Το γλαύκωμα μπορεί να είναι στην πραγματικότητα μια αυτοάνοση πάθηση, ανακοίνωσαν επιστήμονες στις ΗΠΑ μετά από έρευνες σε πειραματόζωα. Αν αυτό το απρόσμενο εύρημα επιβεβαιωθεί, τότε πιθανώς ανοίγει ο δρόμος για νέου τύπου και πιο αποτελεσματικές αυτοάνοσες θεραπείες.
Το γλαύκωμα είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία μη αναστρέψιμης απώλειας της όρασης σε όλο τον κόσμο, για σχεδόν 70 εκατομμύρια ανθρώπους. Περίπου ένας άνθρωπος στους 50 (το 2%) άνω των 40 ετών μπορεί να διαγνωσθεί με γλαύκωμα, το οποίο όμως παραμένει μέχρι σήμερα λίγο μυστήριο. Ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για τη συγκεκριμένη πάθηση που οδηγεί έως την τύφλωση, κάνοντας σταδιακή ζημιά στον αμφιβληστροειδή και στο οπτικό νεύρο, το οποίο μεταφέρει τις πληροφορίες από το μάτι στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου ΜΙΤ και του Νοσοκομείου Eye and Ear της Μασαχουσέτης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, μετά από μελέτες σε ποντίκια, διαπίστωσαν ότι τα Τ-λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος των ζώων ευθύνονταν για την προοδευτική εκφύλιση του αμφιβληστροειδούς φακού, που παρατηρείται στο γλαύκωμα. Αυτά τα κύτταρα του αμυντικού συστήματος του οργανισμού φαίνεται να επιτίθενται στα νευρωνικά κύτταρα του αμφιβληστροειδούς μετά την επαφή τους με βακτήρια που ζουν στο σώμα.
«Τα ευρήματά μας ανοίγουν μια νέα προσέγγιση για την πρόληψη και τη θεραπεία του γλαυκώματος», δήλωσε ο καθηγητής βιολογίας του ΜΙΤ Ζιαντζού Τσεν.
Ένας από τους σοβαρότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση γλαυκώματος είναι η αυξημένη πίεση στο μάτι, κάτι που συχνά συμβαίνει σε ηλικιωμένους ανθρώπους. Η πάθηση συχνά περνά απαρατήρητη στα αρχικά στάδιά της και οι ασθενείς διαγιγνώσκονται, όταν πια η καταστροφή πολλών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς έχει συντελεσθεί ανεπιστρεπτί.
Οι περισσότερες υφιστάμενες θεραπείες εστιάζονται στο να μειώσουν την ενδοφθάλμια πίεση, όμως σε πολλούς ασθενείς συνεχίζεται η επιδείνωση ακόμη και μετά την αποκατάσταση της πίεσης στα φυσιολογικά επίπεδα. Επιπλέον -και ακόμη πιο περίεργο- μερικοί άνθρωποι έχουν γλαύκωμα χωρίς να έχουν καθόλου αυξημένη πίεση στα μάτια τους.
Αυτό ακριβώς οδήγησε τους ερευνητές στις ΗΠΑ στη σκέψη ότι κάτι άλλο τροφοδοτεί την επιδείνωση της πάθησης και το πρώτο πράγμα που τους ήλθε στο μυαλό, ήταν κάποια αυτοάνοση αντίδραση. Η μελέτη στα πειραματόζωα φάνηκε να επιβεβαιώνει τις υποψίες τους. Η υπερβολική ανάπτυξη Τ-κυττάρων στο μάτι, ως αντίδραση του οργανισμού σε ορισμένα βακτήρια, έχει ως παρενέργεια στη συνέχεια να καταστρέφονται πολύτιμα για την όραση κύτταρα του ματιού.
Ακόμη, όταν τα εν λόγω Τ-κύτταρα απομακρύνθηκαν από τα πειραματόζωα, αυτά δεν πάθαιναν γλαύκωμα, παρόλο που τα ζώα είχαν υψηλή πίεση. Από την άλλη, όταν οι ερευνητές επιχείρησαν να προκαλέσουν γλαύκωμα σε ποντίκια που δεν είχαν καθόλου βακτήρια στο σώμα τους, αυτό κατέστη αδύνατο.
Επιπλέον, η ανακάλυψη στη συνέχεια -μετά από σχετική έρευνα- ότι οι ασθενείς με γλαύκωμα έχουν πενταπλάσια επίπεδα των συγκεκριμένων ανοσοκυττάρων, ήλθε να ενισχύσει τις υποψίες ότι η νόσος έχει αυτοάνοσο υπόβαθρο, κάτι που όμως πρέπει να επιβεβαιωθεί από μελλοντικές έρευνες.