Ο βουλευτής β’ Αθηνών, Γιώργος Καρράς, κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή με θέμα την ανάγκη εισαγωγής σύγχρονου ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για τα μέτρα πρόληψης για την αποφυγή εκδήλωσης αγροδασικών πυρκαγιών.
Κύριοι Υπουργοί,
Οι καταστροφικές πυρκαγιές της φετινής περιόδου σε Ζάκυνθο και Κύθηρα, με το πρωτοφανές φαινόμενο της ταυτόχρονης εκδήλωσης πολλών περιμετρικών εστιών, καθώς και οι μεγάλες φωτιές σε Γραμματικό, Κάλαμο, Μάνη, Αμαλιάδα και άλλες περιοχές, ανεξάρτητα αν οφείλονται σε φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια, εξαιτίας του υφιστάμενου ανεπαρκούς θεσμικού πλαισίου και της ατελούς εφαρμογής του, ανέδειξαν σοβαρές ελλείψεις σε δασοτεχνικά έργα, δράσεις και μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας για την αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιών. Παρά την αυτοθυσία των πυροσβεστών, εθελοντών και κατοίκων, που συνετέλεσε σε μερική περιστολή της έκτασης της καταστροφής, εντούτοις αν ίσχυε σύγχρονο ολοκληρωμένο πλαίσιο μέτρων πρόληψης, η έκταση των καταστροφών θα ήταν μικρότερη, καθώς και το κόστος αποκατάστασής τους.
Αν και το αρθρ.24 παρ.1 του Συντάγματος (όπως και η Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε.) επιβάλει στην πολιτεία να λαμβάνει τα αναγκαία προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, από την επισκόπηση της κείμενης νομοθεσίας διαπιστώνεται ότι το προβάδισμα δίνεται στην καταστολή και στην μετά την πυρκαγιά αντιμετώπιση των επιπτώσεων. Ενώ η ισχύουσα νομοθετική και κανονιστική ρύθμιση της πρόληψης της πυρκαγιάς, είναι ατελής, αποσπασματική, με επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, ανταγωνισμούς, παρωχημένη και εν τέλει ανεφάρμοστη, με συνέπεια να μην αξιοποιείται ούτε το ανθρώπινο δυναμικό ούτε τα μέσα και οι διατιθέμενες πιστώσεις να μην εξυπηρετούν το στόχο της πρόληψης.
Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο του δασικού κώδικα (ν.δ. 86/1969) και του Ν.998/1979 ρυθμίζουν, κυρίως, τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται μετά την πυρκαγιά για την προστασία των καμένων εκτάσεων. Τα μέτρα πρόληψης που πρέπει να λαμβάνει η Πολιτική Προστασία, στα πλαίσια της ειδικής νομοθεσίας, κατακερματίζονται μεταξύ των αρμοδιοτήτων της Κεντρικής Κυβέρνησης (Γ.Π.Π.Π του ΥΠΕΣ και Κεντρικής Υπηρεσίας Δασών του ΥΠΕΝ), των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων όπου ανήκουν οι περιφερειακές δασικές υπηρεσίες και των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού και ελαχιστοποιούν το σύστημα της πρόληψης και απλώς σπαταλούν δημόσιους πόρους.
Το κράτος περιορίζεται, κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, να εκδίδει γραφειοκρατικά προγράμματα σχεδιασμού και δράσεις πολιτικής προστασίας (βλ. ΑΔΑ: ΩΗ6Κ465ΧΘ7-ΞΙΖ της 17/03/2017), τα οποία τελικά από το μέγεθος των καταστροφών φαίνεται ότι μένουν στα χαρτιά, επειδή είναι η πυρκαγιά και η κατάσβεση που προκαλεί τη δημοσιότητα και όχι η πρόληψη που απαιτεί επίπονες και αφανείς ενέργειες.
Επισκέψεις κυβερνητικών κλιμακίων που σπεύδουν μετά την κατάσβεση στις πληγείσες περιοχές και εξαγγέλλουν ταχεία αποκατάσταση των ζημιών, διακινούν σενάρια συνωμοσιολογίας και προβαίνουν σε αήθεις δηλώσεις ότι τάχα το προσωπικό της δασοπυρόσβεσης απέτυχε, το μόνο που αποδεικνύουν είναι η ανεπάρκεια της πρόληψης για την οποία έχουν την ευθύνη. Ακόμη η εμπειρία έχει αποδείξει ότι δεν αρκούν εγκύκλιοι, που εκδίδονται μετά την πυρκαγιά, με το πομπώδη τίτλο «Ενέργειες που ακολουθούνται μετά από πυρκαγιά στις εκτάσεις που διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας – ΑΔΑ: 7ΛΑΑ4653Π8-ΠΞΛ στις 30/8/2017».
Είναι αναγκαίο να υπάρξει νέο αυτοτελές σύγχρονο ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο που θα λαμβάνει υπόψη την μέχρι σήμερα την κτηθείσα εμπειρία (θετική και αρνητική), θα καθορίζει τους αρμόδιους, τα προληπτικά μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, καθώς και τις συντονισμένες διαδικασίες κινητοποίησης και την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων για την υλοποίησή τους. Έτσι με νέο νομοθετικό πλαίσιο το φαινόμενο των αγροδασικών πυρκαγιών μπορεί να περισταλεί και να αποφευχθεί η απειλούμενη ερημοποίηση περιοχών της Ελλάδας, λόγω επανειλημμένων πυρκαγιών στην ίδια έκταση.
Άλλωστε, η ψήφιση συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου συνιστά και συνταγματική επιταγή σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος, η οποία έχει διαχρονικά παραληφθεί.
Κατόπιν αυτών ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
α. Προτίθενται να προωθήσουν το αναγκαίο σύγχρονο ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο μέτρων πρόληψης της εκδήλωσης αγροδασικών πυρκαγιών;
β. Μπορούν να καθορίσουν το αναγκαίο χρονοδιάγραμμα των ενεργειών τους, ώστε το νέο νομοθετικό πλαίσιο να τύχη εφαρμογής κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου 2018;
Ο ερωτών βουλευτής
Γεώργιος-Δημήτριος Καρράς