Η ηχηρή παραίτηση Σακελλαρίου βαθαίνει την κρίση στη δικαιοσύνη

Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε η απόφαση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Νίκου Σακελλαρίου, να παραιτηθεί. Η ανακοίνωση αυτή ήρθε λίγο πριν την συνταξιοδότησή του (σ.σ. στις 30 Ιουνίου 2018). Ο παραιτηθείς εξέφρασε τη αντίθεσή του για τις λανθασμένες διαρροές προς τον Τύπο ότι η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε σε διάσκεψη, ως συνταγματικό τον νόμο Κατρούγκαλου, με τον οποίο περικόπτονται οι συντάξεις.

Η παραίτηση Σακελλαρίου που προκάλεσε αμηχανία στην κυβέρνηση και τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, κατά πολλούς, αποτελεί σαφή ένδειξη ότι η κατάσταση που επικρατεί στη Δικαιοσύνη εμφανίζει δυσλειτουργίες πολιτειακής φύσεως και παθογένειες που καθιστούν την εκκαθάριση σημαντικών υποθέσεων δύσκολη.

Σε κάθε περίπτωση, μετά την παραίτηση Σακελλαρίου που είχε επιλεγεί από τη σημερινή κυβέρνηση πριν από τρία χρόνια και η θητεία του έληγε τέλη Ιουνίου, καθήκοντα προέδρου θα εκτελεί ο αρχαιότερος αντιπρόεδρος του δικαστηρίου Αθ. Ράντος, ενώ οι διασκέψεις για κρίσιμες υποθέσεις θα συνεχιστούν κανονικά. Ομως, η πρόωρη παραίτηση Σακελλαρίου οδηγεί την κυβέρνηση σε πλήρωση της νευραλγικής θέσεως του προέδρου του ΣτΕ ίσως και νωρίτερα από το συνταγματικώς θεσμιζόμενο (προσεχή Ιούλιο), με τις διεργασίες για τον διάδοχο του κ. Σακελλαρίου να βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη.

Σε ό,τι αφορά τώρα την ουσία της κρίσης για το σύνολο του ν. Κατρούγκαλου (ασφαλιστικές ρυθμίσεις και περικοπές συντάξεων για την αρχή του 2019), το ανώτατο δικαστήριο αναμένεται να συνεχίσει τις διασκέψεις, ενώ ο ίδιος ο κ. Σακελλαρίου, στη γραπτή του δήλωση, έλαβε δημόσια θέση για το θέμα των συντάξεων, τονίζοντας ότι οι μέχρι τώρα περικοπές είναι μεγάλες και προβλέποντας πως «υπάρχει πλέον ορατός κίνδυνος περαιτέρω μειώσεως του ύψους των απονεμομένων συντάξεων, με τελικό αποτέλεσμα την πλήρη εξαθλίωση όλων των συνταξιούχων». Η δημόσια τοποθέτηση Σακελλαρίου για το θέμα των συντάξεων προκάλεσε αίσθηση, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣτΕ επισήμανε με νόημα «ότι έχουν γνώσιν οι φύλακες» και ότι «οι δικαστικοί λειτουργοί του ΣτΕ θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων». Αλλωστε, ο κ. Σακελλαρίου στη δήλωσή του αναφέρθηκε επί μακρόν στις θέσεις του κατά των μνημονίων και στις προσπάθειες του ιδίου, αλλά και του δικαστηρίου να εξισορροπηθούν απώλειες σε δικαιώματα, μισθούς και αποδοχές, από την εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, ενώ έκλεισε την επιστολή του με τη φράση «υπάρχουν δικασταί εις τας Αθήνας».

Αιχμές από τον υπουργό Δικαιοσύνης

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Σταύρος Κοντονής έκανε αποδεκτή την παραίτηση. Σε ανακοίνωση του ο κ. Κοντονής επισημαίνει ότι η παραβίαση δικονομικών κανόνων όσον αφορά στη διαδικασία έκδοσης δικαστικών αποφάσεων και δη η παραβίαση του δικαστικού απορρήτου και των διαμειβομένων σε κεκλεισμένων των θυρών διασκέψεις, το οποίο θέτει στην επιστολή παραίτησής του και ο κ. Σακελλαρίου, «υποβαθμίζει κατάφωρα τον θεσμό της Δικαιοσύνης και δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά στους πολίτες».

Ο υπουργός Δικαιοσύνης καλεί τους δικαστικούς λειτουργούς «να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να συνεχίσουν το έργο τους απρόσκοπτα, περιφρουρώντας το κύρος του θεσμού που υπηρετούν και θωρακίζοντας με τη συμπεριφορά τους δικονομικούς κανόνες που είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν απαρεγκλίτως».

Αιχμηρός απέναντι στα όσα ανέφερε ο Κ. Σακελλαρίου είναι και υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς. Σε ανάρτηση του στο twitter ο κ. Παππάς αναφέρεται στο επιχείρημα του κ. Σακελλαρίου περί διαρροών, ανεβάζοντας ένα βίντεο από διαρροές απόφασης του ΣτΕ στο νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες. 

Ποιοι αναλαμβάνουν τα καθήκοντά του 

Μετά την παραίτηση κι έως ότου το υπουργικό συμβούλιο αποφασίσει για τον διορισμό του νέου προέδρου του ΣτΕ, καθήκοντα προέδρου θα ασκεί ο αντιπρόεδρος Αθανάσιος Ράντος. Για τις υποθέσεις του ασφαλιστικού νόμου καθήκοντα προέδρου θα ασκεί η αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Μαίρη-Ειρήνη Σαρπ, ενώ για την υπόθεση του Τούρκου αξιωματικού, καθήκοντα προέδρου θα ασκεί ο αντιπρόεδρος Χρίστος Ράμμος.

Το πλήρες κείμενο της παραίτησης Σακελλαρίου 

«Στην απόφασή μου αυτή κατέληξα μετά την πρόσφατη παραβίαση του απορρήτου της διασκέψεως του Δικαστηρίου σχετικά με το νέο ασφαλιστικό σύστημα και την εύλογη αναταραχή που προκάλεσε σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία.

Η αδιανόητη όσο και απαράδεκτη αυτή παραβίαση του δικαστικού απορρήτου, την οποία αντικειμενικά αδυνατώ να ελέγξω, επέφερε καίριο πλήγμα στην αξιοπιστία και το κύρος του θεσμού του Συμβουλίου της Επικρατείας και δεν μου επιτρέπει, πλέον, να εξακολουθήσω να ασκώ τα δικαστικά μου καθήκοντα με την δέουσα ηρεμία και νηφαλιότητα.

Η σημερινή απόφασίς μου – έστω και αν απέχει λίγες μόνον ημέρες από την υποχρεωτική αποχώρησή μου από την υπηρεσία δεν παύει – όσο επιβεβλημένη και αν είναι – να αποτελεί μία πολύ επώδυνη απόφαση, για μένα που διανύω το 42ο έτος της δικαστικής μου σταδιοδρομίας, έχοντας αφιερώσει τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου στην υπηρεσία του Συμβουλίου της Επικρατείας, έναν θεσμό, τον οποίο αγαπώ και θα συνεχίσω να αγαπώ μέχρι το τέλος της ζωής μου

Έχω τη συνείδησή μου ήσυχη, διότι δεν αποχωρώ αμαχητί, αφού όλα αυτά τα χρόνια αγωνίσθηκα, με τη βοήθεια του Θεού, τον αγώνα τον καλό. Τη στιγμή, όμως, αυτή η σκέψις μου στρέφεται στους απλούς πολίτες, που είναι τα θύματα των μνημονίων και της κλιμακούμενης επικυριαρχίας του οικονομικού παράγοντος επί του θεσμικού, οι αντοχές των οποίων συνεχώς δοκιμάζονται από τα αλλεπάλληλα οικονομικά μέτρα, που λαμβάνονται με την επίκληση του λεγομένου δημοσιονομικού συμφέροντος και που συνεπάγονται υπέρογκες γι αυτούς επιβαρύνσεις, λόγω του σωρευτικού τους χαρακτήρος.

Ήδη, από την εποχή του πρώτου μνημονίου, ορισμένοι συνάδελφοί μου μεταξύ των οποίων και εγώ, είχαμε, με τις μειοψηφίες μας επισημάνει, τη μή συμβατότητα των ρυθμίσεων του μνημονίου με το Σύνταγμα και είχαμε, εγκαίρως, προειδοποιήσει, χωρίς δυστυχώς να εισακουστούμε, για την επερχόμενη πλήρη επικυριαρχία του οικονομικού επί του θεσμικού, που επηρέασε, καίρια, το σύνολο σχεδόν της κρατικής δράσεως και σηματοδότησε την συνακόλουθη υποχώρηση του Κράτους Δικαίου και του Κοινωνικού Κράτους.

Τα χρόνια που ακολούθησαν, οι αντοχές όλων μας δοκιμάσθηκαν ακόμη περισσότερο από τα νεώτερα μνημόνια που επέβαλαν τη λήψη και νέων επώδυνων οικονομικών μέτρων, που συνοδεύθηκαν από τις συνεχείς μειώσεις μισθών και συντάξεων. Οι καταστάσεις αυτές, οδήγησαν το Δικαστήριο στην έκδοση σειράς αποφάσεων της Ολομελείας του σχετικά με την μή περαιτέρω μείωση των συντάξεων και την θεσμική θωράκιση των προσώπων, που είναι επιφορτισμένα με βασικές αποστολές του Κράτους, όπως η εθνική άμυνα, η ασφάλεια, η υγεία, η παιδεία και η δικαιοσύνη.

Φρονούμε, ότι τα δικαστικά αυτά προηγούμενα και οι εγγυήσεις που ετέθησαν με αυτά, δεν μπορούν, χωρίς να παραβιάζεται το Σύνταγμα, να αγνοηθούν ούτε, πολύ περισσότερο, να παρακαμφθούν από το νομοθέτη, με το πρόσχημα της καταρτίσεως ενός νέου ασφαλιστικού συστήματος μέσω του επανυπολογισμού όλων, των μέχρι σήμερα, απονεμηθεισών συντάξεων – πράγμα που θέτει τους ήδη συνταξιούχους σε καθεστώς πλήρους ανασφαλείας, κατά παράβαση της αρχής της εμπιστοσύνης – και μέσω της εισαγωγής, σε συνάρτηση, πάντοτε, με τον επανυπολογισμό, ενός νέου τρόπου υπολογισμού των εφεξής απονεμομένων συντάξεων, μέτρα που οδηγούν, με μαθηματική ακρίβεια, σε περαιτέρω μείωση του ύψους των συντάξεων, το οποίο, όμως, έχει ήδη διαμορφωθεί, μετά τις αλλεπάλληλες περικοπές τους, σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο.

Σε αντίθετη περίπτωση, εκτιμούμε, ότι είναι πλέον ή ορατός ο κίνδυνος περαιτέρω μειώσεως του ύψους των απονεμομένων συντάξεων, με τελικό αποτέλεσμα την πλήρη εξαθλίωση όλων των συνταξιούχων.

Αναμφιβόλως, ευρισκόμεθα προ μιας πολύ δυσχερούς καταστάσεως, η οποία, όμως, ευελπιστούμε ότι θα αντιμετωπισθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, για μία ακόμη φορά, από την ανεξάρτητο ελληνική Δικαιοσύνη, στην οποία μετακυλίεται, παγίως, από την εκάστοτε πολιτική εξουσία, η επίλυσις των πιο σημαντικών προβλημάτων της Χώρας.

Εκφράζουμε, τέλος, τη βεβαιότητα ότι « έχουν γνώσιν οι φύλακες» και ότι οι δικαστικοί λειτουργοί του Συμβουλίου της Επικρατείας θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, ανταποκρινόμενοι στην ιστορική παράδοση του Σώματος.

Επομένως, πρέπει όλοι να εξακολουθήσουμε να εμπιστευόμεθα την Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της, τελούντες πάντοτε εν πλήρη επιγνώσει του γεγονότος, ότι «Υπάρχουν ακόμη δικασταί εις τας Αθήνας».

ΝΔ: Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει άμεσα εξηγήσεις

Πρωτοφανή στα δικαστικά χρονικά χαρακτηρίζει η Νέα Δημοκρατία την παραίτηση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, κίνηση, που όπως επισημαίνει σε δήλωσή του ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, εντείνει τις σκιές που υπάρχουν στις σχέσεις της κυβέρνησης με τη δικαιοσύνη.

Σύμφωνα με τον τομεάρχη Δικαιοσύνης, η κυβέρνηση οφείλει να δώσει άμεσα εξηγήσεις για την εξέλιξη αυτή, προσθέτοντας πάντως πως «είναι απαραίτητο την ώρα που η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο προφανών κυβερνητικών πιέσεων, οι ανώτατοι λειτουργοί να επιτελούν αμερόληπτα το έργο τους μακριά από τη δημοσιότητα με βάση τη συνείδησή τους και το Δημόσιο συμφέρον».

Ένωση Κεντρώων: Σύγκρουση των εξουσιών

Η παραίτηση του κ. Νίκου Σακελλαρίου από την θέση του προέδρου του ΣτΕ μας προβληματίζει, ιδιαίτερα για τους λόγους που επικαλείται και δηλώνουν το χάσμα μεταξύ, Δικαιοσύνης και εκτελεστικής εξουσίας. Η Ένωση Κεντρώων είχε ζητήσει, η μεν κυβέρνηση να πάψει τις απειλές κατά της Δικαιοσύνης, η δε Δικαιοσύνη να χαμηλώσει τους τόνους και να αντιληφθεί ότι η χώρα είναι υπό την κηδεμονία των δανειστών, οπότε είναι φυσικό με ιδιαίτερη φειδώ να εκδίδονται αποφάσεις της με δημοσιονομικές επιπτώσεις. Έτσι φθάσαμε στην σύγκρουση των εξουσιών.

Κίνημα Αλλαγής: Τις βαθιές πληγές στο κράτος δικαίου δείχνει η παραίτηση 

«Η αιφνιδιαστική παραίτηση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, για πρώτη φορά στα χρονικά του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποτελεί μία ακόμη απτή απόδειξη της οριακής κατάστασης που έχει δημιουργηθεί στον νευραλγικό χώρο της ελληνικής Δικαιοσύνης, με ευθύνη της κυβέρνησης» τονίζει, σε ανακοίνωσή του, το Κίνημα Αλλαγής.

«Οι διαρκείς, απροκάλυπτες και διχαστικές κυβερνητικές παρεμβάσεις και επιθέσεις στη δικαστική εξουσία -τις οποίες και ο απερχόμενος πρόεδρος του ΣτΕ είχε τον περασμένο Ιανουάριο καταγγείλει- έχουν προκαλέσει βαθιές πληγές στο Κράτος Δικαίου». Το Κίνημα Αλλαγής υποστηρίζει ότι «η αποκατάσταση του κύρους της Δικαιοσύνης αποτελεί πλέον θεμελιακό όρο για την περιφρούρηση της Δημοκρατίας μας».

Πώς σχολίασε ο γερμανικός Τύπος αυτή την εξέλιξη

«Παραίτηση του ανώτατου έλληνα δικαστή για τις περικοπές των συντάξεων» είναι ο τίτλος άρθρου που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του περιοδικού Focus, όπως αναφέρει η Deutsche Welle. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «την Τετάρτη παραιτήθηκε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Νίκος Σακελλαρίου σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά των πολυάριθμων περικοπών στις συντάξεις τα τελευταία οκτώ χρόνια. Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής των συνεχόμενων μειώσεων των συντάξεων θα οδηγήσει στην πλήρη εξαθλίωση όλων των συνταξιούχων (σ.σ. ανέφερε ο δικαστής). Η ανακοίνωση της παραίτησής του μεταδόθηκε ζωντανά από τους περισσότερους ελληνικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Επιπλέον ο δικαστής που μετρά 42 χρόνια σταδιοδρομίας έκανε λόγο για πλήρη επικυριαρχία του οικονομικού επί του θεσμικού και για την υποχώρηση του κράτους δικαίου και του κοινωνικού κράτους, κάτι το οποίο ο ίδιος δεν μπορεί να αποδεχθεί.

Σύμφωνα με τα σωματεία των ελλήνων συνταξιούχων, τα τελευταία οκτώ χρόνια οι συνταξιούχοι έχασαν μέχρι και το 60% του εισοδήματός τους. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 οι συντάξεις αναμένεται να μειωθούν εκ νέου έως κατά και 18%. Έτσι υπολογίζεται ότι θα εξοικονομηθούν περίπου 1,8 δις ευρώ το χρόνο.

Την προηγουμένη της παραίτησης του προέδρου του ΣτΕ χιλιάδες συνταξιούχοι βγήκαν στους δρόμους. ‘Μην κόβετε άλλο τις συντάξεις. Κόψτε το σβέρκο σας’ ανέγραφε ένα πανό που απευθυνόταν στην κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:Πόλεμος ανακοινώσεων Κοντονή – Βερβεσού με αφορμή την παραίτηση Σακελλαρίου