Ένα νέο, πιο γρήγορο, ευαίσθητο και ακριβές τεστ αίματος, που κάνει διάγνωση του παγκρεατικού αδενοκαρκινώματος νωρίτερα και αποτελεσματικότερα από το καλύτερο υπάρχον διαγνωστικό τεστ, ανέπτυξαν επιστήμονες στις ΗΠΑ.
Πάνω από το 80% των εν λόγω όγκων στο πάγκρεας θεωρούνται αδύνατο να αντιμετωπισθούν χειρουργικά, πράγμα που εξηγεί εν μέρει γιατί ο συγκεκριμένος καρκίνος είναι η τέταρτη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο σε πολλές χώρες. Μόνο ένας στους δέκα ασθενείς ζει πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση.
Στόχος των γιατρών, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι να βρουν ένα τεστ -όπως η μαστογραφία ή η κολονοσκόπηση- που να «πιάνει» τον συγκεκριμένο καρκίνο, προτού εμφανισθούν τα πρώτα συμπτώματα, οπότε συχνά είναι πια αργά για θεραπεία. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η πιο έγκαιρη διάγνωση θα αυξήσει την επιβίωση των ασθενών κατά 30% έως 40%.
Το υπάρχον τεστ αίματος, που ανιχνεύει την πρωτεΐνη Ca 19-9, δεν θεωρείται επαρκώς ευαίσθητο, ούτε επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση με βεβαιότητα. Αυτό συμβαίνει επειδή η συγκεκριμένη πρωτεΐνη συχνά αυξάνεται μόνο σε προχωρημένο στάδιο του καρκίνου του παγκρέατος, ενώ η τυχόν αύξησή της δεν συμβαίνει μόνο στην περίπτωση καρκίνου, αλλά επίσης μιας φλεγμονής (παγκρεατίτιδας) ή άλλης πάθησης του παγκρέατος. Η μέτρηση της εν λόγω πρωτεΐνης είναι μεν χρήσιμη για να παρακολουθούν οι γιατροί την πρόοδο του ασθενούς στη διάρκεια της θεραπείας, αλλά υστερεί πολύ ως διαγνωστικός δείκτης.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, με επικεφαλής την δρα Κάθριν Γιανγκ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “Science Translational Medicine”. Το νέο τεστ μέχρι στιγμής έχει ευαισθησία 86% (δηλαδή κάνει σωστή διάγνωση στο 86% των ανθρώπων που έχουν καρκίνο παγκρέατος) και ειδικότητα 81% (δηλαδή δίνει σωστά αρνητικό αποτέλεσμα στο 81% των ανθρώπων που δεν έχουν καρκίνο παγκρέατος). Χρησιμοποιεί ένα ειδικό «τσιπάκι» ανάλυσης του αίματος για να κάνει ανίχνευση πέντε βιοδεικτών (πρωτεϊνών που εκκρίνονται από τον παγκρεατικό όγκο) και μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα σε δέκα μόνο λεπτά, με υλικά που κοστίζουν το πολύ 60 δολάρια ανά ασθενή.
Το νέο τεστ θα πρέπει να δοκιμασθεί σε μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων για να αξιολογηθεί καλύτερα η αποτελεσματικότητά του, προτού χρησιμοποιηθεί ευρέως. Ήδη οι ερευνητές δημιούργησαν την εταιρεία Exosome Diagnostics Inc που κατέχει τη σχετική πατέντα για το νέο τεστ.