Ο Άγιος Παντελεήμων γεννήθηκε στη Νικομήδεια. Γονείς του ήταν ο Ευστόργιος, ειδωλολάτρης γνωστός σε ολόκληρη τη Βιθυνία, και η χριστιανή Ευβούλη.
Η μητέρα του πέθανε πρόωρα και ο πατέρας του τον μόρφωσε, στοχεύοντας να τον αναδείξει αξιωματούχο στην αυλή του αυτοκράτορα Μαξιμίνου. Εκτός από την ελληνική παιδεία, όμως, ο Παντελεήμων ειδικεύτηκε και στην ιατρική από τον γιατρό Ευφρόσυνο.
Αργότερα γνωρίστηκε με τον χριστιανό ιερέα Ερμόλαο, που τον κατήχησε στο Χριστιανισμό και τον βάφτισε.
«Κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα» – Από πού βγήκε η φράση
Φυσικά, ο άγνωστος σφετεριστής του Άγιου, δεν έκανε κανένα θαύμα. Ωστόσο, επειδή η παρουσία του δεν ήταν ενοχλητική, οι ντόπιοι τον άφηναν να λέει ό,τι ήθελε. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η φήμη του να εξαπλωθεί.
Έτσι, άνθρωποι που έπασχαν από κάποια πάθηση ή ασθένεια πήγαιναν στο συγκεκριμένο χωριό προς αναζήτηση του άγνωστου αυτού προσώπου που ισχυρίζονταν ότι ήταν ο Άγιος Παντελεήμονας.
Ο αριθμός των ανθρώπων που ήθελαν να φτάσουν στο χωριό της Κυνουρίας, ήταν τέτοιος, που βλέποντάς τους στα διαφορά χωριά, αναφωνούσαν «κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα».