Πολιτισμός

Να δω, τώρα, πως θα τα μπαλώσω άμα τα πω στους άλλους

Επειδή βλέπω ότι προσεγγίζετε με επιφύλαξη και δυσπιστία τα σχετιζόμενα με την τέχνη των αρχαίων ημών προγόνων και τα θεωρείτε άκρως πληκτικά, θέλω να σας βγάλω από την οικτρή αυτή πλάνη. Όχι μόνον αποτυπώνουν καταστάσεις καθημερινής τρέλας, αλλά έχουν και τρομερή πλάκα (ενίοτε).

Στην έκθεση περί συναισθήματος που σας έλεγα προ ημερών, υπάρχει ένας αμφορέας με την εξής παράσταση (σας δίνω με λίγα λόγια το σενάριο): είμαστε στο δέκατο έτος του τρωικού πολέμου, μετά από χρόνια αναμονής και αναμετρήσεων, η Τροία πέφτει (με δόλο, είναι η αλήθεια) και ο Μενέλαος μπαίνει με φόρα στο παλάτι του Πριάμου να αναζητήσει την άπιστη σύζυγο (Ελένη). 

Για να φτάσουν τα πράγματα μέχρι εκεί, όμως, ο αδελφός του ο Αγαμέμνων έχει θυσιάσει την κόρη του την Ιφιγένεια για να ξεκινήσει η εκστρατεία, εξ ου και η σύζυγός του η Κλυταιμνήστρα (και αδελφή της Ελένης) του τα έχει μαζεμένα και είναι αποφασισμένη να τον εκδικηθεί (τσεκούρι, λεπτομέρειες στο google), ο Αγαμέμνων έχει κοντραριστεί και έχει ανταλλάξει απίστευτα μπινελίκια με τον Αχιλλέα ο οποίος και τα έχει πάρει και δεν θέλει, επί αρκετό διάστημα, να ακούσει ούτε για αστείο να βγει στη μάχη, ο Πάτροκλος έχει σκοτωθεί, και ο Αχιλλέας επίσης, ο Αίας έχει αυτοκτονήσει, ο Οδυσσέας έχει μετέλθει ό,τι βάζει ο νους του ανθρώπου για να πείσει τον Φιλοκτήτη να παραδόσει τα νικηφόρα όπλα του Ηρακλέους και για να υλοποιηθεί ο Δούρειος Ίππος, μεταξύ άλλων, ενώ πρόκειται να θαλασσοπνιγεί επί δέκα ακόμη χρόνια για να κατορθώσει να φτάσει ναυαγός στο σπίτι του το οποίο και βρίσκει τριμπούρδελο (λεπτομέρειες και πάλι στο google), ο σοφός γέροντας Νέστωρ προσπαθεί επί χρόνια να λύσει με ψύχραιμη λογική τις διαφορές που ανακύπτουν καθημερινά, έχουν ξεκληριστεί δυναστείες και οικογένειες, ήρωες και ημίθεοι, χιλιάδες στρατιώτες βρίσκονται μακριά από τα σπίτια τους και δεν ξέρουν πότε θα γυρίσουν και τι θα βρουν πίσω, έχουν γίνει τρελές δαπάνες από τις συμμετέχουσες πόλεις για να στηθεί η εκστρατεία. 

Καταλαβαίνετε, τώρα, τι δούλεμα έχει φάει από το στράτευμα όλα αυτά τα χρόνια ο Μενέλαος (όχι μπροστά του, βέβαια, διότι είναι αδελφός του αρχηγού), αλλά και τι βάρος και τι προσδοκίες σηκώνει στις πλάτες του. Το γενικό αίτημα είναι να τη βρει και να τη σύρει έξω από το μαλλί, να πληρώσει για τις επιπολαιότητες και για όσα τους προκάλεσε, να πληρώσει για τα δέκα χαμένα χρόνια της ζωής τους.

Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε εμείς τώρα. Βλέπετε (ή και είδατε, ίσως) έναν αμφορέα από τα χεράκια του Ζωγράφου του Κλεοφώντος (500κάτι π.Χ.), στον οποίο αναπαρίσταται ακριβώς η σκηνή που ο Μενέλαος ορμάει στο παλάτι με το ξίφος προτεταμένο να τη σφάξει την … (συμπληρώνετε ελεύθερα). Τη βρίσκει, βεβαίως, και τη βλέπουμε να το βάζει στα πόδια έτσι που τον βλέπει αγριεμένο. Ενώ όμως τα βήματά της την οδηγούν στα ενδότερα του παλατιού (δεν περπατάει, φεύγει πετώντας), το πρόσωπο και τα χέρια της στρέφονται προς τον έξαλλο Μενέλαο που την καταδιώκει.

Εδώ είναι και η πλάκα του πράγματος. Ενώ θα περίμενε κανείς ότι θα πέσει γονατιστή και μεταμελημένη να ζητήσει έλεος, αυτή η απίστευτη περσόνα (ας μην ξεχνάμε ότι έχει παρατήσει βασιλέα σύζυγο και παιδί για να ακολουθήσει μία τρελή παρόρμηση και έχει σταθεί υπερήφανη στα πόδια της σε αυτό το παλάτι, μέσα σε μία οικογένεια που κανείς δεν τη θέλει, εκτός από τον Πάρι, βέβαια) προσπαθεί με πειστικότατο βλέμμα να τον φέρει στα νερά της, να τον σαγηνεύσει. Τα επιχειρήματα τα φαντάζεστε:

–    ήταν μια στιγμή τρέλας

–    το ξέρω ότι είμαι απαράδεκτη, με παρέσυραν οι θεοί 

–    έπρεπε να σε χάσω για να καταλάβω πόσο σε αγαπούσα

–    εγκλωβίστηκα σε μία κατάσταση που δεν μπορούσα να κάνω πίσω κλπ κλπ

Το απίστευτο είναι ότι όλη αυτή η παπάτζα πιάνει, και βλέπουμε τον Μενέλαο να του πέφτει το ξίφος από το χέρι. Ξεχνάει όλο το μίσος που είχε μέσα του επί τόσα χρόνια. Βλέπει και πάλι για ποιο λόγο τη γουστάρει τόσο πολύ. Αποφασίζει, λοιπόν, να αψηφήσει τους συναγωνιστές του, να ρίξει τα μούτρα του, να την πάρει μαζί του και να επιστρέψει στο σπιτάκι του (όπερ και εγένετο).

Δεν θέλω να ξέρω με τι μούτρα εμφανίστηκε στο στράτευμα να τους ανακοινώσει την απόφασή του. Η εικόνα έχει πιάσει, πάντως, αυτή την κρίσιμη καμπή που το νόμισμα πέφτει από την άλλη πλευρά.

Σας θυμίζει οικείες καταστάσεις; Εμένα, ναι, χωρίς βασιλιάδες και βασίλισσες, αλλά με εξ ίσου ικανά άτομα, που βγαίνουν πάντα από πάνω, που δεν μπορείς να τους πάρεις στα λόγια με τίποτα, που σε πείθουν ότι ‘δεν είναι αυτό που νομίζεις’ κλπ.

Γι’ αυτό σας λέω, έχουν πλάκα οι αρχαίοι.

Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο