Υγεία

Οστεοπόρωση: Τι είναι και πώς μπορούμε να την προλάβουμε

Η οστεοπόρωση μπορεί να διαγνωστεί εύκολα και να αντιμετωπιστεί.

Η οστεοπόρωση αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές χρόνιες μη μεταδοτικές ασθένειες, η οποία πλήττει τόσο τις γυναίκες, όσο και τους άνδρες.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, 1 στις 3 γυναίκες, αλλά και 1 στους 5 άνδρες άνω των 50 ετών θα παρουσιάσουν στη ζωή της οστεοπορωτικό κάταγμα, ενώ στην Ευρώπη κάθε περίπου 30 δευτερόλεπτα συμβαίνει ένα κάταγμα εξαιτίας της οστεοπόρωσης.

Αν και η οστεοπόρωση μπορεί εύκολα να διαγνωστεί από το θεράποντα ιατρό σας και να αντιμετωπιστεί, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι δε θεραπεύεται τελικά στο σύνολό της. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ως παγκόσμια ημέρα Οστεοπόρωσης έχει καθιερωθεί η 20η Οκτωβρίου

Τι είναι η οστεοπόρωση και οστεοπενία

Οστεοπόρωση είναι η σκελετική εκείνη διαταραχή που οδηγεί στην αλλαγή της αρχικής «αρχιτεκτονικής» των οστών μας. Συνήθως παρατηρείται αραίωση στην πυκνότητα, καθώς και μία «πορώδης» σύσταση, σαν σφουγγάρι, στα οστά μας. Ονομάζεται και απασβεστοποιός οστεοπάθεια, γιατί παρατηρείται απώλεια ασβεστίου.

Η κατάσταση αυτή τα οδηγεί να έχουν μειωμένη αντοχή και ευελιξία στις καθημερινές κινήσεις που πραγματοποιούν, με αποτέλεσμα να γίνονται πιο εύθραστα και ικανά να πάθουν κάποιο κάταγμα.

Ετυμολογικά, η λέξη «οστεοπόρωση» προέρχεται από τις λέξεις «οστό» και «πόρωση», περιγράφοντας με αυτό τον τρόπο το οστό, το οποίο έχει πολλές τρύπες και είναι πορώδες

Η οστεοπενία είναι κατά ένα τρόπο, η μειωμένη πυκνότητα των οστών, η οποία σταδιακά εξελίσσεται σε οστεοπόρωση. Η οστεοπόρωση είναι μια συνήθης ασθένεια στα κόκκαλα που επηρεάζει γυναίκες και άντρες, συνήθως όσο μεγαλώνουν.

Αν και το κάταγμα αποτελεί το 1ο σημάδι της οστεοπόρωσης, ορισμένοι ηλικιωμένοι εμφανίζουν τη χαρακτηριστική «καμπούρα», την τάση δηλαδή να γέρνουν προς τα εμπρός. Αυτό προκύπτει από τη θραύση των οστών στην σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα να αδυναμούν να κρατήσουν το βάρος του σώματος.

Κατάγματα από οστεοπόρωση μπορούν να δημιουργηθούν από απλή πτώση ή έντονη μυϊκή προσπάθεια. Επιπλέον, μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να γίνονται αντιληπτά, αλλά να ανακαλύπτονται τυχαία από το θεράποντα ιατρό σε ακτινογραφίες για άλλους λόγους.

Είναι μία σιωπηλή νόσος, αφού η οστική αυτή διαφοροποίηση που εξελίσσεται αθόρυβα στο σώμα μας, με το πέρασμα των χρόνων, δεν εμφανίζει κάποιο σύμπτωμα ή πόνο.

Πρόληψη οστεοπόρωσης

Δεν υπάρχει θεραπεία ικανή να αποκαταστήσει την απώλεια της οστικής μάζας, όταν αυτή έχει ήδη επέλθει. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη, εφόσον υιοθετηθεί ένας υγιεινός τρόπος ζωής, με καλή διατροφή και άσκηση, από πολύ μικρή ηλικία, οπότε και χτίζονται τα γερά οστά.

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την οστική πυκνότητα

Μελέτες έχουν δείξει ότι αρκετοί είναι οι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Μάλιστα, η οστεοπόρωση κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης είναι η συχνότερη μορφή.

Τόσο η ηλικία, όσο και το γυναικείο φύλο αποτελούν 2 από τους πιο συχνούς παράγοντες για να εμφανίσει κάποιος οστεοπόρωση. Ωστόσο, δεν αποτελεί «προνόμιο» μόνο των γυναικών.

Άλλοι παράγοντες που ευνοoύν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης είναι:

Α. Γενετικοί παράγοντες:

Λευκή και ασιατική φυλή

Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης – ιδιαίτερα το ιστορικό κάταγμα ισχύου σε ένα γονέα

Πρώιμη εμμηνόπαυση – πριν την ηλικία των 45 ετών

Β. Διατροφικοί παράγοντες: Ιδιαίτερα χαμηλό σωματικό βάρος

Διατροφικές διαταραχές, όπως ανορεξία ή βουλιμία

Δυσανεξία στο γάλα

Χορτoφαγία

Γ. Παράγοντες του τρόπου ζωής:

  • Κάπνισμα
  • Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
  • Υπερβολική κατανάλωση καφεϊνούχων τροφίμων και ροφημάτων
  • Καθιστικός τρόπος ζωής – απουσία άσκησης

Δ. Διάφορες χρόνιες παθήσεις & φάρμακα:

Διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, των παραθυροειδών αδένων και των επινεφριδίων, που συμβάλλουν στην παραγωγή ορμονών, σημαντικών για την υγεία των οστών.

  • Ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • Λήψη φαρμάκων στο παρελθόν ή παρόν για μεγάλο χρονικό διάστημα, που επηρεάζουν την οστική πυκνότητα, όπως για παράδειγμα κορτιζονούχα, αντιπηκτικά.
  • Χρόνιες παθήσεις, όπως ο υπερθυρεοειδισμός, ο διαβήτης, παχυσαρκία κ.α αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.

Ποιες εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης

Για την εκτίμηση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται ειδικές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και η μέτρηση της απορροφησιομετρίας ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (μέθοδος DEXA).

Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας για τις ακριβείς εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιήσετε.

Οι τροφές που πρέπει να έχουν θέση στο διατροφολόγιό μας:

  • Γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χωρίς λιπαρά γάλα, γιαούρτι και τυρί: Ασβέστιο. Επίσης, μερικά γαλακτοκομικά προϊόντα είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D.
  • Σαρδέλες κονσέρβα και σολομός (με τα κόκαλα): Ασβέστιο.
  • Λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, το σκουμπρί, ο τόνος και οι σαρδέλες: Βιταμίνη D.
  • Χόρτα, γογγύλια, λάχανο, μπάμιες, κινέζικο λάχανο, πικραλίδα, και μπρόκολο: Ασβέστιο.
  • Σπανάκι, τεύτλα, μπάμιες, ντομάτα, αγκινάρες, μπανάνες, πατάτες, γλυκοπατάτες και σταφίδες: Μαγνήσιο.
  • Ντομάτα, σταφίδες, πατάτες, σπανάκι, γλυκοπατάτες, παπάγια, πορτοκάλια, χυμός πορτοκαλιού, μπανάνες και δαμάσκηνα: Κάλιο.
  • Κόκκινες πιπεριές, πράσινες πιπεριές, πορτοκάλια, γκρέιπφρουτ, μπρόκολο, φράουλες, λαχανάκια Βρυξελλών, παπάγια και ανανάς: Βιταμίνη C.
  • Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το κατσαρό λάχανο, το σπανάκι, τα γογγύλια και τα λαχανάκια Βρυξελλών: Βιταμίνη Κ.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο