“Αυτός ο Πόλεμος” του Τhomas Mann

Αυτός ο Πόλεμος: Ένα προφητικό κείμενο από τον Τhomas Mann.

Λίγα λόγια για το βιβλίο 

Το κείμενο του Thomas Mann γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 1939 για την εφημερίδα της Νέας Υόρκης Herald Tribune. Στις αρχές του 1940 κυκλοφόρησε και στα γερμανικά, αλλά οι ναζί κατέσχεσαν όλα τα αντίτυπα. 

«Το διάβημα του Τόμας Μαν είναι, νομίζω, συμβολικό και εκφράζει την ανάγκη του να μιλήσει χωρίς να ελπίζει. Ως εθνικός συγγραφέας, δεν μπορεί να ελπίζει. Προβαίνει, εντούτοις, σε μια σειρά από ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις που δεν είναι απλές διαπιστώσεις αλλά, αν προσέξουμε, έχουν κατά βάθος έναν ηθικό χαρακτήρα, κάτι σαν συμβολική εξιλέωση ενός ολόκληρου έθνους. Οι Γερμανοί παρασύρονται από την άθλια προπαγάνδα και την εγκληματική αγκιτάτσια του αντισημιτισμού και του ρατσισμού και καταδέχονται μια κίβδηλη ανακούφιση των παθών τους: δαιμονοποιώντας τους Εβραίους και άλλους, μπορούν επιτέλους να νιώσουν οι ίδιοι υπέρτεροι, ισχυροί, ανίκητοι. Όπως, όμως, ορθά επισημαίνει ο Μαν, το αίσθημα φυλετικής ανωτερότητας λίγη χαρά έμελλε να δώσει σε εκείνους που, με τις επιλογές τους, όχι μόνο έβαλαν τις βάσεις της μελλοντικής τους καταστροφής, αλλά στάθηκαν προπάντων οι ίδιοι μάρτυρες του αργού και βασανιστικού ηθικού τους θανάτου» σημειώνει ο καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου στο Επίμετρο του βιβλίου. 

Διαβάζουμε ένα απόσπασμα

«Να στερείς από έναν λαό την ελευθερία του, να του εξοβελίζεις με το κλομπ ακόμα και κάθε σκέψη περί ελευθερίας, να του επιβάλλεις στη θέση του δικαίου τον τρόμο –και, σε αντιστάθμισμα, να του δωρίζεις το αίσθημα της φυλετικής ανωτερότητας έναντι μιας μειονότητας την οποία έχεις στιγματίσει και οδηγήσει σε ακραίες ταπεινώσεις –τι έξοχο τέχνασμα! Αλλά δε νομίζω ότι οι Γερμανοί απόλαυσαν και πολύ αυτό το αίσθημα ανωτερότητας. Γιατί περιήλθαν μεν οι Εβραίοι σε δεινή θέση, κι οι ίδιοι όμως δεν βρέθηκαν σε πολύ καλύτερη. Είδαν με τα μάτια τους στην καθημερινή τους ζωή τη διαφθορά που γεννά ο τρόμος, τη χλωμή αγωνία για τη ζωή και το ψωμί τους, είδαν τη διάβρωση του χαρακτήρα ανθρώπων που θα ζούσαν αξιοπρεπώς σε εποχές όπου η αξιοπρέπεια ήταν πρακτικά εφικτή, είδαν την αποχαλίνωση κάθε κατώτερου ενστίκτου, της δουλοπρέπειας, της υποκρισίας, του ποταπού καιροσκοπισμού, του χαφιεδισμού, είδαν να δηλητηριάζονται οι οικογενειακές σχέσεις, είδαν παραπλανημένα παιδιά να προδίδουν τους γονείς τους. Είδαν όλη την εξαθλίωση του ανθρώπου που επέφερε η δικτατορία –και τι δικτατορία! Η δικτατορία των αποβρασμάτων! Είδαν τη θλιβερή στρέβλωση μιας κοινωνίας που εκ φύσεως εκτιμά όσο τίποτε άλλο την αξιοπρέπεια, και την υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες, ενώ, ως μοναδική παρηγοριά για αυτές τις αξιοθρήνητες εμπειρίες που βίωσαν, τους δόθηκε το εξής αντάλλαγμα: ότι είναι η Αρία φυλή».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα 

Ο Thomas Mann γεννήθηκε στο Λύμπεκ το 1875. Γιος πλούσιου εμπόρου, φοίτησε σε αυστηρά σχολεία και μπήκε σε μια ασφαλιστική εταιρεία στο Μόναχο σε ηλικία δεκαεννιά χρονών. Εκεί έγραψε κρυφά το πρώτο του διήγημα, και λίγο αργότερα εγκατέλειψε τη θέση του για να σπουδάσει τέχνη και λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης. Το 1901 εξέδωσε το πρώτο σημαντικό του έργο, το «Μπούντενμπρουκ» και ακολούθησαν τα «Τόνιο Κρέγκερ», «Τριστάνος» και «Ο θάνατος στη Βενετία».

Το 1924 κυκλοφόρησε το περίφημο «Μαγικό Βουνό» και το 1929 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το 1933 θέλοντας να εκδηλώσει την αντίθεσή του προς το ναζιστικό καθεστώς, εγκατέλειψε τη Γερμανία και κατέφυγε στη Γαλλία και την Ελβετία. Το 1936 του αφαιρέθηκε η γερμανική ιθαγένεια. Ο συγγραφέας εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ το 1938. Το 1945 εκδόθηκαν σε βιβλίο οι πενήντα πέντε ραδιοφωνικές ομιλίες που μεταδόθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου και καλούσαν τον γερμανικό λαό σε εξέγερση κατά του Χίτλερ. Ο Thomas Mann δεν γύρισε ποτέ πίσω στην πατρίδα του. Πέθανε το 1955 στη Ζυρίχη. 

ΤΙΤΛΟΣ: Αυτός ο Πόλεμος ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Thomas Mann ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 106Τιμή: 12,00 €.