Ένα πλοίο αρμενίζει πάνω από το Παρίσι

Δεδομένου ότι χάσαμε (κι εσείς κι εγώ) το δείπνο που παρέθεσε τις προάλλες ο Μπερνάρ Αρνώ (γράφε Louis Vuitton) στο Λούβρο, στο οποίο δείπνο, ειρήσθω εν παρόδω, παρέστη η Τζένη Φεράνιστον (αλήθεια, το έχω δει κι αυτό), σας προτείνω, ως πικρό ποτήρι της ήττας, μια βόλτα στο Ίδρυμα Louis Vuitton, ένα μουσείο μέσα στο δάσος της Βουλώνης (Bois de Boulogne, θα το βρειτε στο χάρτη) που έχει φτιάξει ο Frank Gehry το 2013 και το οποίο φιλοξενεί τη συλλογή έργων τέχνης του ιδρύματος.

Βήμα 1ο: Κλείνεις εισιτήρια για την είσοδο στο μουσείο από το σάιτ της Fondation Louis Vuitton. Απαραίτητο, γιατί οι ουρές φτάνουν μέχρι τις Βερσαλλίες. 

Βήμα 2ο: Κλείνεις εισιτήριο, από το ίδιο σάιτ, για να σε πάει το λεωφορειάκι της Louis Vuitton μέχρι το μουσείο. Το εισιτήριο αυτό μπορείς να το βγάλεις και επί τόπου από τον οδηγό, αλλά μόνον εάν έχεις ΗΔΗ κλείσει το εισιτήριο εισόδου στο μουσείο.

Βήμα 3ο: Φθάνεις με κάποιο τρόπο (μετρό, μάλλον) στην Αψίδα του Θριάμβου (Arc de Triomphe). Στη γωνία της πλατείας αυτής με τη λεωφόρο Friedland (και μισό λεπτό από το σπίτι του Βενιζέλου (Λευτέρηηη) στη rue Beaujon), στέκεται το λεωφορειάκι που κάνει τη διαδρομή προς και από το μουσείο όλη την ημέρα. Δείχνεις τα εισιτήρια σου και έτοιμος! 

Σε δέκα λεπτά περίπου έχεις φθάσει στο (μεγαλύτερο από ό,τι φαντάζεσαι) δάσος, μέσα στο οποίο βρίσκεται ο ιππόδρομος του Longchamp (ξεκολλήστε πια από τις τσάντες), ενώ ακριβώς απ’ έξω είναι το Ρολάν Γκαρός.

Το λεωφορειάκι σε αφήνει στην οδό Μαχάτμα Γκάντι (ναι, ρε παιδιά, το δάσος είναι μεγάλο και έχει δρόμους), όπου και η είσοδος. 

Η πρώτη εικόνα που σου έρχεται είναι «ένα ιπτάμενο πλοίο», κανένας εξωτερικός τοίχος, κανένα γνωστό δομικό υλικό. Μεγάλα πανώ από ένα κυψελιδωτό υλικό, που δρα κάπως ως ηλιακός συλλέκτης, τα οποία φιλτράρουν το εξωτερικό φως και δημιουργούν ανοίγματα μέσα από τα οποία έχεις συνεχώς εικόνες από το εξωτερικό περιβάλλον (δάσος, πόλη), χωρίς να υπάρχουν συμβατικά παράθυρα. 

Χτισμένο σε πολλά επίπεδα, με αίθουσες για τα εκθέματα (αποκλειστικά σύγχρονη τέχνη), με εστιατόριο στο ισόγειο, με αίθουσα διαλέξεων και προβολών στο υπόγειο, το οποίο υπόγειο όμως βλέπει σε μία εξωτερική μεγάλη υδάτινη επιφάνεια, πράγμα που επιτείνει την ιδέα του πλοίου. Στη θέση που κανονικά θα περίμενε κανείς ένα σιντριβάνι (δεν φαντάζομαι να το γράφετε με ύψιλον, όπως το συντρίβω), τα νερά κυλούν πάνω σε μία φαντασμαγορική σκάλα με μικρού ύψους σκαλιά που παραπέμπει ευθέως στο Θωρηκτό Ποτέμκιν, αν με εννοείτε. 

Είναι και λίγο απειλητικό, εδώ που τα λέμε, να βλέπεις αυτόν τον όγκο νερού να κατεβαίνει, αλλά είναι και απείρως εντυπωσιακό, ενώ η ένταση αποσυμπιέζεται από τη διπλανή κιονοστοιχία, όπου οι κολόνες σε διατομή πλάγιου παραλληλογράμου είναι ντυμένοι με κίτρινο πλέξιγκλας. Το καθρέφτισμά τους στο νερό και η βουή του νερού που κατεβαίνει στη σκάλα κρατούν ώρες την εντύπωση στη σκέψη σου.

Στο ισόγειο, το εστιατόριο «Frank», με ιπτάμενα ψάρια, το γνωστό μοτίβο του Gehry. Φαγητό εξαίρετο, χωρίς εξτραβαγκάντσες. Τιμαί λογικαί. Το θέμα, βέβαια, είναι πως βρίσκει κανείς τραπέζει εκεί, γιατί δεν είναι μεγάλο. Τώρα που το σκέφτομαι, ίσως να κλείσει κανείς μαζί με τα εισιτήρια. 

Τα εκθέματα του μουσείου αυτά καθ’ εαυτά δεν με συγκινούν ιδιαίτερα, εμένα προσωπικά. Αλλά το κτήριο είναι εντυπωσιακότατο, νιώθεις ότι κινείσαι σε ένα χώρο που «δεν είναι του κόσμου τούτου». Ο Gehry είναι αρχιτέκτονας με όραμα. Είχα δει προ ετών ένα ντοκιμαντέρ που είχε κάνει ο Sidney Pollack για τον Gehry, με τον οποίον ήσαν φίλοι, όπου δείχνει πως δουλεύει. 

Κάνει ένα σχέδιο, πιο ακατανόητο δεν γίνεται, το δίνει στο γιαπωνέζο βοηθό, που είναι ο μόνος που μπορεί να το αποκρυπτογραφήσει και ο οποίος ετοιμάζει μία μακέτα από χαρτόνι. Σε αυτή τη φάση, ο Gehry πιάνει το ψαλίδι και διορθώνει. Έτοιμο. Τα υπόλοιπα είναι δουλειά των μηχανικών που τραβάνε τα μαλλιά τους και σκίζουν το ρημάδι το πτυχίο τους, γιατί αυτά που τους ζητάει απλώς δεν γίνονται. Φαίνεται, όμως, ότι γίνονται τελικά.

Κανένα στοιχείο του κτηρίου δεν είναι εκεί που το περιμένεις, εκτός από το πάτωμα. Νιώθεις το μάτι και τον εγκέφαλο σε συναγερμό. Δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις τα έργα των ανθρώπων. Με κάτι τέτοια κτήρια, εξαγνίζεται η ανθρωπότητα για όλα τα εκτρώματα κτίσματα (ελενίτ, μπαλκονόπορτα χωρίς μπαλκόνι, κίονες και από πάνω ελβετικό σαλέ, και άλλα ων ουκ έστι αριθμός) που έχουν γίνει ποτέ. 

Βλέπω σκιά δυσπιστίας στα ματάκια, εφ’ ω και σας παραθέτω τα πειστήρια. Ψάξτε το ντοκιμαντέρ, είναι τρομερά ενδιαφέρον και καθόλου σχολαστικό.