Βιβλίο

«Ημερήσια Διάταξη»: ένα μυθιστόρημα για τη φύση και τη λειτουργία του ναζισμού

O Eric Vuillard αφηγείται το παρασκήνιο της προσάρτησης της Αυστρίας από τα στρατεύματα του Χίτλερ.

Το μυθιστόρημα «Ημερήσια διάταξη» τιμήθηκε πέρσι με το σημαντικό λογοτεχνικό βραβείο Goncourt.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

12 Μαρτίου 1938: Στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται η προσάρτηση της Αυστρίας. Τα επίκαιρα απαθανάτισαν μια εικόνα μηχανοκίνητων στρατευμάτων, τρομερής ισχύος, την εικόνα μιας σύγχρονης εκδοχής της ειμαρμένης.

Ωστόσο, πίσω από τη στομφώδη προπαγάνδα του Γκαίμπελς υπήρξε ένας πόλεμος-αστραπή της συμφοράς, με τα πάντσερ ακινητοποιημένα, λόγω μηχανικής βλάβης, στους αυστριακούς δρόμους… Βρισκόμαστε πολύ μακριά από τον μύθο! Η ιστορία των παρασκηνίων της εγκαθίδρυσης του ναζιστικού καθεστώτος, ένα σύμφυρμα από πραξικοπηματικές ενέργειες και ωραία λόγια, μια σειρά από οργίλες τηλεφωνικές κλήσεις και χονδροειδείς απειλές, φανερώνει μια εντελώς διαφορετική πλευρά, πολύ λιγότερο ένδοξη.

Η σκωπτική παρουσίαση αυτής της πραγματικότητας είναι αριστουργηματική. Η ορμητική αφήγηση συγκλονίζει. Η γραφή του Eric Vuillard αποκαθιστά στην αλληλουχία των γεγονότων το πραγματικό (ευτελές και αξιοθρήνητο) συναισθηματικό της φορτίο, το εύθραυστο της στιγμής. Ο συγγραφέας θέλει να μας θυμίσει ότι τις περισσότερες φορές αυτό που καθιστά κάποιον αήττητο δεν είναι οι περιστάσεις, αλλά η δική μας συναίνεση και οι συμβιβασμοί των ισχυρών. Γιατί η καταστροφή δεν είναι πάντοτε μοιραία..

Διαβάζουμε ένα απόσπασμα

«Εκείνη τη στιγμή, ο Σουσνίγκ, ο Αυστριακός δικτατορίσκος, παίζει το τελευταίο του χαρτί. Ω, θα έπρεπε, όμως, να ξέρει ότι σε κάθε παρτίδα υπάρχει ένα κρίσιμο σημείο πέρα από το οποίο γίνεται πια  αδύνατον να ρεφάρεις· το μόνο που σου μένει να κοιτάζεις τον αντίπαλο να ανοίγει τα δυνατά χαρτιά του το ένα πίσω απ’ τ’ άλλο και να μαζεύει όλες τις μπάζες: τις ντάμες, τους ρηγάδες, όλα όσα δεν ήξερες να τα παίξεις την κατάλληλη στιγμή και που τα κράτησες αγωνιωδώς πάνω σου, με την ελπίδα να μην τα χάσεις. Γιατί ο Σούσνιγκ δεν είναι τίποτα. Δεν φέρνει μαζί του τίποτα, δεν είναι φίλος κανενός, δεν είναι ελπίδα κανενός.

Έχει μάλιστα όλα τα πιθανά ελαττώματα, ο Σούσνιγκ, την έπαρση της αριστοκρατίας και πολιτικές αντιλήψεις εντελώς οπισθοδρομικές. Όποιος τέθηκε επικεφαλής, οχτώ χρόνια πριν, μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης καθολικών νέων, όποιος χόρεψε πάνω στο πτώμα της ελευθερίας, δεν μπορεί να ελπίζει ότι αυτή θα σπεύσει ξαφνικά να τον βοηθήσει! Ούτε μια ηλιαχτίδα δεν θα τρυπήσει ξάφνου το σκοτάδι του, ούτε ένα χαμόγελο δεν θα σχηματιστεί στο πρόσωπο του φαντάσματος, ώστε να τον ενθαρρύνει να εκπληρώσει το τελευταίο του καθήκον. Ούτε μια μαρμάρινη λέξη δεν θα βγει από το στόμα του, ούτε ίχνος ευμένειας, ούτε σταγονίτσα φωτός, τίποτα.

Τα δάκρυα δεν θα πλημμυρίσουν το πρόσωπό του. Δεν είναι παρά ένας χαρτοπαίχτης ο Σούσνιγκ, ένας αποτυχημένος μηχανορράφος· φαίνεται, μάλιστα, ότι πίστεψε στην ειλικρίνεια του γείτονά του, του Γερμανού, στην εντιμότητα της συμφωνίας, την οποία, εντούτοις, μόλις του είχαν αποσπάσει. Κάπως αργά τον πιάνει η ανησυχία· επικαλείται τις θεές που χλεύασε, διεκδικεί γελοίες υποσχέσεις για μιαν ανεξαρτησία ήδη νεκρή. Δεν θέλησε να δει την αλήθεια κατάματα. Αλλά να την τώρα που έρχεται εκείνη σ’ αυτόν, σε απόσταση αναπνοής, φριχτή, αναπόφευκτη. Και του πετάει στα μούτρα το οδυνηρό μυστικό των συμβιβασμών του».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Eric Vuillard γεννήθηκε το 1968 στη Λυόν της Γαλλίας. Σπούδασε νομικά, πολιτικές επιστήμες και φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει ποιήματα και μυθιστορήματα κι έχει σκηνοθετήσει δύο ταινίες. Το μυθιστόρημα «Ημερήσια Διάταξη» τιμήθηκε με το λογοτεχνικό βραβείο Goncourt 2017.

ΤΙΤΛΟΣ: Ημερήσια Διάταξη

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Eric Vuillard

Μετάφραση: Μανώλης Πιμπλής

Εκδόσεις Πόλις

Σελ.: 160

Τιμή: 14,00 €

 

Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο