Ήταν 28 Δεκεμβρίου 2014, όταν στο πλοίο Norman Atlantic ξέσπασε πυρκαγιά, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δώδεκα άτομα. Τέσσερα χρόνια μετά, οι μνήμες από τη ναυτική τραγωδία είναι νωπές και ακόμη και για τους ειδικούς, η περίπτωση του Norman Atlantic αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια στα ναυτικά χρονικά.
Στις 28 Δεκεμβρίου 2014, το πλοίο Norman Atlantic έπλεε στον πορθμό του Οτράντο, στην Αδριατική Θάλασσα, σε δρομολόγιο από την Πάτρα προς την Ανκόνα. Μια πυρκαγιά ξέσπασε στο κατάστρωμα των οχημάτων λίγο πριν τις 6:00 τοπική ώρα, μισή ώρα μετά την αναχώρησή του από την Ηγουμενίτσα.
Η πυρκαγιά εξαπλώθηκε και παρά τις προσπάθειες εκκένωσης υπήρξαν δώδεκα θάνατοι από τη φωτιά και δεκαοκτώ αγνοούμενοι. Δεκαοκτώ άνθρωποι κυριολεκτικά «εξαφανίστηκαν». Ηταν 8 Έλληνες, 4 Τούρκοι, 2 Ιταλοί, 2 Σύροι, 1 Γερμανός και 1 Ιρακινός.
Οι εκθέσεις έδειξαν ότι στο πλοίο επέβαιναν 499 άτομα, από τα οποία 487 ήταν επιβάτες και 55 μέλη του πληρώματος. Στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται λαθρεπιβάτες που, πιθανόν, επέβαιναν στο πλοίο.
Οι μαρτυρίες των επιβατών του Norman Atlantic είχαν συγκλονίσει το πανελλήνιο: «Έσπαγαν τα σχοινιά με τα οποία προσπαθούσαμε να δεθούμε για να ανεβούμε στην ανεμόσκαλα» ανέφερε πατέρας δύο παιδιών, που προσπαθούσε να βοηθήσει τα παιδιά του να δεθούν με τα σχοινιά των διασωστών προκειμένου να εγκαταλείψουν το φλεγόμενο πλοίο.
Norman Atlantic: Χάος και πανικός πάνω στο φλεγόμενο πλοίο
ερασιτεχνικό βίντεο που τράβηξε ένας επιβάτης του πλοίου καταγράφεται η αγωνία, ο φόβος και ο αγώνας των επιβατών για να ξεφύγουν από το φλεγόμενο πλοίο.
Οι επιβάτες φορώντας τα σωσίβιά τους περιμένουν να επιβιβαστούν στο ελικόπτερο και να σωθούν. Αλλοι φωνάζουν ονόματα φίλων ή συγγενών τους να δουν αν είναι καλά. Κάποιοι είναι κολλημένοι στις άκρες του πλοίου για να αποφύγουν τους καπνούς, αλλά και το κρύο.
Ενας άνδρας φωνάζει «Εδώ έχει ένα μωρό» για δοθεί προτεραιότητα σε αυτό, άλλος ουρλιάζει «Μη σπρώχνετε, σιγά σιγά».
Norman Atlantic – Γραφιστική αναπαράσταση: Ετσι ξέσπασε φωτιά στο πλοίο
Norman Atlantic: Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων
Στις αρχές του 2017, ομάδα Ιταλών εμπειρογνωμόνων διαπιστώνει σε πόρισμά της, το οποίο είναι 650 σελίδες, σειρά λαθών και παραλείψεων τόσο κατά τη φόρτωση του πλοίου και την αντιμετώπιση της φωτιάς, όσο και κατά τη διαδικασία εκκένωσής του.
Σύμφωνα με το πόρισμα, δεν τηρήθηκαν αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ των οχημάτων, ενώ η ηλεκτρική σύνδεση των φορτηγών-ψυγείων με το πλοίο εκτελέστηκε από μαθητευόμενο ηλεκτρολόγο, που μόλις είχε επιβιβασθεί και όχι από τον αρμόδιο ηλεκτρολόγο του πλοίου. Ακόμη αναφέρεται ότι δεν έγινε επαρκής έλεγχος για αποφυγή εισόδου και παραμονής λαθρεπιβατών στα γκαράζ. Τουλάχιστον τρεις διασωθέντες, βάσει του πορίσματος, δεν ήταν εγγεγραμμένοι στη λίστα επιβατών.
Η πυρκαγιά ξεκίνησε από το κατάστρωμα 4, ενώ οι εμπειρογνώμονες σημειώνουν ότι υποτιμήθηκαν από τουλάχιστον δύο μέλη του ιταλικού πληρώματος οι πρώτες ενδείξεις καπνού. Δεν έγιναν, βάσει του πορίσματος, οι απαραίτητες ενέργειες για να μην εισέλθει καπνός στο μηχανοστάσιο, ενώ ένας εκ των μηχανικών φέρεται να εγκαταλείπει τον χώρο χωρίς να ενημερώσει τη γέφυρα του πλοίου. Ζητήματα φαίνεται ότι υπήρξαν και με την ενεργοποίηση του συστήματος κατάσβεσης drencher στη ζώνη όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά.
Οι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι «το συνολικό σύστημα διαχείρισης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης από την πυρκαγιά στο γκαράζ του πλοίου “Norman Atlantic” παρουσίαζε εμφανή και εγγενή ελαττώματα, συναφή επίσης και με την υψηλή πιθανότητα ανθρώπινου σφάλματος».
Η επιχείρηση εκκένωσης που ακολούθησε περιγράφεται από τους εμπειρογνώμονες ως «χαοτική». Σημειώνουν ότι όσες σωστικές λέμβοι έμειναν ανέπαφες από τις φλόγες δεν χρησιμοποιήθηκαν όπως προβλέπεται από τους κανονισμούς. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνουν μια λέμβο χωρητικότητας 150 ατόμων, στην οποία εισήλθαν τελικά 85 επιβάτες.