Μοχάμεντ Άλι: Ο Κάσιους Μαρσέλους Κλέι (Cassius Marcellus Clay), όπως ήταν το αρχικό ονοματεπώνυμο του προτού ασπασθεί τον Μουσουλμανισμό και το αλλάξει σε Μοχάμεντ Άλι, γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1942 στο Λούισβιλ της πολιτείας Κεντάκι των ΗΠΑ. Ο πατέρας του ήταν επιγραφοποιός και η μητέρα του οικιακή βοηθός. Η οικογένεια Κλέι είχε ακόμη δύο αγόρια και ένα κορίτσι.
Το 1954, σε ηλικία μόλις 12 ετών, ήλθε για πρώτη φορά σε επαφή με την πυγμαχία από ένα τυχαίο γεγονός. Του είχαν κλέψει το ποδήλατο και όταν ζήτησε από ένα διερχόμενο αστυνομικό την άδεια να καταδιώξει τον δράστη, αυτός του είπε ότι πρώτα θα έπρεπε να μάθει να χρησιμοποιεί τις γροθιές του. Ο αστυνομικός, ονόματι Τζον Μάρτιν, έτυχε να είναι και προπονητής πυγμαχίας και ήταν ο πρώτος που οδήγησε το νεαρό παιδί στο ρινγκ.
Μοχάμεντ Άλι: Η ραγδαία εξέλιξη
Η εξέλιξη του Κάσιους ήταν ραγδαία και το 1960 επελέγη να εκπροσωπήσει τις ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης στην κατηγορία των ημιβαρέων βαρών (75-81 κιλά), όπου κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο με χαρακτηριστική άνεση. Τον ίδιο χρόνο κέρδισε και την διοργάνωση «Χρυσά Γάντια» της Ερασιτεχνικής Αθλητικής Ένωσης (Amateur Athletic Union). Ο δρόμος για τον κόσμο της επαγγελματικής πυγμαχίας και την παγκόσμια καταξίωση είχε ανοίξει ανοικτός.
Στις 25 Φεβρουαρίου 1964, αναδείχθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών στην επαγγελματική πυγμαχία, νικώντας με νοκ-άουτ τον κάτοχο του τίτλου Σόνι Λίστον στον έβδομο γύρο, σε αγώνα που έγινε στο Μαϊάμι Μπιτς. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 6 Μαρτίου, ασπάστηκε το Μουσουλμανισμό, εξαιτίας και της καταπίεσης που υφίσταντο οι αφροαμερικανοί των ΗΠΑ από την λευκή χριστιανική πλειονότητα της χώρας, και μετονομάζεται σε Μοχάμεντ Άλι (Muhammad Ali).
Μοχάμεντ Άλι: Παγκόσμιος πρωταθλητής
Στις 6 Φεβρουαρίου 1967 νίκησε στα σημεία τον Έρνι Τερέλ, πρωταθλητή της Παγκόσμιας Πυγμαχικής Ομοσπονδίας (World Boxing Association), στον 15ο γύρο στο Χιούστον του Τέξας και αναδείχθηκε ως ο αδιαφιλονίκητος παγκόσμιος πρωταθλητής. Όμως δύο μήνες αργότερα, στις 29 Απριλίου θα του αφαιρεθεί ο τίτλος του παγκόσμιου πρωταθλητή, όταν αρνείται να υπηρετήσει την θητεία του στον αμερικανικό στρατό, λόγω της αντίθεσής του στον πόλεμο του Βιετνάμ. Θα οδηγηθεί στο δικαστήριο επί ανυποταξία και θα καταδικασθεί σε φυλάκιση πέντε ετών και χρηματική ποινή 10.000 δολαρίων. Επιπλέον, θα του αφαιρεθεί η άδεια πυγμαχίας και ο τίτλος του πρωταθλητή.
Κατά την διάρκεια της αναγκαστικής του αποχής από τα ριγκ, ο Άλι αναδείχθηκε σε έναν από τους διαπρύσιους κήρυκες υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των αφροαμερικανών και κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Προσέφυγε στα δικαστήρια και το 1971 κατόρθωσε με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ να ανακτήσει όλα του τα δικαιώματα.
Μοχάμεντ Άλι: Η “μάχη του Αιώνα”
Στις 8 Μαρτίου 1971, αντιμετώπισε στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν της Νέας Υόρκης τον Τζο Φρέιζερ στην «Μάχη του Αιώνα» («Fight of the Century»), όπως ονομάστηκε. Ηττήθηκε στα σημεία και έχασε το αήττητό του στην επαγγελματική πυγμαχία, μετά από 31 αγώνες, 25 από τους οποίους είχε κερδίσει με νοκ- άουτ.
Στις 28 Ιανουαρίου 1974 πήρε την ρεβάνς από τον μεγάλο του αντίπαλο σ’ ένα αγώνα που έμεινε στην ιστορία ως «Super Fight II» και έγινε και αυτός στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν της Νέας Υόρκης. Η νίκη του αυτή του χάρισε όχι μόνο την επανάκτηση του τίτλου της Πυγμαχικής Ομοσπονδίας της Βορείου Αμερικής (NBAF), αλλά του άνοιξε τον δρόμο για την κατάκτηση του παγκοσμίου στέμματος για δεύτερη φορά.
Το κατάφερε λίγους μήνες αργότερα, στις 30 Οκτωβρίου 1974, όταν αντιμετώπισε στην Κινσάσα της Ζιμπάουε τον παγκόσμιο πρωταθλητή Τζορτζ Φόρμαν, σε ένα αγώνα που έμεινε στην ιστορία ως «Rumble in the Jungle» («Βουή στην Ζούγκλα»). Τον νίκησε με νοκ-άουτ στον όγδοο γύρο και επανέκτησε για δεύτερη φορά τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή βαρέων βαρών.
Την 1η Οκτωβρίου 1975, αντιμετώπισε για τρίτη φορά τον Τζο Φρέιζερ στην Μανίλα των Φιλιππίνων, τον νίκησε με τεχνικό νοκ-άουτ και διατήρησε τον παγκόσμιο τίτλο. Ο αγώνας αυτός, που έμεινε στην ιστορία ως «Thrilla in Manilla» («Θρίλερ στην Μανίλα»).
Μοχάμεντ Άλι: Το τέλος της καριέρας του
Αφού υπερασπίστηκε έξι φορές με επιτυχία τον τίτλο του, ηττήθηκε από τον συμπατριώτη του Λίον Σπινκς στις 15 Φεβρουάριου 1978, στο Λας Βέγκας της Νεβάδας, με απόφαση κατά πλειοψηφία. Ο Άλι, ωστόσο, πήρε πίσω από τον Σπινκς τον τίτλο με ομόφωνη απόφαση στη Νέα Ορλεάνη, στις 15 Σεπτεμβρίου 1978, και έγινε ο πρώτος στην ιστορία πυγμάχος που κέρδισε στο παγκόσμιο πρωτάθλημα βαρέων βαρών τρεις φορές.
Εγκατέλειψε τα ρινγκ στις 26 Ιουνίου 1979. Επανήλθε όμως τον επόμενο χρόνο, αλλά και λόγω ηλικίας δεν ήταν ο παλιός Άλι. Ηττήθηκε από τον συμπατριώτη του Λάρι Χολμς στις 2 Οκτωβρίου 1980, όπως και στις 11 Δεκεμβρίου 1981 από τον Καναδό Τρέβορ Μπέρμπικ, οπότε αναγκάστηκε οριστικά να βάλει τέλος στην ένδοξη καριέρα, σε ηλικία 40 ετών.
Στην προσωπική του ζωή, ο Άλι παντρεύτηκε 4 φορές και απέκτησε 9 παιδιά (7 κορίτσια και 2 αγόρια). Από το 1984 είχε διαγνωσθεί με την νόσο του Πάρκινσον, η οποία τελικά τον κατέβαλε.
Ο Μοχάμεντ Άλι πέθανε στο Σκότσντεϊλ της Αριζόνα στις 3 Ιουνίου 2016, σε ηλικία 74 ετών.
Μοχάμεντ Άλι: Πέντε πράγματα που δεν ξέρεις, όπως τα είχε αποκαλύψει ο βιογράφος και προσωπικός του φίλος επί πολλά χρόνια, Ντέιβις Μίλερ:
1. Άλλαξε το όνομά του περισσότερες από μια φορές
Αποτελεί πασίγνωστο γεγονός ότι ο Κάσιους Κλέι άλλαξε το όνομά του σε Μοχάμεντ Άλι τη δεκαετία του ’60 αφότου ασπάστηκε το Ισλάμ. Όπως λέει όμως ο Μίλερ, πρώτα άλλαξε το όνομά του σε Cassius X, στις 26 Φεβρουαρίου του 1964, λίγες ώρες μετά τη νίκη του επί του Σόνι Λίνστον.
2. Οπαδός του “Σουφισμού”
Όπως προέκυψε αργότερα στη ζωή του πρωταθλητή, ο Μοχάμεντ Άλι άλλαξε κατάτι την πίστη του προς μια πιο “μυστικιστική” σέχτα του μουσουλμανισμού. “Ο Άλι ανακοίνωσε ότι είναι Σούφι κοντά στο 2005, λέγοντας πως από όλες τις σέχτες του Ισλάμ, νιώθει πιο κοντά στον Σουφισμό”, λέει ο Μίλερ.
Και συνεχίζει: “Ο Σουφισμός είναι η πιο ειρηνική σέχτα οποιασδήποτε μεγάλης ή μικρής θρησκείας. Οι Σούφι πιστεύουν ότι το να πλήξεις σκόπιμα κάποιον άνθρωπο αποτελεί πλήγμα σε όλη την ανθρωπότητα”.
3. Πάλεψε τραυματίας στη μεγάλη του επάνοδο
Τον Οκτώβριο του 1970 σε ηλικία 28 ετών ο Άλι έδωσε την πρώτη μεγάλη μάχη για την επάνοδό του μετά από τρία χρόνια και επτά μήνες εξορίας από τη στιγμή που είχε αρνηθεί να καταταγεί στις ένοπλες δυνάμεις.
Αντίπαλός του ο Νο1 πρωταθλητής βαρέων βαρών, Τζέρι Κουάρι. “Ο Άλι είχε μόνο έξι εβδομάδες να προετοιμαστεί για τον αγώνα”, λέει ο Μίλερ.
“Στην προπόνηση όμως, ο φίλος του και πρώην πρωταθλητής Τζίμι Έλις του έσπασε ένα από τα πλευρά του. Ακόμα όμως και με αυτό τον τραυματισμό, ο Άλι δεν ζήτησε αναβολή”.
4. Η νόσος Πάρκινσον του δίδαξε νέους τρόπους επικοινωνίας
“Η τέχνη της χειρονομίας είναι πολύ σημαντική γι’ αυτόν”, λέει ο Μίλερ. Ο Άλι διαγνώστηκε με τη νόσο το 1984 σε ηλικία 42 ετών. “Επικοινωνεί με τα χέρια και τα δάχτυλα, τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, τα μάτια του”, προσθέτει ο Μίλερ.
Συμπληρώνει ότι είχε εκπλήξει επισκέπτες κάνοντας ήχους με τα δάχτυλά του, ακόμα και γαργαλώντας το εσωτερικό της παλάμης σε χειραψίες, πειράζοντας έτσι σχεδόν όποιον τον επισκεπτόταν. 5. Ήταν ερασιτέχνης μάγος
Σύμφωνα με τον Μίλερ ο Άλι επιδιδόταν σε ταχυδακτυλουργικά κόλπα. “Έκανε ένα κόκκινο κασκόλ από μετάξι να εξαφανίζεται από το χέρι του, δάγκωνε νομίσματα στη μέση και τα ένωνε ξανά και συχνά έκανε ένα παλιομοδίτικο κόλπο. Ένωνε τα πόδια του και σηκωνόταν στα δάχτυλα του ενός ενώ κρατούσε το άλλο τεντωμένο. Μπορούσε έτσι να εμφανίζεται ότι επιπλέει πάνω από το έδαφος”, επισημαίνει.