Πόσο σημαντική είναι η γλωσσική και πολιτισμική ταυτότητα για τα κωφά άτομα; Το σώμα τις περισσότερες φορές λέει αυτό που δε λένε τα λόγια, αρκεί να έχουμε τα μάτια και την ψυχή μας ανοιχτά. Οι ακούοντες δεν πρέπει να φοβούνται να επικοινωνήσουν με τα κωφά άτομα. Υπάρχει τρόπος και να μιλήσουμε και να διασκεδάσουμε, αρκεί να το θέλουμε όλοι. Η νοηματική γλώσσα, είναι η φυσική γλώσσα των κωφών ατόμων, που καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον κόσμο και δε διαφέρει από τη δική μας σε πλούτο και εύρος.
Βέβαια, το κοινωνικό στίγμα για τους κωφούς δεν υφίσταται στον βαθμό που αναφέρονταν πριν πολλά χρόνια πίσω.
Υπάρχουν όμως στοιχεία κοινωνικού ρατσισμού κάθε φορά που προκύπτουν διλήμματα διαφυλικών σχέσεων, θέσεων εργασίας, οικονομικών προνομίων κ.ά. Τα προβλήματα των κωφών σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με την έλλειψη ίσων ευκαιριών στη μάθηση και την κοινωνικοποίηση, τις διαφοροποιήσεις στην εκπαιδευτική πολιτική ανά χώρα, το διαφορετικό εκπαιδευτικό υπόβαθρο ανά ηλικιακή κατηγορία κωφών και την ανισοκατανομή προνομίων μεταξύ τοπικών κοινοτήτων κωφών εντός και εκτός της χώρας σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι πλάσματα ενός κατώτερου Θεού. Αξίζουν την αγάπη μας, την υποστήριξή μας και βέβαια το δικαίωμα να ζήσουν ευτυχισμένοι όπως όλοι μας.
Επειδή είμαι πολύ ευαισθητοποιημένη με όσους έχουν εκ γενετής φυσικές αδυναμίες θέλησα να δώσω την ευκαιρία σ’ όλους τους αναγνώστες μας να αντιληφθούν μέσω της εξαιρετικής σκηνοθέτιδας Ξένιας Τσιλοχρήστου το θαυμαστό κόσμο των κωφών. Οι προσπάθειες αυτές είναι άξιες επιβράβευσης και επιβάλλεται να τις στηρίζουμε όλοι μας.
Ξένια θα ήθελα να μας συστηθείς.
Ονομάζομαι Ξένια Τσιλοχρήστου και είμαι σκηνοθέτης. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην πανέμορφη πόλη του Βόλου. Σε ηλικία 18 ετών ήρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω και να ασχοληθώ με τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Η έδρα μου είναι πλέον στην Αθήνα.
Ασχολούμαι με την σκηνοθεσία και τη φωτογραφία πάνω από 10 χρόνια. Σπούδασα στο ΙΕΚ Δομή σκηνοθεσία κινηματογράφου τηλεόρασης και έκτοτε εργάζομαι στο αντικείμενό μου.
Πώς αποφάσισες να δημιουργήσεις το ντοκιμαντέρ “LendanEar” που αφορά στους κωφούς;
Πριν δύο χρόνια, είχα την τιμή να βρεθώ σε μια μικρή πόλη της Γαλλίας, τη Foix, σ’ ένα σεμινάριο κινηματογράφου όπου συμμετείχαν κωφοί και ακούοντες κινηματογραφιστές. Αυτή ήταν κι η πρώτη μου εμπειρία με κωφούς καλλιτέχνες. Μεγαλύτερη εντύπωση μου έκανε η έντονη επιθυμία για επικοινωνία και συνεργασία, κυρίως από τους Γάλλους κωφούς κι όχι από τους Γάλλους ακούοντες.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μάθω αρκετά πράγματα για τη ζωή, την κουλτούρα και τα προβλήματα των κωφών στην Γαλλία. Έτσι, λοιπόν, αναρωτήθηκα πώς να κυλά η ζωή των κωφών στην χώρα μας.
Όταν γύρισα αναζήτησα πληροφορίες και αποφάσισα να γίνω εθελόντρια στο 1οdeafestival της Αθήνας. Εκεί γνώρισα το φίλο και συνεργάτη μου, Γαϊτανή Κώστα και με την πολύτιμη βοήθειά του ήρθα σε επαφή με την κοινότητα, όπου και ανακάλυψα ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που είναι άγνωστα σε μας τους ακούοντες.
Ο λόγος που ήθελα να γυρίσω το “LendanEar” ήταν γιατί ήθελα να φέρω σε επαφή τον «κόσμο» των ακουόντων με τον «κόσμο» των κωφών μέσα από τις αφηγήσεις και τις εμπειρίες των ατόμων που ανήκουν στην κοινότητα ή έχουν έρθει σε επαφή μαζί τους προβάλλοντας πραγματικά στοιχεία και γεγονότα από την καθημερινή ζωή τους, το χώρο της εκπαίδευσης, την ψυχαγωγία αλλά και παρουσιάζοντας προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν όντας μέλη της ελληνικής κοινωνίας.
Τι μήνυμα ήθελες να περάσεις σε όσους δουν το “LendanEar”;
Βλέποντας το ντοκιμαντέρ είναι σημαντικό κανείς να κρατήσει ό,τι μπορεί. Όλοι πρέπει να αντιλαμβανόμαστε πως οι κωφοί έχουν μια αντικειμενική δυσκολία ζώντας χωρίς μια αίσθηση αλλά είναι κάτι πέρα απ’ αυτό. Είναι οι μικρές καθημερινές δραστηριότητες, που εμείς οι ακούοντες τις θεωρούμε δεδομένες.
Αναρωτήθηκε κανείς μας πώς ενημερώνεται ένας κωφός όταν κάποιος φτάνει σπίτι του ή ακόμα πιο σημαντικά ζητήματα, πώς θα καλέσει ένα ασθενοφόρο; Αλλά είναι και η διαφορετική κουλτούρα που δημιουργείται μέσα από την δομή της γλώσσας. Είναι ένας άλλος κόσμος, με ελλείψεις «ναι», αλλά και προτερήματα που δεν έχουμε εμείς οι ακούοντες.
Ξένια πες μας πώς γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ
Το Lend An Ear, είναι μια ολόκληρη κουλτούρα που επιβιώνει και καλλιεργείται μέσα σ’ έναν κόσμο γεμάτο από ήχους. Μία πραγματικότητα για πολλούς άγνωστη.
Το ντοκιμαντέρ βασίζεται σε συνεντεύξεις τόσο κωφών όσο και ακουόντων ατόμων, οι οποίοι δέχτηκαν εθελοντικά να συμμετέχουν, αποκαλύπτοντας τα βιώματά τους, είτε όντας στην κοινότητα των κωφών είτε ερχόμενοι σ’ επαφή μαζί της.
Επιπλέον, περιέχει κάποια στοιχεία μυθοπλασίας τα οποία βασίζονται πάνω σε πραγματικά γεγονότα. Το «LendanEar» προσπαθεί να καλύψει στο μέγιστο δυνατό τις θεματικές που απασχολούν την κοινότητα των κωφών όσο και να δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες στους ακούοντες θεατές, που δεν είναι εξοικειωμένοι με την κοινότητα αυτή.
Ιδιαίτερα, στέκεται σε ζητήματα τα οποία αφορούν την νοηματική γλώσσα και την κουλτούρα της κοινότητας που οι ακούοντες δε γνωρίζουν την ύπαρξή τους. Το ντοκιμαντέρ είναι υποτιτλισμένο τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική γλώσσα καθώς, μεγάλο μέρος των συνεντεύξεων είναι στην νοηματική γλώσσα.
Ποιος ήταν ο στόχος σου;
Απώτερος σκοπός οι κόσμοι μας να έρθουν πιο κοντά, κάτι που γίνεται και μέσα από τον κινηματογράφο, τουλάχιστον κατά την διάρκεια προβολής του ντοκιμαντέρ.
Πού μπορούμε να δούμε το εν λόγω ντοκιμαντέρ;
Σε πρώτη πανελλήνια προβολή θα παρουσιαστεί στον κινηματογράφο “Τριανόν” το Σάββατο 22/9/18 στις 17:00. Η είσοδος είναι ελεύθερη και η διάρκεια του ντοκιμαντέρ είναι 52′.
Ταυτότητα:
- Σενάριο – Σκηνοθεσία: Τσιλοχρήστου Ξένια
- Έπαιξαν: Μαρίνα Κονταρίνη, Ευγενία Γαλάνη
- Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ηλιόπουλος Θοδωρής
- Ηχοληψία: Κώστας Γαϊτανής
- Μουσική Επιμέλεια: Στράτος Γιαννατσής “Verticality “
- Οργάνωση Παραγωγής: Κώστας Γαϊτανής
- Μοντάζ: Θοδωρής Ηλιόπουλος
- Γραφιστική Επιμέλεια Αφίσας: Μαρία Χριστοπούλου
- Βοηθός Σκηνοθέτη: Δραμιτηνού Όλια
- Βοηθός Παραγωγής:Μάρα Βιδάλη
Α’ Κάμερα: Θοδωρής Ηλιόπουλος Β’ Κάμερα: Σοφία Τοττού Γ’ Κάμερα: Απόστολος Λεμπέσης
- Ανεξάρτητη Παραγωγή: Ξένια Τσιλοχρήστου
- Υπεύθυνος Διερμηνέας: Αντώνης Χριστοφόρου
- Επιμέλεια Αγγλικού Υποτιτλισμού – Μετάφραση:
- Μαρία Αναγνωστοπούλου, Ειρήνη Νιαμουάια Οντούλ, ΧρήστοςΤζουβάρας, ΜάρωΤσιαμπά, Αναστασία Χατζηλένα
- Διερμηνείς: Γεωργία Καλλιμάνη, Σοφία Ρομπόλη, Ροζαλία Φουντά“, Lend An Ear “