Η προπαγάνδα των κομμάτων ή πιο κομψά η επικοινωνιακή διαχείριση της τυπικής εξόδου από τα μνημόνια επιχειρεί να συσκοτίσει το θέμα και να προβάλλει εκείνο που συμφέρει σε κάθε πολιτικό σχηματισμό.
Όμως, εκτός από τις δηλώσεις, τις ανακοινώσεις, την πολεμική και τις κραυγές, υπάρχει και η απτή πραγματικότητα. Και τι λέει αυτή;
Σχηματικά λέει πως τελειώνει μία ιστορικά επώδυνη, άθλια περίοδος και ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο. Η Ελλάδα τυπικά με βάση τα ισχύοντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται μία χώρα με πλήρη δικαιώματα πλην δύο. Το πρώτο είναι η υποχρέωση να πετυχαίνει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% και το δεύτερο να ελέγχεται κάθε τρεις μήνες αντί για έξι για την επίτευξη των στόχων για τα δημόσια οικονομικά.
Ποια είναι όμως η πλήρης και ολόκληρη αλήθεια που θα αρχίσουμε να βιώνουμε από την Τρίτη 21 Αυγούστου.
Πρώτον η χώρα θα πάρει πίσω ένα μέρος της εθνικής κυριαρχίας που είχε εκχωρήσει στους Ευρωπαίους δανειστές και στα μνημόνια. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως οι ελληνικές κυβερνήσεις θα αποφασίζουν κυρίαρχα για τις πολιτικές που θα εφαρμόζουν, για τα μέτρα που παίρνουν. Βεβαίως, όπως προαναφέρθηκε υπάρχει η δέσμευση να επιτυγχάνει η χώρα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% ως το 2022 και μικρότερα στο μέλλον.
Επίσης, υπάρχει η δέσμευση να προωθηθούν μεταρρυθμίσεις σε έξι τομείς, για τους οποίους η Ελλάδα ανέλαβε συγκεκριμένες δεσμεύσεις στη συμφωνία του Eurogroup της 22ας Ιουνίου. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η δημοσιονομική πολιτική και η δημοσιονομική διαρθρωτική πολιτική, η κοινωνική πρόνοια, η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, οι αγορές εργασίας και προϊόντων, και η δημόσια διοίκηση.
Δεύτερον. Η χώρα θα βρίσκεται σε αυξημένη επιτήρηση. Βεβαίως. Και ξέρετε ποια είναι αυτή η αυξημένη επιτήρηση; Ο έλεγχος τέσσερις φορές το χρόνο αντί για δύο που ισχύει για τις άλλες χώρες που βγήκαν από τα μνημόνια.
Δηλαδή θα έρχονται η Κομισιόν, ο ESM, η ΕΚΤ και ενδεχομένως το ΔΝΤ και θα ελέγχουν αν προχωρούν κανονικά η υλοποίηση των πολιτικών για τα πλεονάσματα και για τις μεταρρυθμίσεις που προαναφέρθηκαν.
Θα μπορούσαν οι προαναφερόμενοι έλεγχοι να χαρακτηριστούν ως αυστηρή επιτήρηση ή ακόμα τέταρτο μνημόνιο;
Ο καθένας το χαρακτηρίζει όπως θέλει. Όμως, σε σχέση με το παρελθόν οι δανειστές δεν θα μπορούν να στερήσουν δόσεις ή να απειλήσουν με τη στέρηση δόσεων, γιατί δεν θα υπάρχουν δόσεις.
Θα μπορούν, λένε, να επηρεάσουν την έξοδο στις αγορές με αρνητικές εκθέσεις. Πολύ πιθανό και αληθινό. Ομως, υπάρχει μία μεγάλη διαφορά. Η Ελλάδα έχει το μαξιλάρι των 24,1 δισ. ευρώ και για δύο χρόνια δεν θα χρειάζεται να βγει στις αγορές αν οι συνθήκες δανεισμού δεν επιτρέπουν, τα επιτόκια είναι υψηλά και ο δανεισμός ακριβός.
Η μεγάλη απόδειξη της αλλαγής είναι η απάντηση που θα δοθεί στην περικοπή των συντάξεων και στη μείωση του αφορολογήτου. Είναι εφικτό η ελληνική κυβέρνηση να μην εφαρμόσει αυτούς τους δύο νόμους;
Υπάρχουν εκείνοι που λένε πως όχι γιατί έχουν αναληφθεί δεσμεύσεις. Όμως, η απάντηση από την άλλη πλευρά είναι πως δεν υπάρχει καμία δέσμευση γιατί η περικοπή των συντάξεων και η μείωση του αφορολόγητου δεν περιλαμβάνονται στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο Eurogroup της 22ας Ιουνίου.
Ποια είναι η αλήθεια; Η αλήθεια λοιπόν είναι πως το ΔΝΤ πιέζει να εφαρμοστούν οι δύο νόμοι, αλλά όπως είπαμε το Ταμείο δεν μπορεί πλέον να επιβάλλει τις επιλογές του.
Η αλήθεια είναι πως αν η ελληνική κυβέρνηση καταφέρει να συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό του 2019 πειστικά ισοδύναμα τα οποία θα επιτρέψουν να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019, τότε οι συντάξεις δεν θα κοπούν. Συνεπώς όλη η ευθύνη ανήκει πλέον στην κυβέρνηση και οι αντιπολιτευόμενοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι οι πολιτικές συνέπειες στην περίπτωση που περικοπούν οι συντάξεις.
Μία πολύ σημαντική εξέλιξη για την επόμενη ημέρα, όπως προκύπτει από όσα προαναφέραμε, είναι πως οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν θα μπορούν να κρυφτούν πίσω από την τρόικα ή από τους Θεσμούς και να μεταθέσουν σε αυτούς την ευθύνη για τις δικές τους αστοχίες και αδυναμίες.
Οι πολίτες θα γνωρίζουμε καθαρά ποιος είναι υπεύθυνος και θα γνωρίζουμε επίσης ποιον θα πρέπει να τιμωρήσουμε ή να επιβραβεύσουμε.
Τέλος αν ρωτήσετε από τι θα εξαρτηθεί το μέλλον μας η απάντηση είναι το τετράπτυχο: Επενδύσεις και ανάπτυξη, μεταρρυθμίσεις για να γίνει ανταγωνιστική, πάταξη της τεράστιας φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής, αποκατάσταση των μνημονιακών αδικιών από τις καταστροφικές πολιτικές.