Διαβάζοντας τον Εκκλησιαστή

Ένα αρχαίο κείμενο από την εβραϊκή Βίβλο και την χριστιανική Παλαιά Διαθήκη μιλάει στους σημερινούς αναγνώστες με έναν απροσδόκητο τρόπο.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Όλα για το τίποτα, είπε ο Εκκλησιαστής. Όλα είν’ ανώφελα, όλα για το τίποτα. Μία είναι η μοίρα των ανθρώπων, δίκαιων και άδικων, φτωχών και πλούσιων, δούλων και ελεύθερων: ο θάνατος. Τα καλά θα χαθούν. Οι προσπάθειες θ’ αποτύχουν. Τα όνειρα θ’ αποδειχτούνε χίμαιρες. Μα οι έγνοιες δε θα κοπάσουν.

Ο Εκκλησιαστής παραμένει ένα αίνιγμα. Την ίδια στιγμή που χαρακτηρίζεται ως το σκοτεινότερο κείμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Εκκλησιαστής περιγράφεται και σαν ένας φιλοσοφικός ύμνος στη χαρά. Ίσως γιατί τόλμησε να βυθιστεί πέρα ως πέρα στο σκοτάδι της ματαιότητας, για να βρει ένα πράγμα αληθινά φωτεινό.

Η χαρά του κόπου. Αυτό είναι το μερτικό του ανθρώπου, το μόνο πράγμα που αξίζει στις μετρημένες μέρες της ζωής του. Μα οι έγνοιες δε θα κοπάσουν. Ανώφελο κι αυτό, ανεμοκυνηγητό.

Διαβάζουμε ένα απόσπασμα

«Όλα για το τίποτα, είπε ο εκκλησιαστής· όλα είναι ανώφελα, όλα για το τίποτα.

Δίνει κόπο ο άνθρωπος, κάτω από τον ήλιο, μα ο κόπος του τι θα του δώσει;

Φεύγει μια γενιά, έρχεται μια γενιά· η γη στέκει πάντα ακίνητη.

Σηκώνεται ο ήλιος, πέφτει ο ήλιος· στον τόπο του γυρνά ο ήλιος·

Σηκώνεται, τραβά προς νότο, και γυρίζει προς βορρά.

Γυρνοβολά ο άνεμος, κύκλους κάνει ο άνεμος,

Πέρα τραβά ο άνεμος και ξαναγυρνά.

Τα ποτάμια στη θάλασσα χύνονται, η θάλασσα ακόμα δε γέμισε·

Στον τόπο απ’ όπου φύγανε γυρνάνε τα ποτάμια.

Τα λόγια θα τελειώσουν· κι εκείνο που ‘θελες να πεις, δεν θα μπορέσεις να το πεις.

Δε θα χορτάσει να βλέπει το μάτι, δε θα χορτάσει ν’ ακούει τ’ αυτί.

Αυτό που κάποτε έγινε, αυτό ξανασυμβαίνει·

Αυτό που ήδη κάνανε, αυτό θα ξαναγίνει.

Σε τούτο εδώ τον κόσμο δεν έχει τίποτε καινούργιο».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Δεν γνωρίζουμε τον συγγραφέα του Εκκλησιαστή. Στον πρώτο στίχο ο συγγραφέας παρουσιάζεται ως γιος του Δαβίδ και βασιλιάς των Εβραίων στην Ιερουσαλήμ. Για πολλά χρόνια ο συγγραφέας ταυτίστηκε με τον βασιλιά Σολομώντα. Ωστόσο σήμερα θεωρείται βέβαιο ότι ο συγγραφέας του «Εκκλησιαστή» είναι πολύ μεταγενέστερος.

ΤΙΤΛΟΣ: Ο Εκκλησιαστής

ΑΠΟΔΟΣΗ & ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Θάνος Σαμαρτζής

Εκδόσεις Δώμα

Σελ.: 128

Τιμή: 14 €