Για «δημοσιονομικό ζουρλομανδύα» και πλάνο που «δεν επιτεύχθηκε ποτέ, σε καμία χώρα, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» για «πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2% για μια περίοδο 40 ετών», κάνει λόγο το Peterson Institute για την απόφαση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου.
Η μελέτη, που υπογράφεται από τον οικονομολόγο Ζερονίμ Ζελτεμάγιερ, έχει τίτλο «Το Eurogroup για την Ελλάδα: Ελάφρυνση του χρέους με ένα δημοσιονομικό ζουρλομανδύα» και, εκτός από τα αρνητικά, παραθέτει και τα θετικά της απόφασης της 15ης Ιουνίου.
Τα θετικά και τα αρνητικά
Η δήλωση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου περιλαμβάνει τρία νέα σημαντικά νέα σημεία, αναφέρει ο οικονομολόγος. Δύο θετικά και ένα αρνητικό. Στα θετικά, ότι για πρώτη φορά υπάρχει αναμφισβήτητη δέσμευση για ελάφρυνση χρέους και ότι το Eurogroup θα αποδεχθεί την αναβολή καταβολής τόκων ως μέρος του πακέτου, κάτι που αμφισβητούνταν έως πρόσφατα. Το αρνητικό όμως είναι ότι παραθέτει συγκεκριμένες δημοσιονομικές εκτιμήσεις έως το 2060, εξαιτίας των οποίων υπάρχει σοβαρός κίνδυνος το πακέτο ελάφρυνσης της επόμενης χρονιάς, πιθανότατα χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ, ουσιαστικά ξανά θα μεταθέσει το πρόβλημα για αργότερα.
Καμία χώρα δεν το έχει πετύχει μετά τον Β’ Παγκόσμιο
Η μελέτη του Ινστιτούτου επικεντρώνεται κυρίως στο τελευταίο θέμα, το δημοσιονομικό μονοπάτι έως το 2060. Και τονίζει ότι με αυτό, οι μελλοντικές ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα «εκραγούν» χωρίς ελάφρυνση χρέους, πολύ πάνω από το όριο του 20% του ΑΕΠ που θέτει το Eurogroup.
Το καλό είναι, σημειώνει ο οικονομολόγος, ότι το Eurogroup απαιτεί τώρα από την Ελλάδα να διατηρήσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% για τέσσερα χρόνια μετά το 2019, δηλαδή για λιγότερο από τις προηγούμενες εκτιμήσεις της Κομισιόν. Αν και αυτό απέχει από το ιδανικό- σε μία χώρα που έχουν καταρρεύσει οι επενδύσεις και η ανεργία παραμένει στο 23%- είναι εφικτό.
Στα άσχημα νέα όμως, για την περίοδο μετά το 2022, το Eurogroup εκτιμά ότι πρέπει να υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 2% του ΑΕΠ, για μία περίοδο από το 2023 έως το 2060. «Ουάου. Πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 2% για μία περίοδο 40 χρόνων; Από όσο γνωρίζουμε, αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ, σε καμία χώρα, από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είναι το χαρακτηριστικό σχόλιο του Ζελτεμέγιερ για αυτό.
«Περίοδο 40 χρόνων με μέσο πρωτογενές πλεόνασμα 2% έχουν υπάρξει κυρίως σε αναδυόμενες αγορές. Αλλά ακόμη και εκεί είναι πολύ σπάνια», τονίζει ο οικονομολόγος.
Θα αποτύχει
Αν και για πρώτη φορά η δήλωση του Eurogroup στις 15 Ιουνίου είναι η πρώτη που υποδηλώνει συναίνεση της ευρωζώνης για σημαντική ελάφρυνση χρέους που θα γίνει αν εφαρμοστεί επιτυχώς το τρέχον πρόγραμμα, είναι λιγότερο καθησυχαστικές οι δημοσιονομικές εκτιμήσεις στις οποίες φαίνεται να συμφώνησαν οι πλευρές, συνεχίζει. «Αν και ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% έως το 2022 μπορεί να δικαιολογηθεί με το ιστορικό προηγούμενο, θα δυσκολέψει την ”ανάσταση” των δημοσίων επενδύσεων. Και η διατήρηση του πλεονάσματος πάνω από το 2% για άλλα 37 χρόνια θα απαιτήσει αντοχή άνευ προηγούμενου», προσθέτει.
Ο οικονομολόγος καταλήγει ότι ένα πακέτο ελάφρυνσης χρέους απαιτεί ρεαλιστικό όραμα για το τι μπορεί να πετύχει μία χώρα. Και το δημοσιονομικό μονοπάτι που υιοθέτησε το Eurogroup δεν εκπληρώνει αυτή την προϋπόθεση. «Αν ένα μελλοντικό πακέτο ελάφρυνσης χρέους βασιστεί σε αυτή την υπόθεση, πιθανότατα θα αποτύχει», συμπεραίνει.