Ιερό Δισκοπότηρο: Η ιστορία του τροπαίου του Champions League

Το βλέπεις να στέκεται επιβλητικό, περιμένοντας τον επόμενο αρχηγό της εκάστοτε πρωταθλήτρια Ευρώπης να το πάρει στα χέρια του. Κάθε Σεπτέμβρη, οι 32 ομάδες που ξεκινούν στους ομίλους του Champions League ονειρεύονται να είναι εκείνες που θα το βάλουν στην τροπαιοθήκη τους.

Το τρόπαιο του Champions League είναι τόσο όμορφο, όσο και η διοργάνωση την οποία αντιπροσωπεύει. Η απόλυτη φαντασίωση κάθε ποδοσφαιριστή ή επίδοξου ποδοσφαιριστή στον κόσμο, έχει ύψος 73.5 εκατοστά και ζυγίζει 8.5 κιλά.

Το χαρακτηριστικό της, είναι οι μεγαλοπρεπείς λαβές που μοιάζουν με πεταχτά αυτιά, ομοιότητα που έχει δώσει στο κύπελλο και τις «χαϊδευτικές» του ονομασίες σε πολλές χώρες. «La Orejona», στα ισπανικά. «Old Big Ears», στα αγγλικά. «Henkelpott» («η κούπα με τα χερούλια») στα γερμανικά, μια και μιλάμε για «εμφύλιο» ανάμεσα σε Μπάγερν και Ντόρτμουντ.

Η ιστορία πίσω από την “κούπα με τα μεγάλα αυτιά”

Το πιο σημαντικό διασυλλογικό τρόπαιο στον κόσμο, έχει όμως τη δική του μεγάλη ιστορία. Που ξεκινά, -όπως και αυτή του ίδιου του θεσμού που λέγεται Κύπελλο Πρωταθλητριών – από τη Γαλλία και πιο συγκεκριμένα από τα γραφεία της «L’ Equipe.

Ήταν ο Γκαμπριέλ Ανό, διευθυντής της μεγάλης γαλλικής εφημερίδας, ο οποίος συνέλαβε την ιδέα για μία διοργάνωση ανάμεσα στις πρωταθλήτριες ομάδες των ευρωπαϊκών χωρών, η οποία θα αναδείκνυε την κορυφαία ομάδα της Γηραιάς Ηπείρου κάθε χρόνο.

Η ίδια η «L’ Equipe» δώρισε στην ΟΥΕΦΑ και το πρώτο τρόπαιο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, το οποίο απονέμονταν στους πρωταθλητές Ευρώπης από το 1956 έως το 1966. Ήταν ένα απλό ασημένιο τρόπαιο χωρίς ιδιαίτερα μεγαλοπρεπή χαρακτηριστικά.

Πριν τη σεζόν 1968/69, η ευρωπαϊκή ομοσπονδία θέσπισε τον κανόνα που ισχύει μέχρι και σήμερα: κάθε ομάδα που κατακτά το Πρωταθλητριών πέντε φορές συνολικά ή τρεις χρονιές συνεχόμενες, δικαιούται να κρατήσει το πρωτότυπο κύπελλο για πάντα στην τροπαιοθήκη της. Έτσι, η ΟΥΕΦΑ το 1969 απέστειλε αναδρομικά την πρώτη έκδοση της κούπας στη Μαδρίτη, ώστε η Ρεάλ να την τοποθετήσει στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» σε ανάμνηση της κατάκτησης των πέντε πρώτων διοργανώσεων (1956-60).

Ένα “παζλ” που θα άρεσε σε όλους τους Ευρωπαίους

Η ιστορία της κούπας που γνωρίζουμε σήμερα, ξεκινά το 1967, όταν η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε την κατασκευή ενός νέου τροπαίου που θα αντικαθιστούσε αυτό της «L’ Equipe», το οποίο είχε θεωρηθεί ξεπερασμένο. Ο τότε γενικός γραμματέας της ομοσπονδίας, Χανς Μπάνγκερτερ, ανέθεσε το έργο του σχεδιασμού και της κατασκευής σε έναν ειδικό από τη Βέρνη, ονόματι Γιργκ Στάντελμαν, ο οποίος αμείφθηκε με το ποσό των 10.000 ελβετικών φράγκων (περίπου 6.500 ευρώ σε σημερινά χρήματα).

«Πήγα με τον πατέρα μου Χανς στο γραφείο του Μπάνγκερτερ και γεμίσαμε το πάτωμα με σχέδια. Ο Μπάνγκερτερ άρχισε να σχολιάζει. ”Αυτή η βάση θα αρέσει στους Βούλγαρους”, ”οι Ισπανοί θα το ήθελαν έτσι”, ”οι Ιταλοί θα το προτιμούσαν κάπως αλλιώς” και ”οι Γερμανοί θα το σχεδίαζαν με αυτόν τον τρόπο”. Το σχέδιο λοιπόν προέκυψε σαν ένα παζλ, αποτελούμενο από πολλά διαφορετικά κομμάτια. Ίσως γι’ αυτό και αρέσει σε όλους τους φίλους του ποδοσφαίρου», θυμάται ο Στάντελμαν.

Σκωτσέζος ο πρώτος που το σήκωσε

Μετά την οριστικοποίηση του σχεδίου, την υλοποίησή του ανέλαβε ο αργυροχόος Φρεντ Μπένινγκερ, ο οποίος χρειάστηκε 340 ώρες για να κάνει το σχέδιο πραγματικότητα. Η «κούπα με τα μεγάλα αυτιά» ήταν έτοιμη στην ώρα της για τον τελικό του 1967 και ο αρχηγός της Σέλτικ Μπίλι ΜακΝιλ ήταν αυτός που είχε την τιμή να την σηκώσει για πρώτη φορά, στις 25 Μαΐου εκείνης της χρονιάς, στον ουρανό της Λισσαβώνας μετά τη νίκη επί της Ίντερ.

Αυτοί που το κράτησαν για πάντα

Το πρώτο τρόπαιο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών κοσμεί για πάντα την τροπαιοθήκη της Ρεάλ στο «Μπερναμπέου», ωστόσο τέσσερις ομάδες έχουν καταφέρει να κρατήσουν την επόμενη έκδοση του τροπαίου μόνιμα στα δικά τους μουσεία, σύμφωνα με τις επιταγές της ΟΥΕΦΑ.

Το 1973 το κατάφερε ο Άγιαξ, μετά την τρίτη συνεχόμενη κατάκτησή του, ενώ το 1976 τους Ολλανδούς μιμήθηκε η Μπάγερν Μονάχου, που κράτησε για πάντα το τρόπαιο μετά από ένα χατ-τρικ τίτλων.

Το 1994, μετά τον τελικό της Αθήνας και τον θρίαμβο επί της Μπαρτσελόνα με 4-0, η Μίλαν συμπλήρωσε πέντε τρόπαια και έβαλε την κούπα για πάντα στη δική της τροπαιοθήκη.

Έντεκα χρόνια μετά, η Λίβερπουλ πήρε το δικό της πέμπτο Κύπελλο Πρωταθλητριών στον επικό τελικό απέναντι στη Μίλαν και έβαλε το τρόπαιο για πάντα σε περίοπτη θέση του μουσείου του «Άνφιλντ».

Από τη σεζόν 2000-01, Ρεάλ, Άγιαξ, Μπάγερν, Μίλαν και Λίβερπουλ, φέρουν στο αριστερό μανίκι της φανέλας τους για τα ευρωπαϊκά παιχνίδια το ειδικό ραφτό σήμα «Badge of Honour», που απεικονίζει την κούπα του Τσάμπιονς Λιγκ και από πάνω τον αριθμό που αντιπροσωπεύει τις συνολικές κατακτήσεις.

Επίσης, από το 2004-05, ο εκάστοτε νικητής του Τσάμπιονς Λιγκ, την επόμενη σεζόν αντί του κανονικού εμβλήματος του θεσμού που φέρουν στην εμφάνισή τους οι υπόλοιπες ομάδες, φέρει ειδικό σήμα που υπενθυμίζει την κατάκτηση της προηγούμενης χρονιάς.

Τι ισχύει σήμερα

Η κούπα που θα διεκδικήσουν το Σάββατο Ρεάλ Μαδρίτης και Λίβερπουλ, κατασκευάστηκε το 2006. Από τότε το όνομα του πρωταθλητή Ευρώπης χαράσσεται πάνω στο τρόπαιο επί τόπου με τη λήξη του τελικού.

Πλέον, σύμφωνα με τον κανονισμό της ΟΥΕΦΑ για το Τσάμπιονς Λιγκ (άρθρο 5.01, παράγραφος ΙΙΙ), το αυθεντικό τρόπαιο παρουσιάζεται στον νικητή την ημέρα του τελικού και στη συνέχεια επιστρέφει προς φύλαξη από την ευρωπαϊκή ομοσπονδία, μέχρι να υπάρξει ο επόμενος νικητής πέντε τροπαίων ή τριών συνεχόμενων που θα το κρατήσει για πάντα.

Η εκάστοτε πρωταθλήτρια Ευρώπης ομάδα λαμβάνει ένα ακριβές αντίγραφο σε φυσικό μέγεθος για την τροπαιοθήκη της, ενώ έχει το δικαίωμα να κατασκευάσει όσα αντίγραφα επιθυμεί με δική της πρωτοβουλία, υπό δύο όρους: πρώτον, να αναγράφουν ότι πρόκειται για αντίγραφα και δεύτερον, να μην ξεπερνούν το 80% του φυσικού μεγέθους της κούπας.

Όσον αφορά τα μετάλλια, ο νικητής παραλαμβάνει 40 χρυσά και ο ηττημένος ισάριθμα ασημένια, με τους κανονισμούς της ΟΥΕΦΑ να απαγορεύουν την παραγωγή επιπροσθέτων μεταλλίων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Σαν σήμερα: Η Μίλαν «ξορκίζει» την Κωνσταντινούπολη με το τρόπαιο στην Αθήνα (vid)