Εκλογές στην Ισπανία: Μία αυξημένη αποχή από τις κάλπες στις βουλευτικές εκλογές της 28ης Απριλίου, στα πρότυπα της αυτόνομης περιφέρειας της Ανδαλουσίας, που μετέτρεπε σε πύρρειο τη νίκη του, αποτελεί τον χειρότερο εφιάλτη του Ισπανού σοσιαλιστή πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, που για πρώτη φορά από το 2008 οι δημοσκοπήσεις προκαταβάλλουν τον θρίαμβό του.
Πέρα όμως από την εμφανή ικανοποίηση, οι προβλέψεις των σφυγμομετρήσεων γίνονται δεκτές με επιφύλαξη στο Μέγαρο της Μονκλόα και στην έδρα του κόμματος στην οδό Φερράθ.
Το μεγάλο ερώτημα για το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) στις τρίτες εκλογές σε τρεισήμισι χρόνια στην Ισπανία είναι εάν θα συγκεντρώσει το απαραίτητο ποσοστό, που θα του επιτρέψει να διατηρηθεί στην κυβέρνηση, ή θα χρειασθεί να την παραχωρήσει στην προαναγγελθείσα συμμαχία των δεξιών αντιπάλων του, του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ), των Ciudadanos και του ακροδεξιού Vox.
Εξ ου και η διαρκής παραίνεση του Σάντσεθ για μία “κινητοποίηση” κατά του συμφώνου των τριών, καθώς αναγνωρίζεται πως η αποχή είναι “συνολικά επικίνδυνη” και η προσέλευση στις κάλπες “σημαντικότερη από ποτέ άλλοτε”.
Κρίσιμο σημείο είναι η ανάσχεση της ροπής της ψήφου των κεντρώων ψηφοφόρων υπέρ των Ciudadanos, του οποίου η εθνολαϊκιστική ρητορεία, σε συνδυασμό με την αποχή, μπορεί να οδηγήσουν τη μεταστροφή του εκλογικού σώματος ακόμη δεξιότερα, έως και προς έναν θρίαμβο του Vox.
Η μεγάλη τάση για μετακίνηση ψηφοφόρων, με το ένα τρίτο τους να δηλώνει ακόμη αναποφάσιστο, δυσκολεύει τα ασφαλή προγνωστικά για το αποτέλεσμα.
Παράλληλα, για πρώτη φορά και στα πλαίσια του κομματικού πολυκερματισμού, οι κρίσιμες έδρες της β’ κατανομής σε όλη την Ισπανία, οι οποίες συνήθως κρίνονται για λιγότερες από 1000 ψήφους σε κάθε εκλογική περιφέρεια ανασφάλεια, αποτελούν πηγή ανασφάλειας για το PSOE.
“Μία ψήφος μπορεί να αποφασίσει τα πάντα. Και η παραμικρή ψήφος μετρά”, τονίζεται στο εσωτερικό μνημόνιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος με τις οδηγίες ενόψει των εκλογών.
Για τον λόγο τούτο, το PSOE στρέφει την προσοχή του και στο εκλογικό εκείνο ακροατήριο που δεν αποτελεί την παραδοσιακή δεξαμενή ψήφων του, αλλά το πρόγραμμά του προσανατολίζεται “σε όλους τους τομείς και όλες τις ηλικίες”, χωρίς εξαιρέσεις. Οι νέοι ψηφοφόροι και οι νεώτερες γενιές δεν θεωρούνται πλέον χαμένες για τους Σοσιαλιστές, ούτε και αποδεικνύονται αποκλειστικοί ψηφοφόροι των Podemos.
Εντούτοις, η αντιπαράθεση για το ποιος θα κερδίσει τους ψηφοφόρους των Podemos δεν αποτελεί μία απόλυτη προτεραιότητα για το PSOE, καθώς ο Σάντσεθ αποβλέπει στη συνεργασία με το κόμμα του Πάβλο Ιγκλέσιας και το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα (PNV) στα δύο Σώματα του Κοινοβουλίου για να προωθήσει το νομοθετικό του έργο.
Όμως για να το επιτύχει αυτό, ο Σάντσεθ θα πρέπει να ξεπεράσει κατά πολύ τους 110 βουλευτές που είχε κατορθώσει να συγκεντρώσει το 2011 ο Αλφρέδο Πέρεθ Ρουμπακάλμπα, ώστε να διατηρήσει ένα ασφαλές περιθώριο σε περίπτωση που επαληθευθεί η εκλογική κατιούσα των Podemos και των συναφών κομμάτων.
Οι εκτιμήσεις που κάνουν στην οδό Φερράθ συγκλίνουν στο ότι το PSOE θα συγκεντρώσει έναν αριθμό μεταξύ 120 και 140 εδρών –πολύ περισσότερες από τις 83 υπάρχουσες—ενώ το κόμμα του Ιγκλέσιας θα παραμείνει γύρω στις 35 έδρες, τις μισές από σήμερα.
Ένας αριθμός που οι Σοσιαλιστές ευελπιστούν πως οι μελλοντικοί τους σύμμαχοι θα βελτιώσουν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Από την άλλη πλευρά, οι πραγματιστές Βάσκοι αναμένεται να συγκεντρώσουν άλλες έξι έδρες.
“Το ιδεώδες θα ήταν να μην εξαρτώμεθα από τους αυτονομιστές, ούτε για την εξασφάλιση ψήφου εμπιστοσύνης, ούτε και για την εκτέλεση του κυβερνητικού έργου”, τονίζουν από την ηγεσία του PSOE, που κατανοεί πόσο το ακανθώδες θέμα της Καταλονίας μπορεί να επηρεάσει το εκλογικό του σώμα. Για τον λόγο τούτο, διακηρύσσουν orbi et urbi πως δεν πρόκειται να “υποχωρήσουν” στα αποσχιστικά αιτήματα της Βαρκελώνης και πως θα υποστηρίξουν τον διάλογο μαζί της “εντός του πλαισίου του Συντάγματος”.