Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας: Πρόγραμμα “Η Ελλάδα κατά του καρκίνου”

Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας: Η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αποτελεί προτεραιότητα για το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας (ΕΙΟ).

Το ίδρυμα  υλοποιεί προγράμματα, πρωτογενούς πρόληψης των κακοήθων νόσων και πληθυσμιακού ελέγχου δευτερογενούς πρόληψης κακοήθων νοσημάτων με σταθερές και αυτοκινούμενες μονάδες, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας, είναι ΝΠΙΔ κοινωφελούς χαρακτήρα, με σκοπό την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση των κακοήθων όγκων και την εν γένει προαγωγή της ογκολογίας, έχει στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, με αποτέλεσμα την μείωση της θνησιμότητας.

Όπως εξήγησαν οι εκπρόσωποι του κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με θέμα «Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας – όλα όσα πρέπει να ξέρω», η πραγματοποίηση του screening γίνεται με τη χρήση αυτοκινουμένων μονάδων και της πρότυπης σταθερής μονάδας που βρίσκεται στην Αθήνα επί της οδού Βαλτετσίου 11 και Ιπποκράτους.

Στη σταθερή μονάδα πραγματοποιούνται προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, σε γυναίκες των δήμων της Αττικής. Επίσης, πραγματοποιούνται δωρεάν όλες οι απαραίτητες συμπληρωματικές εξετάσεις στις γυναίκες με παθολογικά ευρήματα και στις γυναίκες που βρίσκονται σε συστηματική παρακολούθηση.

Η σταθερή μονάδα είναι εξοπλισμένη με σύγχρονα διαγνωστικά μέσα (ψηφιακός μαστογράφος υπερηχοτομογράφος, κολποσκόπιο, μηχανήματα πολλαπλής ανάγνωσης μαστογραφιών και κυτταρολογικό εργαστήριο).

Οι αυτοκίνητες μονάδες διαθέτουν την υλικοτεχνική υποδομή, ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής και ποιοτική διεξαγωγή των προγραμμάτων πληθυσμιακού ελέγχου.

Η Ελλάδα κατά του καρκίνου

Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ο Μενέλαος Καλογερής επιστημονικός διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ογκολογίας, τα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου (screening) ξεκίνησαν στην Ευρώπη το 1989 στο πλαίσιο του προγράμματος «Η Ευρώπη κατά του καρκίνου».

Το Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο και η Ελληνική Ογκολογική Εταιρία ξεκίνησαν προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου από το 1989 και το 2000 ίδρυσαν το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας, το οποίο συνεχίζει έως σήμερα το πρόγραμμα «Η Ελλάδα κατά του καρκίνου». Μέχρι σήμερα έχουν εξεταστεί δωρεάν περισσότερες από 400.000 γυναίκες με μαστογραφία και λήψη κολποτραχηλικού επιχρίσματος για την εξέταση κατά Παπανικολάου (TEST PAP).

Στις γυναίκες με παθολογικά ευρήματα παρέχεται η δυνατότητα τακτικής παρακολούθησης (Follow Up) στη σταθερή μονάδα. Σε όσες εξεταζόμενες απαιτηθεί να υποβληθούν σε χειρουργική βιοψία για πλήρη διερεύνηση του ευρήματος και θεραπεία δίνεται η δυνατότητα παραπομπής τους στο Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας», που αποτελεί νοσοκομείο αναφοράς για όλα τα προγράμματα του ιδρύματος.

Τα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου στοχεύουν α) στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για την αξία της έγκαιρης διάγνωσης στην αντιμετώπιση των κακοήθων όγκων και β) στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Στόχοι του ΕΙΟ είναι η εισαγωγή, της νέας μεθόδου διεξαγωγής του test Pap (Thin – Prep) και η ταυτοποίηση του ιού HPV, σε συνεργασία με το ερευνητικό και διαγνωστικό κέντρο του ΕΑΙ. Επιπλέον η επέκταση των προγραμμάτων πληθυσμιακού ελέγχου στον ανδρικό πληθυσμό, με προσυμπτωματικό έλεγχο για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτου και η διεύρυνση της επιστημονικής και κοινωνικής δράσης του ΕΙΟ.

Το παράδειγμα της Αυστραλίας

Την εμπειρία από τη χώρα του μετέφερε ο επιτετραμμένος της πρεσβείας της Αυστραλίας στην Αθήνα, Αντρέα Μπίτζι (Andrea Biggi), τονίζοντας ότι σήμερα, τα ποσοστά επίπτωσης και θανάτου από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι μεταξύ των χαμηλότερων παγκοσμίως, όταν το 1982 ήταν ο 6ος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες της Αυστραλίας.

Από το 1991 η χώρα ξεκίνησε μια οργανωμένη προσέγγιση ελέγχου μέσω του εθνικού προγράμματος ανίχνευσης του τραχήλου της μήτρας και σύμφωνα με τα στοιχεία μεταξύ 2015 και 2016 περισσότερες από 3,8 εκατ. γυναίκες συμμετείχαν στο πρόγραμμα, δηλαδή το 55% των γυναικών του πληθυσμού-στόχου στην ηλικιακή ομάδα μεταξύ 18-69 ετών.

Όπως είπε ο κ. Μπίτζι από τότε που εφαρμόστηκε το εθνικό πρόγραμμα ανίχνευσης του τραχήλου της μήτρας έχει μειωθεί η επίπτωση και η θνησιμότητα από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά 50%.

Πρόγραμμα για τον εμβολιασμό κατά του HPV

Το πρόγραμμα ξεκίνησε στην Αυστραλία το 2007 για κορίτσια ηλικίας 12-13 ετών και το 2013 επεκτάθηκε στα αγόρια. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται στα σχολεία και περιλαμβάνει εμβολιασμούς catch-up για εφήβους ηλικίας μέχρι 19 ετών.

Το 2017, τα ποσοστά ανοσοποίησης κατά του HPV των Αυστραλών εφήβων ηλικίας 15 ετών ήταν 80,2% για τα κορίτσια και 75,9% για τα αγόρια. Μεταξύ 2006 και 2014 τα ποσοστά ανίχνευσης του ιού μειώθηκαν κατά 62% σε γυναίκες ηλικίας 20 ετών ή νεότερες και κατά 35% σε γυναίκες ηλικίας 20-24 ετών.

Η Αυστραλία δεν σταματά όμως εδώ αλλά προχωρά στην ανανέωση του εθνικού προγράμματος ανίχνευσης του τραχήλου της μήτρας, και δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ενημέρωση, καθώς όπως είπε ο κ. Μπίτζι «δεν ξεχνούμε ποτέ ότι τα μέτρα θα είναι αποτελεσματικά μόνο εάν οι γυναίκες γνωρίζουν την ύπαρξη τους και τις προτρέπουμε να τα χρησιμοποιήσουν».