Αρχιτεκτονική: Η Παγκόσμια Ημέρα Αρχιτεκτονικής γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου, μαζί με την Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA) με 1.300.000 μέλη παγκοσμίως και στοχεύει στην ανάδειξη του έργου του αρχιτέκτονα, που είναι κομβικής σημασίας για την αστική ανάπτυξη.
Αρχιτεκτονική είναι τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη του σχεδιασμού (μελέτης, όχι σχεδίασης) και της υλοποίησης κτιρίων. Ένας πιο γενικός ορισμός θα περιελάμβανε το σχεδιασμό όλων των κτιστών υποδομών στο περιβάλλον, από το μακροσκοπικό επίπεδο του σχεδιασμού πόλεων ως το μικροσκοπικό του σχεδιασμού επίπλων και προϊόντων καθημερινής χρήσης.
Η αρχιτεκτονική περιλαμβάνει όχι μόνο το σχεδιασμό αλλά και το προιόν της υλοποίησης.
Οι σύγχρονοι καταλλήλως καταρτισμένοι επιστήμονες καλούνται αρχιτέκτονες μηχανικοί, ενώ πριν την ίδρυση των ακαδημαϊκών σπουδών, ασκείτο από στρατιωτικούς μηχανικούς, μαϊστορες και πρωτομαϊστορες, φιλοσόφους, γεωμέτρες, ξυλουργούς, απλούς ανθρώπους κλπ.
Η άσκηση της αρχιτεκτονικής υπόκειτο πάντα σε νομικούς περιορισμούς, γι’ αυτό και το έργο της κρίνεται ως νόμιμο ή αυθαίρετο, πέραν του κοινωνικού χαρακτηρισμού της ως, υψηλής, ή μη. Αντικείμενο της αρχιτεκτονικής είναι ο σχεδιασμός όλων των κτιστών υποδομών στο περιβάλλον, από το μακροσκοπικό επίπεδο του σχεδιασμού πόλεων ως το μικροσκοπικό του σχεδιασμού επίπλων και προϊόντων καθημερινής χρήσης.
Ετυμολογικά, ο όρος προέρχεται από το ελληνικό «αρχή» και «τέχνη» – «τεκτονική» (κατασκευή / δημιουργία), ενώ οι ρίζες της ανάγονται στην ανθρώπινη προϊστορία μέσω της «οικοδομίας». Οι επιστημονικοί κλάδοι της αρχιτεκτονικής, όπως ορίζονται από τα περισσότερα ακαδημαϊκά ιδρύματα, περιλαμβάνουν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τον αστικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, τον σχεδιασμό τοπίου και περιβάλλοντος και τη συντήρηση και αποκατάσταση αρχιτεκτονικών μνημείων και συνόλων
Η αρχιτεκτονική συνθέτει επιμέρους γνώσεις από τις καλές τέχνες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις επιστήμες μηχανικών.
Παράλληλα επικαλύπτεται με συγγενείς αλλά διακριτούς επιστημονικούς κλάδους όπως η επιστήμη πολιτικού μηχανικού, η οποία δίνει έμφαση στις τεχνικές όψεις της κατασκευαστικής δραστηριότητας (π.χ. στη στατική στήριξη), και η χωροταξία-πολεοδομία, η οποία αρχικά εθεωρείτο τομέας της αρχιτεκτονικής και εξακολουθεί να διδάσκεται σε νέους αρχιτέκτονες.
Ο μονοσήμαντος ορισμός της αρχιτεκτονικής κρίνεται προβληματικός, καθώς αρχιτέκτονες και θεωρητικοί ή ιστορικοί της αρχιτεκτονικής δεν συγκλίνουν αποκλειστικά σε έναν.
Σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Άμστερνταμ για την Ευρωπαϊκή Αρχιτεκτονική Κληρονομιά, εκ μέρους του Συμβουλίου της Ευρώπης (1975), «καθώς τα νέα κτήρια του σήμερα θα είναι η κληρονομιά του αύριο, πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί πως η σημερινή αρχιτεκτονική είναι υψηλής ποιότητας» και «αυτή η τελευταία πρέπει να δώσει έναν νέο ορισμό της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και των στόχων της ολοκληρωμένης διατήρησης».
Αρχιτεκτονική: 13 θαύματα αρχιτεκτονικής απ’ όλο τον κόσμο
ΜΑΡΙΝΑ ΣΙΤΙ, ΣΙΚΑΓΟ
Τα διαμερίσματα στην περιοχή Μαρίνα Σίτυ χτίστηκαν το 1964 και είναι αν μη τι άλλο άκρως εντυπωσιακά σχεδιασμένα.
ΝΑΟΣ TEMPPELIAUKIO, ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ
Ο ναός Temppeliaukio στο Ελσίνκι της Φινλανδίας είναι χτισμένος μέσα σε έναν βράχο και παρόλα αυτά λούζεται με άπλετο φως.
TURNINN, ΡΕΪΚΙΑΒΙΚ
Ένα από τα κτίρια που εναρμονίζεται πλήρως με το φυσικό περιβάλλον γύρω του δημιουργώντας ένα μαγευτικό τοπίο είναι το κτίριο Turninn στο Ρέικιαβικ.
ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ
Πλήρως εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον και το «Χρυσό Περίπτερο» που βρίσκεται στο Κιότο και αποτελεί ένα από τα παλαιότερα δείγματα ιαπωνικής αρχιτεκτονικής.
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΖΑΜΙ ΤΗΣ DJENNE
Το Μεγάλο Τζαμί της Djenné στο Μάλι είναι το μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο, το οποίο είναι χτισμένο με λάσπη και μπορεί να χωρέσει 3.000 προσκυνητές.
Ο ΧΡΥΣΟΣ ΝΑΟΣ ΣΤΟ AMRITSAR
Ο Χρυσός Ναός στο Amritsar της Ινδίας είναι το κέντρο της Πίστεως των Σιχ και χάρη στην αρχιτεκτονική του κάνει τη νύχτα μέρα στην πόλη.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ NEUSCHWANSTEIN
Το Κάστρο Neuschwanstein στη Βαυαρία της Γερμανίας λέγεται πως ενέπνευσε τον Γουόλτ Ντίσνεϊ για να δημιουργήσει το Κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης.
Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΠΟΛΗ, ΚΙΝΑ
Η Απαγορευμένη Πόλη στην Κίνα θεωρείται ένα από τα θαύματα της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής.
ΜΑΤΣΟΥ ΠΙΤΣΟΥ, ΠΕΡΟΥ
Το διάσημο Μάτσου Πίτσου στις Περουβιανές Άνδεις δεν σταματά να εντυπωσιάζει. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, άρχισε να χτίζεται το 1450.
ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ
Θεωρείται ως ο μοναδικός χώρος λατρείας που η αρχιτεκτονική του μπορεί να συγκριθεί με αυτή του Μπλε Τζαμιού.
ΣΑΓΡΑΔΑ ΦΑΜΙΛΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ
Ο αρχιτέκτοντας Αντόνι Γκαουντί δυστυχώς δεν έζησε για να δει τη Σαγράδα Φαμίλια ολοκληρωμένη – στην πραγματικότητα, είναι ακόμα υπό κατασκευή.
PENLEIGH ΚΑΙ ESSENDON GRAMMAR SCHOOL, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Το Penleigh και Essendon Grammar School στην Μελβούρνη ξεχωρίζει για τη μοντέρνα αισθητική και τα έντονα χρώματά του.
TRINITY COLLEGE
Το Trinity College στο Δουβλίνο αποτελεί ένα από τα υψηλότερης αρχιτεκτονικής πανεπιστήμια στον κόσμο.