθώς αυτή έχει πλέον κυκλοφορήσει παντού. Ουσιαστικά, το κοινό δεν χρειάζεται πια τη διαμεσολάβηση του δημοσιογράφου για να μάθει την είδηση και έτσι μπορεί να κάνει πλέον το σχολιασμό της μόνο του.

Αναλυτικά τα όσα είπε η Έλλη Στάη:

«Όλα αυτά με κάνουν να σκέφτομαι εδώ και πολύ καιρό, ποιος είναι αυτός ο οποίος κομίζει την είδηση στο νέο περιβάλλον των νέων μέσων. Στην παραδοσιακή του μορφή, ο δημοσιογράφος ήταν αυτό που λέει η ίδια η λέξη: ένας γραφιάς του Δήμου. Είχε πρόσβαση στην πηγή, διέθετε αποκλειστικότητα της μετάδοσης της πληροφορίας, αλλά και την αποκλειστικότητα του δημόσιου σχολιασμού, της κριτικής της είδησης.

Η άνοδος των νέων μέσων και ιδίως των social media έχει ανατρέψει εντελώς το σκηνικό. Ο δημοσιογράφος δεν έχει πρόσβαση στην πηγή της πληροφορίας: η πληροφορία έχει αυτονομηθεί. Η πηγή μπορεί να γίνει ένας αυτόματος αναμεταδότης αυτού που έχει να πει, αρκεί να έχει Twitter. Αυτό σημαίνει ότι το κοινό δεν χρειάζεται την διαμεσολάβηση του δημοσιογράφου για να μάθει την είδηση. Μπορεί να την πάρει απευθείας από την πηγή. Αδιαμεσολάβητα και καμιά φορά πριν από τους ίδιους τους δημοσιογράφους. Το τρίτο που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, νομίζω, είναι ότι το σχολιασμό της είδησης μπορεί να τον κάνει πλέον το ίδιο το κοινό».