Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή αρρυθμία της καρδιάς. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως όμως εκδηλώνεται μετά τα 60 έτη.
Το χαρακτηριστικό της κολπικής μαρμαρυγής είναι ο εντελώς ακανόνιστος ρυθμός της καρδιακής λειτουργίας.
Φυσιολογικά, για τη σύσπαση της καρδιάς και την εξώθηση του αίματος προς το σώμα, το ηλεκτρικό ερέθισμα ξεκινά από μια περιοχή του δεξιού κόλπου της καρδιάς που ονομάζεται φλεβόκομβος (ο φυσιολογικός βηματοδότης της καρδιάς).
Ο φλεβόκομβος παράγει ηλεκτρικό ερέθισμα με φυσιολογική συχνότητα και αυτό μεταδίδεται στους κόλπους (τις πάνω κοιλότητες της καρδιάς) και στη συνέχεια στις κοιλίες (τις κάτω κοιλότητες της καρδιάς) με ένα πολύπλοκο δίκτυο ινών.
Το αποτέλεσμα της φυσιολογικής αυτής λειτουργίας είναι οι δύο κόλποι και οι δύο κοιλίες να συστέλλονται σαν σύνολο και με φυσιολογικό ρυθμό (60-80 φορές το λεπτό συνήθως), οπότε εξασφαλίζεται η φυσιολογική λειτουργία της καρδιάς ως αντλία.
Στην κολπική μαρμαρυγή παράγονται πολυάριθμα ηλεκτρικά ερεθίσματα στους κόλπους, με αποτέλεσμα αυτοί να συσπώνται με μεγάλη ταχύτητα και ασύγχρονα.
Κάποια από τα ερεθίσματα αυτά περνούν στις κοιλίες, οι οποίες συσπώνται σε ακανόνιστο ρυθμό.
Λόγω της διαταραχής αυτής, εκτός από την αρρυθμία, επειδή οι κοιλότητες της καρδιάς δεν συσπώνται αποτελεσματικά, δεν αδειάζουν εντελώς και λιμνάζει μέσα τους το αίμα, οπότε αυξάνεται η πιθανότητα δημιουργίας θρόμβου.
Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να είναι διαλείπουσα ή μόνιμη. Η διαλείπουσα μπορεί να είναι παροξυσμική και να τερματίζεται μόνη της σε λιγότερο από 7 μέρες, ή εμμένουσα, η οποία παραμένει μετά από 7 μέρες.
Το κύριο σημείο της κολπικής μαρμαρυγής είναι ο εντελώς άρρυθμος σφυγμός, σε συχνότητα που ποικίλλει από 50 μέχρι 150 σφυγμούς το λεπτό, ανάλογα με τον ασθενή.
Επιβεβαιώνεται με το ηλεκτροκαρδιογράφημα ή το Holter ρυθμού, που έχει χαρακτηριστική εικόνα.
Ο ασθενής μπορεί να μην εμφανίζει άλλα συμπτώματα ή να αναφέρει φτερούγισμα-αίσθημα παλμών, ζάλη, τάση για λιποθυμία, κόπωση.
Σε πολλές περιπτώσεις η αιτιολογία της κολπικής μαρμαρυγής παραμένει άγνωστη, ενώ άλλοτε σχετίζεται με προβλήματα στους κόλπους (κυρίως διάταση) εξ’ αιτίας παθήσεων όπως η αρτηριακή υπέρταση ή η στεφανιαία νόσος.
Η κολπική μαρμαρυγή φαίνεται να συνδέεται επίσης με κακή διατροφή, κάπνισμα, έλλειψη άσκησης, παχυσαρκία, αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα.
Η ίδια η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως καρδιακή ανεπάρκεια και πιο συχνά κάποιο εγκεφαλικό επεισόδιο.
Το εγκεφαλικό μπορεί να προκληθεί όταν κάποιο κομμάτι από τους θρόμβους που αναπτύσσονται στον αριστερό κόλπο λόγω της στάσης του αίματος, μεταφερθεί με την κυκλοφορία στα αγγεία του εγκεφάλου και αποφράξει κάποιο από αυτά.
Πώς αντιμετωπίζεται η Κολπική μαρμαρυγή
Η αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής περιλαμβάνει την αποκατάσταση του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού ή τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας σε περίπτωση ταχυκαρδίας και την πρόληψη εμβολικών επεισοδίων (π.χ. εγκεφαλικό) από τους θρόμβους.
Όπως αναφέρει το blog.vrisko.gr, η αποκατάσταση του καρδιακού ρυθμού (ανάταξη ή καρδιομετατροπή) μπορεί να γίνει ηλεκτρικά ή φαρμακευτικά.
Η διατήρηση, στη συνέχεια, του καρδιακού ρυθμού γίνεται με αντιαρρυθμικά φάρμακα.
Στις περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει ανάταξη (π.χ. σε χρόνια κολπική μαρμαρυγή), χορηγούνται φάρμακα για να διατηρείται η συχνότητα των σφυγμών σε κανονικά επίπεδα και να εμποδίζεται η ταχυκαρδία (π.χ. δακτυλίτιδα, ή β-ανταγωνιστές).
Σε κάποιες περιπτώσεις, η κολπική μαρμαρυγή αντιμετωπίζεται με καταστροφή – κατάλυση (ablation) των υπεύθυνων περιοχών στους κόλπους.
Για την πρόληψη των εμβολικών επεισοδίων είναι απαραίτητη η αντιπηκτική θεραπεία, με τακτική παρακολούθηση της πήξης του αίματος για σωστή ρύθμιση.
Οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή θα πρέπει να διακόψουν το κάπνισμα, να περιορίσουν την κατανάλωση αλκοόλ και καφέ και να συμβουλεύονται τον γιατρό τους πριν πάρουν κάποιο άλλο φάρμακο, καθώς μπορεί να επιδρά στην καρδιακή συχνότητα.
Αν παίρνουν κουμαρινικά αντιπηκτικά (Sintrom), η δράση τους επηρεάζεται και από τη διατροφή τους π.χ. από τα πράσινα λαχανικά, οπότε θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες του γιατρού τους.