Η επιχείρηση στη Συρία, που βαπτίστηκε «Κλάδος Ελαίας», εξαπολύθηκε το Σάββατο από τον τουρκικό στρατό σε συνεργασία με φιλοτούρκους Σύρους αντάρτες. Σκοπός της είναι να εκδιωχθεί η συριακή κουρδική οργάνωση Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), την οποία η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκρατική», από την περιοχή Αφρίν, η οποία γειτονεύει με την Τουρκία.
Η επιχείρηση θορύβησε πολλές χώρες. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε χθες βράδυ, κατόπιν αιτήματος της Γαλλίας, προκειμένου να συζητήσει για την κλιμάκωση της έντασης στη Συρία. Στη συνεδρίαση εκφράστηκε «ανησυχία» και διατυπώθηκαν εκκλήσεις για «αυτοσυγκράτηση», αλλά δεν υπήρξε καταδίκη της τουρκικής επιχείρησης, ούτε κοινή ανακοίνωση. Η αμερικανίδα πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη Νίκι Χέιλι ήταν απούσα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε την «έντονη ανησυχία της», όπως και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, που τηλεφώνησε χθες στον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου για να του επιστήσει την προσοχή στον κίνδυνο για τους αμάχους.
Νωρίτερα χθες ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, διατράνωσε ότι «δεν θα γίνει ούτε βήμα πίσω στην Αφρίν» και διαβεβαίωσε ότι η επιχείρηση διεξάγεται με τη «συμφωνία» της Μόσχας. Η Ρωσία είναι σύμμαχος-κλειδί του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ κι έχει επέμβει στον πόλεμο από το 2015.
Στην πόλη Αφρίν, 18 χιλιόμετρα από το μέτωπο, οι κάτοικοι φτιάχνουν καταφύγια σε υπόγεια σπιτιών και προμηθεύονται τρόφιμα και φάρμακα, σύμφωνα με δημοσιογράφο που συνεργάζεται με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Όπως ανακοίνωσε η μη κυβερνητική οργάνωση Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τουλάχιστον 54 αντιμαχόμενοι, ανάμεσά τους 26 Κούρδοι αντάρτες και 19 Σύροι αντάρτες που πρόσκεινται στην Άγκυρα, έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της εφόδου, ενώ μέσα σε αυτές τις τρεις ημέρες έχουν επίσης χάσει τη ζωή τους 22 άμαχοι.
Η Άγκυρα διέψευσε κατηγορηματικά ότι σκοτώθηκαν άμαχοι κι έκανε λόγο περί «προπαγάνδας» των YPG. Από την πλευρά του, ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε τη Δευτέρα τον θάνατο ενός Τούρκου στρατιωτικού. Πρόκειται για την πρώτη απώλεια της Τουρκίας στην επιχείρηση.
Στη διάρκεια της ημέρας Τούρκοι στρατιωτικοί και Σύροι αντάρτες προσκείμενοι στην Άγκυρα εξαπέλυσαν νέα επίθεση εναντίον των YPG από την πόλη Άζαζ, περίπου 20 χιλιόμετρα ανατολικά της Αφρίν, σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή. Κατέλαβαν για σύντομο διάστημα τον λόφο Μπαρσάγια, πριν οι YPG τον ανακτήσουν, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εκατοντάδες αντάρτες με φορτηγάκια που έχουν προσαρμοσμένα στις καρότσες βαριά πολυβόλα είχαν πάρει θέσεις στο πλευρό τουρκικών τεθωρακισμένων και στρατιωτών σε αυτόν τον λόφο, σύμφωνα με ανταποκριτή του Γαλλικού Πρακτορείου.
Εκπρόσωπος των YPG στην Αφρίν δήλωσε πως «σφοδρές μάχες εκτυλίσσονται στα συροτουρκικά σύνορα».
Όπως μετέδωσε ένας ανταποκριτής στην τουρκική πλευρά των συνόρων, περίπου 10 άρματα μάχης και 400 ως 500 Τούρκοι και Άραβες μαχητές μπήκαν χθες στη Συρία.
Η Τουρκία, που απειλούσε επί μήνες ότι θα εξαπέλυε επίθεση στην Αφρίν για να εκδιώξει τους Κούρδους μαχητές, ξεκίνησε την επιχείρηση μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ότι θα δημιουργείτο μια δύναμη 30.000 ανδρών στη βόρεια Συρία, με τη συμμετοχή των YPG. Ο Ερντογάν αντέδρασε λέγοντας ότι η χώρα του θα αναλάμβανε στρατιωτική δράση για να «σκοτώσει πριν βγει από τ’ αυγό» αυτή τη δύναμη.
Η Άγκυρα θεωρεί τις δυνάμεις των YPG ως τον συριακό βραχίονα του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK), που διεξάγει ανταρτοπόλεμο στο τουρκικό έδαφος από το 1984. Οι Κούρδοι μαχητές υπήρξαν η βασική συνιστώσα της αραβοκουρδικής συμμαχίας που έδρασε εναντίον του Ισλαμικού Κράτους (Ι.Κ.) στη Συρία με τη συνεργασία και την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Από το Σάββατο, 170 στόχοι έχουν καταστραφεί και 11 χωριά έχουν καταληφθεί από τους αντάρτες που πρόσκεινται στην Άγκυρα, σύμφωνα με δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ που μεταδόθηκαν από τουρκικά ΜΜΕ.
Οι Κούρδοι μαχητές από την πλευρά τους εντείνουν τις εκτοξεύσεις ρουκετών εναντίον τουρκικών παραμεθόριων πόλεων και κοινοτήτων, με αποτέλεσμα να έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον δύο άνθρωποι και άλλοι 50 να έχουν τραυματιστεί.
Οι ΗΠΑ προέτρεψαν την Άγκυρα να «δείξει αυτοσυγκράτηση» αλλά ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον αναγνώρισε το «νόμιμο δικαίωμα της Τουρκίας» να «αμυνθεί».
Αυτή είναι η δεύτερη τουρκική έφοδος στη βόρεια Συρία, έπειτα από εκείνη που είχε εξαπολύσει η Άγκυρα τον Αύγουστο του 2016 για να απωθήσει το Ι.Κ., αλλά και για να εμποδίσει την εξάπλωση της επιρροής των Κούρδων μαχητών. Η έναρξη της επιχείρησης συνοδεύτηκε από αυστηρά μέτρα καταστολής στην Τουρκία, όπου οι διαδηλώσεις απαγορεύθηκαν. Συνολικά 24 άνθρωποι, που θεωρούνται ως ύποπτοι από την Άγκυρα για «προπαγάνδα» υπέρ των YPG σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, συνελήφθησαν.