Στον αγώνα της Εθνικής μας με την Βοσνία- Ερζεγοβίνη στην Ζένιτσα ήμουν εκεί. Τα είδα (σχεδόν) όλα και νομίζω πως τα κατάλαβα όλα. Όποιοι λοιπόν νομίζουν πως οι Βόσνιοι είναι τραμπούκοι χωρίς εξαιρέσεις κι εμείς άγιοι που πέσαμε θύματα απρόκλητης βίας, ας αλλάξουν πλευρό κι ας συνεχίσουν τον βαθύ ύπνο τους.
Σε τέτοιες καταστάσεις δεν υπάρχει μόνο άσπρο-μαύρο όπως δεν υπάρχουν μόνο καλοί και κακοί. Στην χώρα μας όμως τα περιθώρια για δεύτερες σκέψεις όσο πάνε και στενεύουν. Μαθαίνουμε να ερμηνεύουμε τα πράγματα με απλουστευτικά σχήματα και δεν μας ενδιαφέρουν οι σύνθετες ερμηνείες. Είναι πολύ κοπιαστικές, απαιτούν να βάλεις το μυαλό σου να δουλέψει κάτι που απαιτεί να διαθέσεις χρόνο για να μάθεις….
Οι Βόσνιοι και ειδικά το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, οι μουσουλμάνοι είναι ένας λαός ταλαιπωρημένος. Μεγάλα τα πάθη τους στον πρόσφατα εμφύλιο στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Σύμφωνα με τα στοιχεία από τα Ηνωμένα Εθνη περίπου 8.000 Βόσνιοι μουσουλμάνοι δολοφονήθηκαν στην πόλη Σρεμπρένιτσα. Σχεδόν κάθε οικογένεια θρηνεί τουλάχιστον ένα θύμα στον εμφύλιο. Ας μην αναλύσουμε τώρα ποιοι και γιατί έκαναν αυτές τις θηριωδίες. Γεγονός είναι πως οι μουσουλμάνοι σφαγιάστηκαν από χριστιανούς και μάλιστα από χριστιανούς που στην πλειοψηφία τους ήταν ορθόδοξοι Σέρβοι. Και πάλι προσοχή. Στον εμφύλιο θηριωδίες δεν γίνεται μόνο από την μια πλευρά και δεν γίνεται απρόκλητα.
Στους Βόσνιους μουσουλμάνους έχει εδραιωθεί η πεποίθηση πως οι σφαγές έγιναν από ορθόδοξους Σέρβους. Πιστεύουν ακόμα ότι οι έλληνες ανέχτηκαν τις σφαγές που έκαναν οι ομόδοξοί τους αν δεν τις επικροτούσαν κι από πάνω. Έχουν δε την εντύπωση, πως στο πλευρό των Σέρβων πολέμησαν στον εμφύλιο και ορισμένοι θερμοκέφαλοι συμπατριώτες μας…
Στο πρώτο ματς μεταξύ των ομάδων των δυο χωρών το περασμένο φθινόπωρο στο «Γ. Καραισκάκης» μια μεγάλη μερίδα ελλήνων οπαδών -όχι οι περισσότεροι- αποδοκιμάζουν κατά την ανάκρουση του Εθνικού ύμνου της Βοσνίας Ερζεγοβίνης. Στην συνέχεια μια μικρότερη μερίδα οπαδών εκεί που κάθονται οι ακροδεξιοί σηκώνει εμετικό πανό που εξυμνεί την σφαγή στην Σρεμπρένιτσα. Οι Βόσνιοι που είναι στις εξέδρες ξεσηκώνονται, ρίχνουν φωτοβολίδες και απειλούνται συμπλοκές. Καλό είναι να τα θυμόμαστε αυτά πριν μιλήσουμε για τα γεγονότα το βράδυ της Παρασκευής στην Ζένιτσα…
Πριν από το ματς και στο Σεράγεβο και στην Ζένιτσα, οι ελάχιστοι έλληνες οπαδοί που κυκλοφορούν στις δυο πόλεις και εμείς οι δημοσιογράφοι δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Ούτε κατά την είσοδο και την εγκατάστασή μας στο γήπεδο. Ο Εθνικός μας Ύμνος δεν ακούγεται καθόλου από τις καθολικές αποδοκιμασίες των Βόσνιων οπαδών κατά την ανάκρουσή του. Στα τόσα χρόνια που πηγαίνω στα γήπεδα με την Εθνική Ομάδα πρώτη φορά συνάντησα τόσο καθολική αποδοκιμασία στην ανάκρουση του Εθνικού Υμνου μας.
Το παιχνίδι παρά το γεγονός πως είναι σκληρό και από τις δυο πλευρές κυλά χωρίς ιδιαίτερα παρατράγουδα. Προς το τέλος του γίνονται δυο φάσεις που οι Βόσνιοι ζητούν πέναλτι χωρίς ο ιταλός διαιτητής να τα δώσει. Στη δεύτερη περίπτωση πράγματι η μπάλα χτυπάει στο χέρι του Παπασταθόπουλου αλλά ο Ριτσόλι θεωρεί πως το χέρι είναι κοντά στο σώμα του Σωκράτη και δεν υπάρχει θέμα πέναλτι. Το ματς λήγει ισόπαλο οι έλληνες πανηγυρίζουν και ο Μανωλάς είναι που ξεκινά να φύγει πρώτος στα αποδυτήρια. Λίγο πριν φτάσει στην είσοδο οι Βόσνιοι οπαδοί που είναι κοντά ξεσηκώνονται, αποδοκιμάζουν αγρια και ο Μανωλάς κάνει βήματα προς τα πίσω για να δεχτεί επίθεση από τον συμπαίκτη του στην Ρόμα, Τζέκο που τον πιάνει από τον λαιμό.
Από εκεί που βρίσκομαι δεν μπορώ αν ξέρω αν οι Βόσνιοι έχουν δίκιο στον ισχυρισμό τους ότι ο Μανωλάς έκανε χειρονομίες στους οπαδούς και για αυτό έγινε η επίθεση εναντίον του. Είδα όμως τον Μπαζντάρεβιτς τον προπονητής τους, να ρίχνει λάδι στην φωτιά αντί να ηρεμεί την κατάσταση κι αυτό δεν τον τιμά. Τουναντίον ο Καπίνο αδιαφόρησε για όσα του είπε ο Μπαζντάρεβιτς και διατήρησε την ψυχραιμία του. Ο Γιαννιώτας έσπευσε από τον πάγκο να πάει στην εστία της έντασης και δέχτηκε την γροθιά από τον απαράδεκτο βοηθό προπονητή των βόσνιων που πρέπει να τιμωρηθεί αυστηρά από την ΟΥΕΦΑ. Συγχαρητήρια αξίζουν στον Σωκράτη Παπασταθόπουλο που αντιλήφθηκε ότι υπήρχε ένταση στην κερκίδα με τους έλληνες φίλους της Εθνικής και ζήτησε από τους συμπαίκτες του να φύγουν από το σημείο των συμπλοκών και να πάνε μπροστά στους έλληνες οπαδούς απαιτώντας από την αστυνομία να τους προστατεύσει.
Κάπως έτσι εκτυλίχθηκαν τα πράγματα στην Ζένιτσα. Πιθανότατα να υπήρξε κι άλλα που διέφυγαν της προσοχής. Γεγονός είναι πως στην συνέχεια δεν υπήρξε άλλο πρόβλημα. Κυκλοφορήσαμε στους δρόμους της Ζένιτας και του Σεράγεβο χωρίς να σημειωθεί το παραμικρό. Κάνω αυτή την καταγραφή με την αναδρομή για κρίνει ο αναγνώστης με ψυχραιμία μακριά από εντυπωσιασμούς και μονομέρειες. Οι φανατικοί και οι εθνικιστές των δυο πλευρών ασφαλώς δεν πρόκειται να αλλάξουν άποψη. Γι αυτούς τα πράγματα είναι απλά. Αγαπούν να μισούν τον άλλο και δεν ενδιαφέρονται λεπτομέρειες όπως είναι τα πραγματικά περιστατικά. Δυστυχώς οι ψύχραιμες αποτιμήσεις δεν είναι χαρακτηριστικό ούτε των ελληνικών media που «γέμισαν» από εικόνες με το σπασμένο δόντι του Γιαννιώτα άφησαν την κοινή γνώμη να καταλάβει πως οι Βόσνιοι είναι απλά …αιμοδιψείς και αιμοβόροι. Αφήστε δε που είναι και μουσουλμάνοι…